THAMLUẬN ^* 

Siêuthựcdân

Nguyễn Cường

Ðâylà một đềtài chínhtrị phứctạp và đadiện, và tùy theo mỗi cánhân tiếpthu hay nhìn vấnđề theo hướng nào. Khôngcómột sáchlược chínhtrị nào là hoàntoàn đúng hay sai cả, chỉ có lợihại nhiều hay ít, dàihạn hay ngắnhạn và được baonhiêu màthôi. Tuynhiên, nhậnthấy rằng những mối lolắng của mộtsố người biquan vì cóthể là do không hiểuthấu bảnchất của siêuthựcdân. Tôi xinđược trìnhbày ởđây những ýkiến về đềtài nầy giảithích ýnghĩa của chủnghĩa này đểlàm sángtỏ môtsố vấnđề.

Thếkỷ 21 này với khuynhhướng toàncầuhoá, thì khócóthể xảyra chuyện nướclớn nào dám đi côngkhai xâmchiếm nước khác bằng vũlực như trong hai thếkỷ vừaqua. Dù có vài trườnghợp ngoạilệ như ở Yugoslavia hay Afghanistan, nhưng vẫn phảiđược chấpthuận và đồnglòng của quốctế, qua Liênhiệpquốc. Nhưvậy thì chúngta cóthể yêntrí, không phải hổthẹn với hai Bà Trưng hay Bà Triệu.

Chủtrương của các cườngquốc đốivới các xứ nhượctiểu trong thếkỷ của toàncầuhoá này, sẽ gồm mộtsố các sáchlược cũ được thayđổi cho thíchhợp với thờiđại, hay hoàntòan mới. Ðasố chúngta đãtừng nghenói đạikhái rấtnhiều về hai danhtừ nhưlà chínhsách ThựcdânMới và Siêuthựcdân (khác mộtchút với Siêutưbản). Nhưng trướckhi nói đến sáchlược Siêuthực thì cũngnên nhắclại mộtchút về chínhsách Thựcdân cũ và mới, dù đasố đã biết, để làm cơsở sosánh.

Hãylấy thídụ Việtnam trong thời thựcdân (TD) Pháp cho dểhiểu.

Trướckhi TD Pháp qua, nếu cả dânViệt chỉlàm được 5 phần (consố thídụ giảsử) thì Vuachúa và Quanlại lấy 2 dưới dạng các loại thuế, cònlại dân được hưởng 3 phần. Khi TD Pháp qua xâmlăng caitrị với trítuệ củahọ sángsuốt hơn và đikèmvới họngsúng, họ đãcó khảnăng bắt dânViệt làmđược nhiềuhơn đến 10 phần (kểcả tàinguyên thiênnhiên mà trướcđó vì thiếu trítuệ nên dânViệt khôngbiết hay khôngcó khảnăng khaithác đúngmức!). Nhưng TD Pháp lấyđi hết 5 phần, cònlại thì họ chia 1 phần cho bỗnglộc của Vuaquan và chiphí quốcgia, 1 phần cho tầnglớp quanlại hay tưsản mới và những người hợptác làmviệc cho Pháp, và cònlại 3 phần cho dân vẫnnhưcũ, lại chịuthêm cảnh mộtcổhaitròng!

Ðây phảinói là vấnđề nhìnvào nửa chai nước, biquan hay lạcquan. Lạcquan nhìnchung thì cả nước có tiếnbộ vươnlên chútđỉnh nhờ ngườiPháp khaihóa (như Trungquốc đã làm trướcđó 1000 năm!), nhưng bùlại là từ Vuaquan chođến Dânchúng phải sống trong cảnhtủinhục vì mất chủquyền hay mấtnước. Biquan mànói, khôngthể trách ai khác hơn là chínhmình được. Tấtcả cũng chỉlà dobởi đấtnước Việt vào giữa thếkỷ 19 quá nghèonàn và lạchậu, trítuệ của dânViệt mình thuakém dânPháp quáxa.

Bâygiờ xin nóivề Thựcdân mới. TD mới khônhơn (trítuệ kháhơn!) nên không dùng võlực côngkhai cưỡngchiếm, mà dùng kinhtế hay quyềnlợi để khuynhloát những nước nhượctiểu nghèođói, nhằm khaithác tàinguyên và nhânlực. Ðiểm đángnói, TD mới cóthể là những taychủnhân giàusụ của các đạicôngty (được chínhquyền yễmtrợ), thayvì chínhquyền của các nước đạicường trựctiếp nhúngtay vào. Tuy TD mới không chủtrương nhằmvào kiểmsoát hoàntoàn chínhquyền của các nước nhượctiểu, nhưng thườnglà họ có quyềnlực trựctiếp ngầm đốivới giới lảnhđạo, nhấtlà các sinhhọat ảnhhưởng đến quyềnlợi của họ. Họ cũng cóthể thayđổi giới lãnhđạo bằngcác phươngtiện hợppháp hay bấthợppháp (đảochánh), nếu không làmtheo ýmuốn hay chốnglại quyềnlợi của họ. Khuyếtđiểm chính của TD mới là thường bị lộdiện ví không giấu ai được! Thídụ cụthể là các xứ chậmtiến ở Áchâu hay Phichâu với các đại côngty khaithác dầuhỏa hay tàinguyên thiênnhiên trong hậubán thếkỷ 20 vừaqua.

Trong thếkỷ 21 này thì hai thứ Thựcdân trên coinhư đã lỗithời, được thaythế bằng chánhsách Siêuthực(dân) tinhvi hơn rấtnhiều, và có tầmhoạtđộng rộngrãi ngaycả đốivới các nước đangpháttriển. Ðặcđiểm của sáchlược Siêuthực này gồm những điểmchính nhưsau:

1) Những quyềnlực chủchốt ( cóthể là chínhquyền của một nước hay giántiếp qua một đạicôngty) không xuấtđầu lộdiện.

2) Nhânlực hànhđộng hoàntòan là ngườidân bảnxứ qua một mạnglưới tổchức từ hạtầng rồi xâmnhập lên thượngtầng (grass-root organization) rất tinhvi, trong bấtcứ ngànhnghề hay tổchức nào, kểcả vănhóa xãhội. Ðiều đángnói là đasố thànhviên của mạnglưới đều vôtình hay cóthể khôngbiết gìcả về mụctiêu và tổchức của họ! Những thànhviên này được mócnối chiêudụ bằng nhiều hìnhthức, cókhi chỉlà cảmtình cánhân.

3) Cái tinhvi đáng nhấnmạnh là những thànhviên đó, khi làmviệc cho mạnglưới Siêuthực thì rấtlà vôtư và nhiệttâm, vì tưởngrằng là họ đang thựchiện lýtưởng (cánhân) hay nhằmmụcđích bảotồn vănhóa cho đấtnước của họ! Thídụ, để triệthạ một đốithủ có cùng sảnphẩm đang cạnhtranh với mẫuquốc (cườngquốc siêuthực), thì họ được khuyếnkhích hôhào chốnglại những vấnđề khác như: Nhàmáy của hãng đó làm ônhiễm môitrường cóhại cho sứckhỏe của dân; hay như chủhãng (nếulà ngườinướcngoài) đốixử kỳthị, chènép khinhmiệt dânbảnxứ, không tôntrọng vănhóa v.v. Ðiểm quantrọng cần nhấnmạnh là đốivới đasố các thànhviên vôtình trong mạnglưới, và tùytheo trìnhđộ, những tay chủchốt không baogiờ xúidục hay khuyếndụ phảilàm những việc tráivới lươngtâm hay phạmpháp! Nhấtlà khôngbaogiờ thấyđược cáihại vềsaunày cho đấtnước củahọ!

Ðiểnhình như vụ chínhquyền Taliban của Afghanistan bị các ôngchủ Ảrập xúidục triệthạ các tượngPhật ngànnăm với chiêubài bảovệ quốcgiáo là đạo Muslim, để xóabỏ dịgiáo! Mụctiêu tốihậu cuốicùng của siêuthựcdân là khốngchế hay kiểmsóat được chínhquyền của nước nạnnhân bằng mạnglướivôhình, nhưng kéodài đếntận mẫuquốc.

Ðiểmchính khácnhau giữa Siêutưbản và Siêuthựcdân là ở chỗđó. Một lýdo khác để gọilà "Siêu" vì các quyềnlực Siêuthực rấtkhônkhéo biết ănít nolâu , hoặc cókhi chịu thuathiệt lúcđầu để xâydựng mạnglưới. Giốngnhư thídụ consố trên, nếu nước bị siêuthực làmđược 10 phần thì họ chỉ lấy 2 hay 3 mà thôi. Lấy bằng cáchnào thì có cả trămngàn cách. Ðạikhái là vậy, vì ai cũng cóthể hiểu là những taysiêuthựcdân còncó lắm thủđoạn khônlường và nhiều mánhkhoé khác nữa. Dĩnhiên là khôngcólợi gì cho dân của nước bị Siêuthực cả! Giáchót phảitrả là dân làm được 10 phần thì mayra chỉcòn được mộtnửa màthôi!

Nhưng hãy tự tráchmình trước. Nếu cơthể khoẻmạnh, thì làmsao con vikhuẩn Siêuthực côngphá gâyra bệnh được! Dĩnhiên, không phảilà khôngcó thuốc chữa, dù kếtquả lâu hay mau, và còn tùytheo khảnăng trítuệ của nạnhân nữa.

Tómlại, có hai cách thôngdụng và hữuhiệu nhất để thoátkhỏi bàntay của Siêuthực nhưsau:

- Nhắmvào giáodục nângcao trítuệ của dântộc nhấtlà thếhệtrẻ. Ðờicha cóthể chịunhục đi làm đầytớ cho thiênhạ, nhưng quantrọng là cần phảicó chíhướng và thànhtâm giúp cho concháu mình thoátra khỏi vòng nghèokhổ và umê đó.

- Chấpnhận hysinh quyềnlợi cánhân khi biết đấtnước đã bị Siêuthực khốngchế, bằng cách mởrộng cửa cho Siêutưbản vào để khắcchế lẫnnhau.

Cuốicùng, nóihoài hóara là nhàm và cũng chẳng giảiquyết đượcgì. Nước Mỹ chẳng đã từng bị nạn thựcdân hay các nước Nhật-Hàn đã bị mất chủquyền quốcgia.  Chothấy, dù cho trong hoàncảnh nào, nếu có trítuệ thì cũng hyvọng vượtqua mọi thửthách khókhăn.