.
Bạctìnhlang
Phan
Cung-Nghiệp
Ẩn đằngsau mỗingườiđànông là một kẻ bạctìnhlang
đatình. Tôi biết chàng là một trong những kẻ đó. Tôi
biếtrõ quákhứ của chàng. Tôi cóthể lộttrần conngười
thật của chàng và tôi cóthể đoántrướcđược tươnglai
của conngười ấy. Tôi yêu chàng, rồi tôi hận chàng,
nhưng tôi vẫncứ hoàimong có mãi chàng trong cuộcđời
mình.
Chàng chẳngphải là một người hàohoaphongnhã. Chàng
cũng chẳnglà connhàgiàu họcgiỏi đẹptrai. Chàng trên
mọi bìnhdiện cũng chỉlà một trong những gãđànông
bìnhthường như muônngàn ngườikhác. Chàng chỉ khácngười
ở một chỗ là chàng hơi trầmlặng, và ẩn đằngsau
cáinétvẻ trầmlặng đó là một conngười ẩnchứa
những suytư của một ngườicóhọc, và đượm
rấtnhiều phongcách của mộnghệsĩ, haynóiđúnghơn, là
một vănnhân tàihoa nhưng thấtchí. Chàng đãtừng làmthơ,
viếtvăn... thảonào chàng quáư đatình, tráchsaođược.
Tôi chỉ quenbiết chàng khi chàng đã trên tuổi
bốnmươi. Có đôidạo tôi hỏi tuổi chàng nhưng chàng
chỉ mĩmcười khôngtrảlời. Ðôikhi chàng nói:
-- Em đoánxem, anh baonhiêu rồi?
Tôi nóidối:
-- Basáu babảy...
Chàng đùa:
-- Tuổi condê...
Tôi nhẫmtính:
-- Bămhai hả...
Chàng nói:
-- Không, anh balăm...
Chàng ưa bỡncợt nóiđùa, nóibậy, vài đôikhi nóitục...
Và tôi thìlại thíchnghe! Chàng nóitục, nhưng đaphần
là chuyện thanhcao, chuyện trầntục, chuyện traigái,
chuyện giótrăng, chuyện trờiơiđấthỡi... Thídụ như
chuyện đànông nhậnra mình đã già là khi mỗilần đitiểu
xong, nhìn xuống hai mũigiầy thấy chúng lấmtấm vài
giọtnước, lýdo là cáiđó nó xìu quá! Chuyện
cậuhọctrò lớp hai khi nghe côgiáo bảo vẽ mặttrời,
nó lại vẽ thêm haichân vào, côgiáo thấy vậy hỏi
tạisao thì cậuhọctrònhỏ nóirằng cậu thường nghe
ba cậu nói với mẹ cậu: mặttrời, dangchânra...
Những chuyện nhonhỏ nhưvậy đủ để làmcho chúngtôi
vui cả buổitối, cườikhúckhích thoảchí.
Thựcra chàng chẳngcó duyênănnói tínào. Giọngnói
chàng đụcđục đặcsệt giọng miềntrung, ưa
ngắtquảng... nghe kỳkỳ saođấy... Nếu một ngườicongái
lạ nàođó mới gặp chàng, chưa nóiđến cáitướng cáidángvẻ
với lànnướcda ngămđen thấpthấp của chàng, nghe chàng
nóichuyện là chắc khôngưanổi.... nó vôduyên và lãngnhách
làmsao. Ai mà thích chovô cáituýpngười nầy?
Thếsao tôi quáđỗi yêuchàng? Gặp chàng là tôi vui.
Ðược gầngũi với chàng là tráitim tôi rộnràng. Ðược
chuyệntrò với chàng là lòngtôi sungsướng. Mỗi lần
nhìnthấy ánhmắt chàng đắmsay nhìn tôi, nhấtlà qua
những tianhìn lénlút vào những chỗ nhạycảm của
congái trên thânthể mình là tôi cảmthấy lòng mình
rạorực, khaokhát, và thèmmuốn đượcyêu.
Hồiđó nơi tôi đilàm là một barrượu hạngsang
trong thànhphố nơi nhiều nhiều ngườitrẻtuổi,
nhấtlà các anh Việtkiều giàucó, thườngluitới. Chàng
hay đến đó hằngđêm. Môilần chàng đến là tôi
biếtngay chàng muốn uống gì. Chàng khôngbiết uốngrượu,
nhưng lại uốngbia liêntục, mhưng chưabaogiờ thấy chàng
say. Bia Tiger Tháilan là món mẫumực chàng thường
uống, đá phải bỏ cho thậtnhiều, liêntục. Cứthế,
chàng rĩrã uống cả đêm cho đếnkhi quán đóngcửa.
Vào những ngày mới quennhau, tôi không hỏi nhưng chàng
có cho tôi xem tấmhình chụp vợ chàng với đứa
contrai kháukỉnh của chàng. Tôi hiểurõ là khi chàng
cho tôi xem tấmhình đó chàng đã ngầm khẳngđịnh và
mặcước với tôi một điều: mọi quanhệ tớiđây là
lằnranh hạnđịnh. Tôi hiểu là chàng sẽ không vượtquá
giớihạn đó. Vâng, tôi hiểu. Thoạtđầu, tôi
chẳngxem cửchỉ đó cógì đáng quantâm vì tôi biết là
mình sẽ chẳngchinào yêu một gã đànông giàkhằn nhưvậy.
Lúc mới quen chàng, tuổi tôi mớichỉ haimươi,
sontrẻ, và tươimát tràntrề nhựasống. Chàng chỉlà
cáibóng mờnhạt đằngsau những chàngtrai trẻtrung, đẹptrai,
sungmãn, và đầyyđủ thườngxuyên tặngquà và đang đeođuổi
tôi.
Tôi khôngnhớ là tôi và chàng bắtđầu thânmật
từ lúcnào. Chàng thường đến quánbar vào buổituối.
Như thườnglệ, chẳngnóichẳngrằng, tôi mang bia Tiger
ra, rót vào một ly đựngđầy đácục. Ðá tan tôi bỏ
thêm đá vào. Hết bia tôi khui thêm chai khác. Chàng ít
thích gọi riêng cocktail cho tôi và mấy bạn tiếpviên
đồngnghiệp của tôi uống mà bắt lấy ly ra cùng
chianhau lybia mà uống. Có nhiều đêm, chỉ riêng phần
chàng chàng đã uống trên cả chục chai nhưng dườngnhư
tôi chẳngbaogiờ thấy chàng say. Khi chàng uống quánhiều,
mặt chàng hơi đỏbừnglên, và lúcđó, ánhmắt chàng
nhìn tôi đắmsay, mộtcách cốý. Bấynhiêuđó cũng đủcho
tôi ngủngon trọnđêm.
Hồiđầu mới gặp chàng, chàng ỡmờ có chàohỏi tôi
dămba câu, đùacợt chútít, nhưng tôi cảmthấy nó vôduyên
lạclõng làmsao. Tôi biết là chàng gợichuyện nói vì
lịchsự khi tôi là tiếpviên chính đứng hầurượu
sau quầybar ngay chỗ chàng ngồi. Chàng cũng cóvẻ như
chẳng mặnmà gì trongviệc chuyệntrò với tôi, vì tôi
đểý thấy chàng thưòng tỏra thoảimái cườinói
lớntiếng vuivẻ với vài côbạn đồngnghiệp hơnlà
với tôi, và dườngnhư họ cũng thich nóichuyện với
anhchàng nầy. Khiấy, bỗngdưng tôi đâmra cạuquọ vì
cáchđốixử của chàng đốivới tôi.
Lắmlúc tôi cốý laivãng đến chỗ những chàng
thanhniên traitrẻ khác, lânla bỡncợt nhưng khôngquên
lẽn đưamắt nhìn vềphía chàng ngồi xemthử chàng có
phảnứng gìkhông. Thường thì chàng thỉnhthoảng có
đưamắt nhìn về phía tôi. Khi bắtgặp ánhmắt tôi nhìnvề
phía chàng, chàng mĩmcười, cókhi đưatay vẫyvẫy, cólúc
thì làmra dángđiệu như đang hôngió thổivề phíatôi.
Nhưng đaphần thì tôi nhậnthấy việc tôi cốý trêutức
chàng chẳngđiđếnđâu vì trông chàng có cáibảnlãnh
bấtcần gáiđẹp, cái vẻ hữnghờ thờơ của một chàngtrai
xemchẳngragì nhưng đủsức hấpdẫn các cô từ những
tay cósạn trongđầu chođến những côgái ngâythơ mới
bước vàođời.
Tôi thì không thuộc tuýpngười đã cósõi trongđầu,
nhưng nóirằng "em khờkhạo lắm, ngâythơ
lắm" thì cũng khôngphaỉ chodù quảthực tôi chưahề
biết mùivị áiân với đànông làgì. Nhưng khônghiểusao,
ở conngười chàng, có một cáigìđấy quyếnrũ cuốnhút
tôi. Cólẽ cáibãnlãnh của một ngườiđànông trungniên
từngtrải trên tìnhtrường, biết quánhiều chuyện chăngối,
thấy gáiđẹp không ravẻ tađây, galăng hoặc sănđón
quátrớn, và với cáinét trầmtỉnh, không bộtchột cùng
với cáikhíchất cóhọc của một ngườitrithức làm tôi
bị cuốnhút về phía chàng. Chàng chínhlà cáimẫungười
vừa bấtcần vừa thathiết, khôngbằng lờinói mà
trong những tiamắtnhìn sayđắm hàmý và những nụcười
phảnphất nétngâythơ của những đứatrẻcon.
Nóirằng ngaytừđầy tôi đã ngãlòng với chàng
rồi thì cũng khôngđúng, vì ngườitôiyêu lúcbấygiờ
phảilà người chồng tôi đang cùng sống bêntôi
hiệntại. Nhưng khônghiểusao, mãiđến giờ nầy cái bónghình
của chàng vẫncứ lỡnvỡn mãi trong những suynghĩ
của tôi về những ngườiđànông tôi đãtừng códịp
quenbiết trongđời.
Nếu nóirằng chàng là cái mẫungười đànông mà tôi
muốn ngườichồng hiệntại của tôi phảicó
chấtchứa ítnhiều thì hoàntoàn đólà cái mẫungười
tôi khônghề mongmuốn chồng tôi phảicó. Ngươclại là
đằngkhác. Trên một phươngdiện nàođó chàng là cái
tuýpngười rượuchè bêtha truỵlạc hưhỏng theođúng
như phánxét của quýbà hiềnthê mẫumực baogiờ cũng
mongmuốn chồng mình điđứng cógiờgiấc, tối
ởnhà lẫnquẫn bên vợ bên con. Không, chàng hoàntoàn
khác với cáimẫungười đó.
Hômnào tôi nghỉlàm, đêm đó nhớ chàng quá lại bò
vào quán tángẫu với chàng. Hômnào vào trễ, bướcvào
là trôngthấy một đámcongái buquanh chàng là tôi nghe lòng
tôi nhóilên, tứcgiận. Thế mới biết tôi đã yêu chàng
đến cỡnào!
Tuy khôngphải đêmnào chàng cũng đến quánbar nơi tôi
đanglàm để uống bia, nhưng hãy cứ đêmnào không
thấy chàng đến là tôi biết ngay là chàng đi lacà nơikhác.
Qua đêm hômsau, khi thấy hàng lộdiện, tôi hỏi chàng
tốiqua anh điđâu chơi sao khôngthấy đến? Chàng cường
bôngđùa:
-- Anh đi hát karaôkê...
Tôi hỏi:
-- Anh cũng biết hát à?
Chàng nói:
-- Anh hát bằng tay!
Tôi hiểura ngay, nói: "Ðồ quĩ!"
Chàng có lốinói bônglơn thật dễghét. Dễghét vì
khôngphải chàng chỉ nói cho riêngmình tôi nghe. Dườngnhư
đốivới côgái nào chàng cũng có cái cáchnói càrỡn
kiểu đó. Phảichi chàng chỉ nóigiỡnchơi cho mìnhtôi
nghe khôngthôi thì cólẽ thật đángyêu biếtchừngnào?
Nhưng thựcra khôngphải chuyệngì chàng nóivới tôi
chàng cũng nóivới mấy côgái khác nghe. Tôi nhậnra
ngayđiều nầy khi chàng nói cho tôi nghe về những
suynghĩ của chàng về cuộcsống, tìnhyêu, và những
chuyệncấmđànbà.
-- Nầy, nghe anh nói. Bấtkể em yêu ai và bấtkể cóai
đeođuổi, simê em đếnchừngnào. Anh nói cho nghe, đừng
cười nha... Ðừng baogiờ ngủ với nó... Em ngủ với
nó là xong... Nó sẽ bỏ em.... chínmươi phầntrăm là
như vậy... Ðànông khi chưa chiếmđoạt được người
đànbà, họ sẽ làmmọicách để được em... Khi họ
ngủ với em rồi, họ sẽ bỏ em...
Tôi biết chàng nói những lời chânthật. Ðó là
những bàihọc của đờisống mà cólẽ chỉ có ngườianhtrai
mới thậtlòng nói cho đưaemgái thơdại nghe. Anh sợ em
bị ngườita gạt. Anh sợ em mất vàotay ngườikhác...
Nhưng cũng chính những lần lênlớp dayđời của chàng
làm mình ghét chàng mộtcách cayđắng. Chàng đã nói
vậy thì chắcchắn chàng sẽ không làm vậy với mình.
Trong đáysâu thầmkín, tôi mongsao được chàng lườnggạt
mình mộtlần rồi bỏrơi và quên mình đi cũng được.
Nhưng chàng không làm thế. Ngaycả khi đichơi với chàng,
lúc lênxe taxi, ngồi bêncạnh chàng, mình hồihộp chờđợi
điềugìđó sẽ xảyra, nhưng thanôi, ngaycả bàntay mình
chàng cũng khôngnắm. Mình có cảmtưởng gãđànông
trungniên nầy cũng nhútnhát giốngnhư bao cậuhọctrò
mớilớn, vừa thánhthiện vừa mắccở...
Tôi nào muốn cáithánhthiện của chàng. Tôi nhìnthấu
trong đáytim chàng cũng rạorực thèmmuốn tôi như tôi
thèmmuốn chàng. Tôi thèmmuốn được chàng ôm tôi vào
lòng, yêu tôi như từng chưa yêu ai baogiờ. Từ nhỏ
chođến lớnkhôn, trên thânthể đứacongái trinhnguyên
như tôi chưahề mang dấuvết dàyxéo nào của đànông.
Yêu chàng, bởvì tôi tìmthấy được ở conngười chàng
cáilịchlãm của một kẻ đầy bảnlãnh và kinhnghiệm
trong chuyệntraigái. Tôi thèmmuốn được chàng dàyvò tôi
tànnhẫn. Tuy miệng tôi thường nóivới chàng là hãy
xem tôi như ngườiemgái nhỏ của chàng, nhưng thựclòng
tôi nmuốn được chàng yêu tôi như một người đànbà
dù tôi chưaphải là đànbà.
Cuốicùng, tôi phải thúnhận là mình đã yêu chàng
từđó. Yêu chàng và nếu chàng đỏihỏi tôi phải cho
chàng tấtcả nhữnggì mà trên thânngười congái có, tôi
sẽ chohết và sẽ chẳngtiếcgì. Tôi chỉtiếc cómộtđiều
là chàng đãcó giađình.
Không được chàng yêu như ýmuốn, tôi hận chàng, tôi
ghét chàng. Nhưng đồngthời tôi lại yêu chàng thêmhơn.
Tôi thùghét sựdốitrá của chàng. Chàng cũng là kẻ
phàmphutụctử như ai nhưng cứ làmbộ như đạođức
lắm khôngbằng. Chínhvìthế mà tôi mất chàng, chàng
mất tôi. Mấtđi vĩnhviễn cái trinhnguyên banđầu của
ngườicongái mà tôi chỉ muốn traocho riêng chàng. Ðángkiếp
ai bảo chàng ưa giảbộ thànhthử chàng khôngđược hưởng
và tôi cũng không chiếmđoạt được tráitim chàng. Cho
đến hômnay, chàng đã biềnbiệt xa tại một nơi
chốnnàođó, dùcó quayvề và có thèmmuốn aoước, tôi
cũng khôngcòn để hiếndâng cho chàng, chodù tôi vẫncòn
rạorực thèmmuốn được chàng yêu.
Mãi cho tới vềsaunầy khi chàng và tôi gần chiatay,
tôi khôngbiếtgì nhiều về quákhứ của chàng. Baogiờ
tôi cũng nghĩlà cáihiệnthân của chàng cho thấyrõ chàng
là tiêubiểu cho những gãđànông mà trênđờinầy, trămngười
nhưmột, đều ẩngiấu bêntrong hìnhbóng của một gãbạctìnhlang.
Vợcon chàng có đó, nhưng chàng hằngđêm khôngbaogiờ
ởnhà. Chàng thích laivãng những chốn lầuhoa, cườicợt
với những ngườiđànbà, bôngđùa với những côgái
trẻđẹp. Có những nơichốn chàng đến, tôi biết là
chàng đã dàyvò thânphận tộinghiệp của đànbà
mộtcách khôngnươngtay. Về phươngdiện nầy thì chàng
cũng khôngkhácgì những gãđànông trầntục thôkệt khác
mà tôi đã gặp.
Ðốivới tôi, ngườiđànông đãcó vợcon màcòn ưỡmờ
tơtưởng đến ngườiđànbà khác đềulà những kẻ
phụtình và phảnbội. Sưxuấthiện của chàng trong
cuộcđời tôi đã cho tôi thấyrõ một điều là đànông
hầuhết là những consinhvật bộibạc, lúcnào cũng
sẵnsàng ngoạitình.
Dù saunầy tôi biết chàng yêu tôi cũngnhư tôi đã yêu
chàng. Nhưng đồngthời tôi cũng biếtrõ rằng, mốitình
nầy sẽ khôngthểnào tồntại và bềnvững... Tôi ướcchừng
là tìnhyêu đó sẽ chết và mấtbiệt trong đời chàng
mộtkhi chàng đã chiếmđoạt được thânxác tôi. Chàng
là một người thựctế nhưng lãngmạn đatình. Tôi đoánchừng
rằng những điều chàng đang truyđuổi trong cuộcđời
là những cơnsóngtình, baogiờ cũng muốn và muốn được
đeođuổi theo những ảoảnh của tìnhyêu, những
bồngbột sôinổi hoangdại của những cảmgiác yêuđương
tuổimớilớn.
Tôi khônghiểu đó cóphải là chàng đang trảiqua cáikhủnghoảng
của tuổi trungniên hay không nhưng cách đùagiỡn với
lửa của chàng cho thấy chàng khôngbiết esợ gì. Nếu
mọi ngườiđànbà và congái đẹp đến hiếnthân cho
chàng, chàng chắcchắn sẽ khôngtừchối. Và tôi, lúcđó
cũngchỉlà một consố, một hìnhbóng mờcâm trong tâmtrí
chàng khônghơn khôngkém.
Chàng là đạibiểu cho cái giaicấp có chút tiền,
sống phèphỡn và rữngmỡ. Trông ngoàimặt chàng
hiềnlành cònhơn những ngườihiềnlành khác. Nhưng đằngsau
cáibộmặt đạođức giảngộ kia nó ẩnchứa những
sụcsôi của những ngọnnúilửa nóngbỏng nhamthạch,
sẵnsàng và cóthể bùngvỡ bấtcứlúcnào.
Cứ xem cáchnóichuyện của chàng thìbiết. Chàng
chẳngbaogiờ nóichuyện nghiêmtúc hết. Ngaycả lúc nóichuyện
với tôi về những bàihọc trong đờisống, trên tìnhtrường,
baogiờ những lờinói của chàng cũng nhuốm những hơihướm
của những bôngđùa sồnsã. Chàng nói cóvẻ giốngnhư
cốý gợiý cho tôi hiểu một điềugì đó. Khi códịp
là chàng kểchuyện tiếulâm, và chuyện nào cũng mang hơihướm
dâmđãng.
Chàng là một conngười mang nhiều lớpáo trên thânmình:
lớpáo thầytu, lớpáo ducôn, lớpáo thisĩ, lớpáo
nghệsĩ, lớpáo vănnhân nhàthơ họcgiả... Bấtkể chàng
núpdưới bóngdạng nào, tôi vẫn nhìnthấy chântướng
đíchthực của chàng, cóđiều tôi khôngmuốn nóithẳngra
trướcmặt chàng.
Cóthể những nhậnxét và cảmnhận của tôi về chàng
khôngđúng, nhưng khôngđếnnỗi sai hoàntoàn. Dùthếnàođichăng
nữa, ở chàng tôi baogiờ cũng tìmthấyđược một bóngmát
của một câycao cổthụ, vữngvàng, dườngnhư lúcnào
cũng sẵnsàng baobọc và bảovệ tôi. Tôi tintưởng ở
chàng, tôi tin là trênđờinầy có tồntại một thứ tìnhyêu
vĩnhcữu vượtrakhỏi những nhụctình tạmbợ, đếnrồiđi.
Nhưng theo nhậnxét của tôi, đốivới chàng, cólẽ
trênđời nầy chẳngcó cáithứ tìnhyêu mà tôi cũngnhư
nhiều ngườikhác đuổiđeo tìmkiếm. Ðốivới chàng,
tìnhyêu là những rạorực truyhoan mà conngườita khaokhát
thèmmuốn, lúc chưa chiếmđoạtđược đốitượng thì
sốtsắng truyđuổi. Lúc đạtđược điều mongmuốn thì
lúcđó tìnhyêu khôngcòn tồntại nữa.
Dườngnhư chàng chưabaogiờ thẳngthắn nóirõ những
suynghĩ nàyra về vầnđề tìnhyêu qua những câuchuyện
chàng thường nóivới tôi, nhưng tôi tinchắclà tôi đã
rútra được một kếtluận thíchđáng về quanniệm tìnhyêu
của chàng. Tôi còn nhớ hồi mới gặpnhau, cólần tôi
hỏi:
-- Tối nào anh cũng đến nhưng chẳng baogiờ thấy
anh đưa vợcon đến chơi!
Và trong nhiềulần tròchuyện, tôi cốý nhắcnhở đến
vợcon chàng. Chàng nói nửađùanửathật:
-- Hồixưa còn đihọc, chẳngcó dịp vuichơi như
thếnầy. Nay đi bùlại. Tuổixuân chóngqua, phải hưởng
chứ!
Tôi thầm đoánđược cáitriếtlý về đờisống
của chàng. Khôngbiết nếu tôi là vợ chàng, tôi cóthể
chấpnhận cho chồngmình đêmnào cũng lacà nơi mấy quánrượu
với những côgái tươimát xinhđẹp nãonùng!
Tôi nhớ là chính chàng cólần đềcập đến
chuyện nầy, hỏi:
-- Mấy em nếu cóchồng, mà đêm nào chồng cũng bỏ
đichơi mộtmình giốngnhư anh thếnầy, riêngem, em nghĩsao?
Tôi nhớ là mình có nói là khôngthể chấpnhậnđược.
Chàngnói:
--Em thấyđấy, tối anh rangoài chơi cho thoảimái. Bàxã
anh có mấtmát gì đâu? Tối vềnhà khôngchừng vìthế
màlại yêu vợ thêm... Nhàcửa nhờvậy mà yênổn trêndưới...
Tôi imlặng cảmthấy câunói rẽtiền đó quá
nguỵbiện khó chấpnhậnđược. Bấygiờ tôi linhcảm
và nghĩ là cóthể đờisống giađình chàng khôngđược
vui. Cáchđoánmò của tôi cũng rấtcóthể khôngđúng, vì
xemra chàng cũng cóvẻ rất yêu vợcon. Thếlà lòng tôi
cònlại nỗisuynghĩ vẫnvơ, kếtluận rằng đànông nào
cũngvậy, hamvui, sẵnsàng ngoạitình, dùlà ngoạitình
trong tâmtưởng.
Nhưng ngoạitình cóphải là bạctình? Trong tâmtrí
đưacongái cònthơdại của tôi lúcbấygiờ tôi cholà
hai điều khôngcógì khácnhau. Ðã yêunhau rồi lấynhau,
thì "chồng hò vợ hát", "phuxướngphụtuỳ"...
chứ làmsao chỉcó mình chàng đìuhiu đến quánrượu
hằngđêm.
Vìthế tôi nghĩlà tôi cóthể xácđịnh rõ là chàng
khôngcòn yêu vợ chàng nữa. Làm tiếpviên quánrượn,
tôi đã quá quenthuộc với những hìnhảnh những gãđànông
đãcó giađình thườngxuyên laivãng đến quánbar tántỉnh
các cô tiếpviên trẻđẹp. Ðiềuđó đã từng làm tôi
suynghĩ về những vấnđề tìnhyêu và giađình. Khônglý
tìnhyêu sao quá chóngtàn, chỉsau một thờigian khônglâu
saukhi hai kẻ yêunhau rồi lấynhau? Ðâurồi những lời
thềnonhẹnbiển khi họ còn yêunhau?
Tôi nhớ rõràng cólần chàng nói với tôi:
-- Tìnhyêu và hônnhân là hai thứ khácnhau. Lúc đang
yêunhau, họ sẵnsàng chấpnhận hết mọiviệc, hysinh
hết mọthứ để được gầnnhau và yêunhau. Thậmchí
họ có thể chết vì yêu.
Chàng phán tiếp:
-- Tìnhyêu sẽ chấmdứt saukhi họ lấynhau! Hônnhân
là mồchôn của tìnhyêu. "Tình chỉ đẹp khi còn
dangdỡ..." Lấynhau rồi, thếlà họ phải đốichọi
với mọithứ trầntục trênđời, từ chuyện lo
miếngcơmmanháo chođến chuyện concái họchành. Lúcđó
tìnhyêu khôngcòn là những sôisục và rạorực thuở
banđầu. Thế mới hiều tạisao có những cặp tìnhnhân
khôngthể sốngchung vớinhau và phải lidị.
Tôi bántínbánnghi lờlẽ của chàng. Nhưng, tôi lại
đoánmò, rõràng là hônnhân của chàng cóvấnđề. Chàng
xemra thì cũng chẳngkhácgì những gãđànông phụbạc
khác đãcó giađình. Nhưng cóđiều tôi khônghiểuthấu
là chàng đang đitìm cho mình một đốitượng mới hay
chàng chỉ muốn tìmquênlãng qua những ly bia, qua những
lờimậtngọt mà chàng khôngtiếclời dànhcho những côgáiđẹp.
Chàng cũnglà một ngườitầmthường như mọi gãđànông
khác.
Tôi bấtchợt cảmthấy tộinghiệp cho ngườiđànbà
đã lấy chàng làmchồng. Ðã nhiềulần tôi gợiý hômnào
chàng đưa vợ chàng vào quán chơi, giớithiệu với
mọingười. Dĩnhiên là chàng khôngbaogiờ làmthế.
Nhiềulắm là chàng lại lấy tấmảnh chụp vợcon
trong bóp ra đưacho tôi và một vài côgái quen khác cho
họ xem. Tôi còn nhớ vợ chàng trong hình là một ngườiđànbà
cólẽ trẻhơn chàng cả chục tuổi. Trong một tấmhình
khác mà chàng đưacho tôi xem, chụp hồi trướckhi hai
người lấynhau, vợ chàng trông xinhđẹp và rất dễthương.
Tôi cảmthấy có chút ghentị và càng thêm thắcmắc khônghiểu
tạisao hônnhân của chàng lại dẫndắt đến tìnhtrạng
nhưthế.
Tôi khôngrõ lắm chàng làm nghềngỗng gì. Hìnhnhư có
liênhệ gì đến vitính thìphải. Mỗilần hỏi chàng
thì chàng chỉ cườinói bângquơ, không xácđịnh gìhết.
Nhưng chắcchắn là đờisống kinhtế của chàng phải
thoảimái hơn rấtnhiều người. Nếukhông, chàng làmgì
cótiền mà hầunhư đêm nào chàng cũng lacà đến
nhữngchốn hoalâu.
Có những đêm chàng đến với bạnbè, uống một
chầubia, sốtiền chira đủ để trảlương cả tháng
cho cônhânviên quèn như tôi. Mộtvài lần trong tuần,
chàng lại bao phòng karaôkê VIP, hátxướng vuichơi với
bạnbè, vungtiền quátrán. Thườngthường chàng không
buộcboa nhiều, tuy không bủnxỉn nhưng chothấy chàng là
tuýpngười khôngphải nổihứng bấttử như tôi códịp
nhậnxét thấy ở nhiều gãđànông khác. Tómlại, ở
chàng, tôi tìmthấy những mâuthuẩn của cuộcđời. Toátra
từ conngười chàng, có một cáigì đó bíẩn, lịchlãm,
họcthức, nghệsĩ, bấtcần, đànghoàng nhất trong đámngười
khôngđànghoàng thường luitới quánrượu...Tôi nhìnthấy
ngoàikia cuộcđời chắcchắn không giảndị và lýtưởng
như tôi đãtừng suynghĩ, nhấtlà về tìnhyêu.
Chính trong bảnthân tôi cũngcó những mâuthuẩn mà tôi
khônghiểunổi. Tôi vừa có lòng khinhbỉ chàng vừa
lại bị cuốnhút bởi chàng, muốnđược chàng chúý
đến và yêu tôi. Nếu được chàng yêu, chắcchắn là
tôi sẽ đáplại tìnhyêu nầy. Nhưng mâuthuẩn là ở
chỗnầy, đồngthời tôi lại tơtưởng đến ngườiyêutôi
cùng quê từ thờinhỏ chođến bâygiờ vẫncòn!
Cũngđã nhiềulần, tôi kể cho chàng nghe tìnhyêu thơdại
của tôi, và nóirằng tôi có ýđịnh lấy ngườiđó làmchồng.
Chàng biềulộ mộtchút ghentị nhưng lại tánđồng ýđịnh
của tôi. Rồi chàng lại khôngquên lêngiọng đạođứcgiả
khuyênrăn nhắcnhở, rằng tìnhyêu khi chưa lấynhau thì
baogiờ cũng đẹp, muốn giữcho nó đẹpmãi (?) thì ngườicongái
cầnphải có đứctính thếnầy thếnọ... Khi chưa
lấynhau, chẳngai thấy khuyếtđiểm củanhau, nhưng khi
lấynhau rồi thì khuyếtđiểm của mỗingười sẽ
hiệnra rõnét... Hai người sẽ tìm mọicách dunghoà tínhtình
khácbiệt nhau, vânvân và vânvân...
Biếtrồi khổlắm nóimãi!... Sao chàng cólúc giống
ôngcụnon thếnhỉ? Chính việcnầy làm tôi cólúc
cảmthấy ghétcay ghétđắng chàng và đồngthời lại
thèmmuốn được chàng.
Tìnhyêu là những xúccảm vuisướng tràndâng trong
chờđợi và hoàimong. Tìnhyêu là những giâyphất hânhoan
khi được gầngũi bên chàng. Tôi biết, trong tìnhyêu tôi
đượchưởng những cảmxúc rộnràng, những nônnao khi
chờđợi, niềmkiêuhãnh khi chứngtỏ cho những côbạn
đồngnghiệp thấyrằng tôi là kẻthắngtrận... Tìnhyêu
là những lờingọtmật chàng rót vào tai. Tìnhyêu là
những bứcxúc, rộnrã, hồihộp, runrẩy khi hai máiđầu
chụmlại nhau... Tìnhyêu là tấtcả những cảmgiác
vừa đaukhổ, vừa tứcgiận, vừa sungsướng, chờmong,
uhoài, bâkhuâng, tơtưởng, thèmkhát... cộnglại. Và
khốnnạn thay, chỉcó chàng mới cho tôi thụhưởng
hết những xúccảm nầy!
Tôi cókhi chợt nhậnra rằng mình cũng tự ghét mình
vì yêu chàng trongkhi biếtquárõ chàng thuộc loại đànông
dễdàng phụbạc đànbà. Nhưng quanh tôi, có tênđànông
nào là loạingười chungthỉ nhưnhất đâunhỉ? Tôi hoàinghi
là mình đã bị chàng bỏ bùamê, nếukhông saolại
dễdàng bị chàng quyếrũ đếnthế? Cólẽ do sưnhẹdạ
và thiếu bảnlĩnh và kinhnghiệm đã làmcho tôi trởthành
một côgái yếuđuối, uỷmị vì đang khaokhát tìnhyêu.
Tôi tự ghét mình bởivì tôi biếtrõ mình đang thèmmuốn
những gì, và tôi chờđợi được chàng mangđến
những thứ tôi đangcòn thiếuthốn đó.
Chàng và tôi là hiệnthân của những mâthuẩn của
tìnhyêu và đờisống. Tìnhyêu đốivới chàng là hưvô,
, là mannhiên, là ảoảnh, là cáigìđó khôngtrọnvẹn,
là những truytìm khôngngừngnghỉ, khôngcó đích, không
bếnđậu. Tìnhyêu khi dừnglại, nó sẽ chết.
Ðốivới tôi, tìnhyêu là những gì cóthể thấyđược,
hiệnhữu, và cóthực. Tìnhyêu là lýtưởng, là
lẽsống của cuộcđời, và nó cóthể khiếntôi sẵnsàng
sốngchết vì nó.
Còn cuộcđời đốivới chàng là cuộcduhành vũtrụ,
là đườngđi hoàimãimiết khôngngừngnghĩ, cũng
giốngnhư tìnhyêu vậy.
Trongkhiđó, cuộcđời đốivới tôi là những giànhgiựt
bonchen, cố tìm cho mình một chỗđứng vữngvàng để
tồntại.
Giữa chàng và tôi là một vựcsâu tâmtưởng.
Thếnhưng, tìnhyêu vẫn cóthể đến vớitôi, lôikéo tôi
vềphiá chàng như cánhchimđạibàng hùngvũ, như
sắcvuốt dũngmãnh cắpquặp tôi lên và bayxa, mang tôi
đếnvới chàng, dù tôi biếtrõ rằng, đóchỉlà một
tìnhyêu tạmbợ.
Và nhưthế, chàng đã bướcvào đời tôi mộtcách
âmthầm và nhẹnhàng, và khi tôi nhậnra rằng tôi đã
yêu chàng thì dườngnhư đã quá muộnmàng.
Mộtngàynọ, chàng nói vớitôi:
-- Anh sắp về Mỹ rồi!
À, thìrathế. Thảonào chẳngbaogiờ thấy
sựxuấthiện của bàxã chàng bêncạnh chàng. Vợcon chàng
ở Mỹ. Hènchi chàng lúcnào cũng cótiền rỗnrảng đêmnào
cũng vàođây uốngbia.
Tínhra tôi đã quen chàng gầntrọn năm. Khônghiểu
cảnămnay chàng ở Sàigòn làm cáiquái gì tôi khônghề
haybiết. Tôi nghĩlà chàng đi côngtác. Nhưng những điềuấy
không quantrọng. Yêu chàng là tấtcả và tôi chỉ
cầumong được chàng yêu. Tôi nghĩlà chàng cũng yêu tôi.
Qua cửchỉ, qua cáchđốixử của chàng dànhcho tôi mà
không một ngườicongái nào trong quán nầy được chàng
đặcbiệt chiếucố đến. Qua ánhmắt nhìn, lờiăn
tiếngnói và nụcười hồnnhiên như đứatrẻ.
Tôi trởthành một đứacongái mấthồn, cuốnquít,
tấttửi, sợ bịmất ngườiyêu, dùđólà một ngườitình
sẵnsàng phụbạc.
Vào những tuầnlễ cuốicùng của nhữngngày chàng còn
lưulại Sàigòn, chàng thường chọn phòng karaôkê VIP
để tôi và chàng được gầngũi nhiềuhơn.
Tuy chàng thường đưa bạnbè vào hátchung, nhưng tôi
vẫn nghĩ là cảthếgiới nầy chỉcòn thuộcvề của
riêngtôi với chàng. Tôi thích hát bài "Khôngbagiờ
quên anh": Tôi viết lênđêy với tấtcả chânthành
của lòng tôi yêu anh... Ngàynào mới quennhau, chuyện
haiđứamình, mình trót traonhau nụcười... Và tìnhyêu
đó, tôi đem ép trongtim, dù bụi thờigian có làmnhoà
đi kỷniệm của haiđứamình, nhưng tôi khôngbaogiờ quên
anh... Còn chàng thì thích hát bài "Một người
đi": Tôi tiển anh lêđàng, trời hômnay mưa
nhiềuquá, mưa thấmướt vaigầy, mưa thấmướt tim tôi....
Mình cầmtay nhau, chưa nói hết một câu, thôi đừng
buồn anh nhé, tiếngcòi đã ngân dài...
Tôi hỏi:
-- Baogiở anh trởlại?
Chàng nói:
-- Chắc cũng phải ba năm nữa.
Tôi lặngyên, nghe lòng mình thổnthức. Tôi thầm
tứctối tựhỏi tạisao tôi lạiphải vướngluỵ vào
cáithứ tìnhyêu kỳcục nầy. Trong đời tôi, tôi chưabaogiờ
mảymay có ýtưởng là sẽ yêu một người như chàng,
vừa già, vừa vôduyên, vôvị.... ở chàng chẳngcó gì
trổibật hơn ngườikhác hết. Chàng là hiệnthân của
ácquỷ và những cơnácmộng triềnmiên mà chàng đã
mangđếncho tôi. Trongkhiđó, tôi như một thiênthần
trinhtrắng đầy mộngmơ. Chàng trầntục baonhiêu thì tôi
cảmthấy mình thánhthiện bấynhiêu. Thếmà
sựxuấthiện của chàng đã làm sốngdậy đời tôi
những mơtưởng thầmkín của một người congái trinh
nguyên.
Tôi hỏi:
-- Anh còn giữ tấmhình em tặng anh cáchđây ítlâu
không?
Chàng bốirối gãiđầu, nói:
-- Anh đểquên ởnhà....
Tôi muốn chửithề. Tôi muốn nổigiận. Tôi muốn
điênlên. Conngười phụbạc nhưthế là cùng, khôngcòn
ai phụbac như chàng. Cólẽ tôi sẽ chẳng là cáigì
cả trongđời chàng. Khi chàng về bênkia, với vợcon,
với cuộcsống xalạ bậnrộn bênấy, chắcchắn chàng
sẽ quên tôi cáimột. Chàng sẽ quên dễdàng như
bấtcứ ngườicongái nào đã điqua trong đời chàng.
Nhưng còn tôi, tôi sẽ khôngbaogiờ quên chàng được.
Cái vócdáng kia, cái nụcười kia, tiếngnói kia đã
baolần làm tôi muốn phátđiên lên khi thấy chàng cườiđùa
vôtư với những côgái khác. Chàng giữ trong người chàng
cáidángvẻ của một người lịchlãm, trừngtrải, và
sànhđiệu. Cóthể vìthế mà tôi yêu chàng? Tôi khôngchắc,
nhưng tôi chắcchắn một điều là được gần chàng,
tôi cảmthấy cáichất đànbà trong tôi thoátra, thănghoa,
thoảmãn tựái vì được vuốtve tângbốc, mặcdù chàng
chưabaogiờ tângbốc nịnhđầm với tôi baogiờ.
Tôi hỏi chàng sang Mỹ năm nào? Chàng nói:
-- Hơn haimươi năm rồi.
Tôi hỏi:
-- Cóphải vượtbiên hồi thờikỳ năm 79?
Chàng gậtđầu, kể cho tôi nghe chuyến vượbiển
thầnsầuquỹkhốc của chàng. Chàng phải đi mấy
chuyến mới thànhcông. Nào là tàu bểmáy. Cướpbiển
Tháilan. Tới Mãlai thì bị nhốt cả tháng ở đấy,
rồi bị kéora biển saukhi hảiquân Mãlai cướp
lầnnữa. Tàu bịkéo không dầu không mở lênhđênh trên
biểncả trọn tuầnlễ không nướcuống. Nàolà ngàyđêm
đốidiện với thầnchết trên biển mênhmông... Chàng
triếtlý:
-- Có trảiqua những giâyphút sốngchết đó mới
cảmnhận đượcrằng cõiđời này là chỗdungthân
tạmbợ... nay sống mai chết... dođó, những tranhchấp
giànhgiựt trong đờisống chẳngcó ýnghĩa gìhết với
chàng....
Qua chuyện nầy, tôi hiểu thêm được điều nầy:
chàng đã cố sống trọnvẹn từng ngày bởilẽ ai có
biết rasao ngàysau! Chàng không nói nhiều về
sựcảmnhận về đờisống khi đã từng đốidiện
với cáichết trên đườngtơkẻtóc, cólẽ vì chàng
sợ tôi khônghiểu. Nhưng tôi nghĩlà tôi hiểu một điều
là conngườita sẽ quígiá sựsống hơn nếu họ
cảmnhậnđược sựđedoạ của nỗichết.
Tôi chợt hiểura vìsao tôi yêu chàng. Và tôi nghĩ cólẽ
tôi cũng hiểu vìsao chàng cũng yêu tôi. Tôi là đạidiện
cho thếhệ mới, là đứacongái mớivừa tuổi haimươi,
xinhđẹp, sungmãn, gợicảm, hấpdẫn, tràntrề
nhựasống...
Còn chàng, một ông cụnon vừa vượtqua tuổi
tứtuần, cólẽ đờisống chàng vào cáituổi thanhniên
chàng đã phíbỏ nó trên miềnđất xalạ nàođó bên
xứMỹ, chưa baogiờ được hưởngthụ, đượcsống
cho trọnvẹn. Chàng cũng cólần nóivới tôi rằng khi
chàng ở vào tuổi tôi chẳngbiết gì ngoàiviệc chỉ
biết cắmđầu ănhọc. Cólẽ dođó chàng tìmthấy ở
tôi một khoảngđời thanhxuân mà chàng đã vĩnhviễn
đánhmất. Nhưthế cónghĩalà tôi manglạicho đờisống
héoúa giànua của chàng một niềmvui thốngkhoái tuyệtđối.
Tôi là mãnhtrờixanh tươimát và ngọtngào. Tôi là đoáhoa
xuân nở suốt bốnmùa rựcrỡ. Tôi đã bướcvào đờisống
của chàng bằng niềmtinyêu chânthực và thathiết.
Tôi tựhỏi: thếthì ngườivợ trẻtrung của chàng
kia đã đến với chàng bằng ngõngách nào? Mãi vềsau
tôi mới nghiệmra rằng ngườivợ hiệntại của chàng
là ngườiHoa, không nóiđược tiếngViệt, mà chàng đã
gặp trên bướcđường dongruỗi qua những
chuyếndulịch đến những nơichốn xaxôi nàođó trên
quảđịacầu. Cólẽ hai người không cùngchung một
bốicảnhsống, có nói vớinhau cũng chẳngai hiểu ai.
Hiểuđược điều nầy tôi lại đâmra thươnghại
chàng, nhưng tôi cố không đểlộ cho chàng thấy điềunầy.
Nhiềukhi thấy chàng ngồi trầmngâm, tôi cố tìm
chuyệnvui, chuyện tiếulâm kểcho chàng nghe vì tôi
biết chàng thíchnghe chuyệncười. Tự chàng, chàng cũng
thích kểchuyện tiếulâm, tuy ít taonhã hơn và bùlại
tôi cũng thích nghe đạiloại những chuyện cấmđànbà,
để cười chođãđời.
Nhưng ởđời, làmgì có buổitiệc vui nào khôngtàn,
khôngtan? Chàng rađi khônghẹn chắc ngày trởvề. Tôi
dặndò chàng nhớ cấtkỹ tấmảnh tôi tặng chàng trướcđây.
Tôi khôngnhớ là mình đã viết gì đằngsau tấmảnh,
nhưng chắcchắn những dòngchữ ngâyngô kia chắc đủ
làm ấmlòng kẻrađi và ngườiởlại.
x X x
Giờđây, ngồi ngẫmnghĩ lại vẫnchưa hiểu tạisao
tôi lại yêu chàng.
Một năm sau ngày chàng rađi, tôi vềquê lấychồng.
Ngườichồng hiềntừ, là ngườiyêu lớnlên cùngquê
từ thuởnhỏ. Dĩnhiên là tôi hạnhphúc bên ngườichồng
hiềnlành lươngthiện nầy, nhưng thếsao lòng tôi cứ
còn giữmãi cáihìnhảnh của ngườiđànông xavờivợi
kia mà tôi linhcảm là sẽcó một ngày gặplại chàng dù
chàng chẳng hứahẹn điềugì với tôi.
Nhìnlại cảnhsống của tôi, bấtchợt tôi nhậnra
rằng tôi cũng đã trởthành một ngườiđànbà
phụbạc khônghơnkhôngkém. À, thìrathế, cólẽ vì tôi
và chàng "dịsànđồngmộng" mà tôi đã bị
cuốnhút vào cáitìnhyêu bấtthành kia. Tôi sẽ khôngbaogiờ
quên chàng, chỉ tiếc một điều là tôi khôngcòn giữđược
cáitrinhnguyên quýgiá congái kia để hiếntặng cho chàng,
để làmcho tìnhyêu mộngtưởng thêm phần thivị và ýnghĩa.
Tìnhyêu, dođó, đúngnhư chàng từng nói, chẳngqua là
những truyđuổi hoanlạc khôngngừng, đihoài, đimãi và
sẽ chẳngai tớiđược cáiđích. Khi tớiđích rồi
mọithứ sẽ trởthành vônghĩa và nhàmchám.
Tôi vẫnchưa chấpnhận nổi quanniệm về tìnhyêu nhưvậy
của chàng, nhưng ítra trong cả tiềmthức và ýthức, tôi
cảmnhận rađược cái triếtlý trầntục nầy, mà chàng
là tênchủchốt đạidiện cho mọi gãđànông đêtiệnnhất
trên quảđất nầy.
Cólẽ tôi sẽ dễdàng chấpnhận cáiquanniệm về tìnhyêu
nầy của chàng nếu chàng đã cómộtlần nàođấy
trong quákhư đã nói tới tôi là chàng yêu tôi. Nhưng tôi
chưabaogiờ đượcnghe câunói nầy, nhưng tôi antâm là
chàng sẽ chẳngbaogiờ nói câu nầy với bấtcứ một
ngườicongái nàokhác, kểcả vợ chàng.
Nếukhông, chàng đã khônglà chàng, và cóthể tôi đã
không yêu chàng như tôi đã yêu. Bởivì chàng là một
kẻphụbạc chânthành ở giữa những đámđông đànông
phụbạc dốigian kệchkởm nhất.
Phan Cung-Nghiệp
(9/2002)
x X x
Xinmời
xem Trên Dặmtrường (1973) - Cùng một tácgiả 
