.
Chờ Nhìnmặt Hìnhngười
Cho Nh. K.T.
Phan Cung-Nghiệp
(Nhậtbáo "Tiền Tuyến", số 1685,
16/11/1970,
Trang Vănhọc Nghệthuật, Kỳ 16, do nhàvăn Viên Linh
chủbiên)
1
-- Mẹ khóc hoài, nhưvậy là yên. Chỉ tội cho em
Ban, bảy năm nó đã chờ ba về, nhưng hômnay lại như
thếnầy.
-- Thế con bảo mẹ thếnào?
-- Thì mẹ cứ xemnhư ba đã đi trong bảy năm, thằng
Ban đã mườisáu tuổi. Hồi chín tuổi, hay trong suốt
chín năm, nó đã được sốngvới ba. Thếlà yên. Ừ
ba đã rađi trong bảy năm qua. Cứ xemlà nhưvậy. Cógì
mà mẹ cứ khóc hoài.
Ngườimẹ imlặng, thắp nénhương trên bànthờ
mới, khói toảlên nghingút. Ðôimắt bà còn nhuốmlệ
chưa khô. Gần tuần nay, bà không đihọpchợ, từkhi
nhận xác chồng về chôn.
Buổichiều thằng Ban ra bờsông khóc mộtmình.
Nhuận bỏlên quận nằm bênkia cầu. Khi quayvề, chàng
dựng chiếcxeđạp cọccạch trướcnhà, thấy thằng
Ban và mẹ ngồi khóc ở trước bànthờ. Nhuận chánnản
bỏsang nhà Vinh, chàng hoàntoàn khôngmuốn nghĩ gì về
ngườicha "điBắc" trởvề và nằm giữa
chợngười. Chàng chẳngmuốn nghĩ gì về ngườimẹ và
thằng Ban. Tiếngkhóc của haingười cứthế đã uuất
vanglên trong cănnhà cả tuầnnay.
Những phiênchợ đã vắngbóng ngườimẹ. Nhuận
vẫn thảnnhiên đidạy nơi ngôitrường ngói đổ, xem
ngườicha đã chết nhưlà một mấtbiệt bỏđi suốt
bảy nămnay. Bảy năm đăngđẳng của mẹ và của Ban
chờđợi cha về.
Trên bànthờ, tấmảnh ngườicha đã lấmbụi cũkỹ,
lưnhan, lưđồng thắpsáng với hai ngọnnến đỏ
lunglinh và mơhồ như tưtưởng cộngsản của ngườicha.
Tưtưởng về cuộcsống mơhồ. Nhuận đã chốibỏ
tấtcả. Ngườicha chết là niềmđau giađình, nhưng hìnhbóng
lànhư vẫn biềnbiệt bảy năm qua. Ừ thì bảy nămnay
con đã nghe mẹ nói nhiều về cha rồi, mẹ muốn nói
nữa thìcứ nóiđi. Ngàytháng của con bâygiờ cònlại
là để chờ em My về. Con giờ thì cáigì cũng chán
cả. Mỗi buổidạy quangày và những đêmkhuya
thấptỏm con chờ "nẫu" về và gõcửa bắtđi.
Ðờisống chừngấy và cóvậy cũng đủ làmcho con
sống như kẻmùloà.
Ðámhọctrò và ngôitrường ngói đổ, lốiđi bờđê
có đắpmô. Có vậythôi. Cuộcsống tưởngchừng như yênlành
quáđithôi, chẳngcòngì hơn để chờđợi nữa. Nhưng
làmsao không nghethấyđược tiếngsúng nổvang trong
thịxã mỗingày? Nhuận thường ra bờsông, đidọctheo
bãicát, như cố tìmlại chút thờiấuthơ ởđấy.
Trong tiềmthức, cólẽ Nhuận muốn tìmlại chút
dấuvết ngườicha hômnọ trốnlội qua sông về thịxã
đã bị lính quận bắnchết.
Cuộcsống trong thựctế đầy những nỗivấtvả và
khổnhọc. Ðêm, đêm, và những đêm dài trằntrọc.
Ngườimẹ nói với Ban:
-- Con biết gì về ba con, là người nhưthếnào?
-- Con chẳngbiết gìcả! Con mlớilớn và chờđợi
ba về.
Ban nói. Nhuận bựctức đứngdậy đira phía cửa:
-- Lúcnào cũng chờđợi. Mầy chẳngcó cha đâu.
Chỉcó mẹmầy thôi. Nhớnhé, và còn anh mầy! Ba mầy
là bànthờ ngáthương kiakìa...
Ban bậtkhóc thútthít. Ngườimẹ imlặng, nướcmắt
ướtđẫm bờmi khôhéo. Bà thắp thêm nénnhan nữa. Ban
cũng làm vậy, nướcmắt nhoènhoẹt trên hai bớmá. Nó
nói: Ba ơi, ba ơi. Ngườimẹ nhìn Ban, nhìn bànthờ,
rồi nhìn Nhuận, nói:
-- Con hãy để Ban nghe mẹ nói.... Còn con thì lớn
rồi, con đã biết rồi... Còn Ban, bảy năm, chín năm,
bảy năm, chờđợi...
Nhuận đốt một điếuthuốc, nói: con xinlỗi mẹ,
xinlỗi em, tôi vôlý quá!
Ban nắmlấy tay Nhuận bảo:
-- Anh không vôlý đâu. Rồi em cũng sẽ như anh. Em
sẽ không khóc nữa. Xem như ngườicha "điBắc"
chưa về...
Nhuận bỗngchợt giậndữ:
-- Cha khôngcó chứ chẳng điđâu hết! Ðiđâu rồi mà
chưa về? Nên nhớ vậy, chẳngcó cha...
Ban quayvào nhà với mẹ khócoà. Ngườimẹ vuốttíc
đứacon rồi nói:
--Con yêuquí của mẹ, như con hằng nghe mẹ nói về
cha con: "Ngày con chín tuổi..."
Nhuận bỏra ngoàisân trước nhà, nằm trên chiếcvõng
imlặng. Ngườimẹ hétlên:
-- Nhuận, con vôlý quá! Con hãy để cho Ban nghe mẹ nói...
Nhuận lặplại:
-- Con xinlỗi mẹ, anh xinlỗi em, xinlỗi quốcgia va cánhtay
phải yếuđuối... Con chẳng giúp gì được cho
quốcgia... Con còncó em My, cánbộ dukích, bốn năm sau
ngày cha bỏđi, ba năm rồi...
Nhuận nghetiếng ngườimẹ bảo chàng điên rồi.
Nhuận imlặng nhìnra conđường thịxã trướcmắt.
Vắngtanh. Những máitôn. Conđường lở. Khuphố vắngngười
đivề. Gió từ bờsông thổi về đongđưa hàngcây
trứngcá phíatrước laoxao. Ngày hai buổi Nhuận đidạy
như tàu đến sânga, bìnhthản, và imlặng. Nắng
buổichiều baynhảy như lũ chim nhỏ ở bênkia đồinúi,
buổichiều bayvề lại bênnầy.
Ngườimẹ nói với Ban, giọng ngânnga buồnnản và
ngàytháng đongđưa như chiếcvõng đongđưa:
-- Nàynhé, ngày con chín tuổi chả bỏđi. Ngày con
muờisáu tuổi, cha con chết, xác nằm lờlững trôisông,
nằmchết rũ giữa chợ nhiều người xem. Mẹ đã chờđợi
cha con về như con đã chờđợi ba con vậy. Mẹ đã
sống với quánhiều khắckhoải. Bâygiờ ba "điBắc"
đã về kia, trên bànthờ kiakìa. Vuiđi...
Ngườimẹ bỗng rúlên cười quáigỡ. Không nghe Ban
nói gìcả. Chỉcó tiếngkhóc và tiếngcười vangvọnglên
mộtcách kỳdị. Nhuận bịtchặt hai tai và chạy lên
đồi phíasau nhà. Ngườimẹ nhìntheo. Ban khóc rũrượi
nằm imlìm trên chiếc phảngỗ. Nhườimẹ thôi khôngcòn
cười nữa, bà đến bên bànthờ thắphương trên bànthờ
chồng.
Nhuận lên đồi thì gặp Vinh. Nàng đứng ubuồn trônghướng
vềphía dưới chânđồi. Nhuận đếnbên Vinh đốt
thuốc hút và nói với Vinh là "tôi yêu em."
Vinh imlặng đểcho Nhuận vuốtve mình. Ngôiquận bênkia
cầu có bóng những ngườilính thấpthoáng. Những
chiếcbóng chiếnđấu lạnhlẽo như buổichiều
tịchmịch. Vinh hỏi Nhuận:
-- Tôi nghe tiếngkhóc ở nhà anh, ba anh?
-- Ờ, ngườimẹ và đứaem anh. Chánngán... Ngày thì
mình vẫn đidạy đều. Hìnhnhư chỉ còn sựchờđợi
lưngchừng. Vinh! Vinh hiểu anh không? Có baogiờ em hiểu
anh không?
Vinh nói:
-- Em hiểu anh. Anh đừng để ngườimẹ buồn nữa,
sau mình đidạy... Những bànchânkhông nhỏbé dễthương...
Nhuận imlặng, mồi thêm điếuthuốclá. Mắt hướngvề
ngôitrườnglàng nằmkhuất phíasau rặng dừa già.
Ngồitrường với một dãy lớp bị sụpmất gầnhết.
Ðạnbom đã rơixuống ởđó mộtcách vôtình... Khônghiều
tụi họctrò nhỉ đã suynghĩ nhữnggì? Nhuận thì hoàntoàn
vẫnvậy, với Vinh, hay với ngườicongái nàokhác. Ngày
hai buổi, Vinh đidạy. Lạnhlẽo và chánngán. Những gươngmặt
trẻthơ ngơngác sợhãi khi nghe tiếngsúng nổ, trông
thật tộinghiệp. Ai đã bắt chúng phải sống trong
nỗiloâu nhưthế? Cóphải địnhmệnh chiếntranh là
phải nhưvậy? Chúng chẳngcó tráchnhiệm gìhết đốivới
cuộcchiếntranh nầy, như Nhuận, như cánhtayphải vôdụng
của Nhuận.
2
Ngướimẹ đihọpchợ lại vào ngàyhômsau. Ban đihọclại
ngôitrường trunghọc gần chicôngan. Chắn Ban sẽ khôngcòn
đếm xáclá me rơi mỗi mùa đợi ngày cha về nữa.
Nhuận thầmnghĩ nhưvậy. Thôithì cánhtayphải nầy
của Nhuận với tráchnhiệm giađình, nuôi mẹ, nuôi em.
Ngày em đã lớnkhôn rồi tráchnhiệm và bổnphận sẽ
do em đeomang...
Nhìn đám họctrò nhỏdại thơngây, Nhuận suynghĩ đến
ngườimẹ trong nỗiđaukhổ chịuđựng và chờđợi ngườichồng
về. Nhuận chưabaogiờ chờđợi, hay nóiđúnghơn là chàng
chẳngbaogiờ chờđợi cha về.
Tráchnhiệm và cuộcsống thựctại đã bắt chàng
bỏhết những loâu xótxa, phải chịuđựng sống trong
nỗilosợ chậpchờn hằngngày. Nhuận chỉcòn có mẹ và
đứaem. Ðêmđêm nằnngủ nghe tiếngsúngnổ, đợi
"nẫu" về gõcửa bắtđi. Nhưng khôngcó ai đến
bắt Nhuận đi cả. Vinh có cùng ýnghĩ như Nhuận. Nàng
đã locho cuộcsống của Nhuận rấtnhiều. Nhưng Nhuận
thì thờơ chỉ biết nói yêu nàng, "anh yêu
em." Cuộcsống nhưvậy chẳngcógì thúvị. Nhuận
cảmthấy như đang chờđợi tráitim mình rụngxuống.
Một kiếplàmngười như con thúvật, chếtchóc khônlường.
Tráitim cố nuôidưỡng bao ngàytháng héohon, mõimòn.
Sứcchịuđựng của mỗingười chỉcó một mứcđộ nàođó
màthôi.
Nhuận sống như đang sống vào những ngàytháng
cuốicùng của đời mình, chờđợi và loâu. Ðợi em
My về, hoặc chếtđi. Nhuận sẽ đem cánhthayphải
hiếndâng cho quốcgia, cho cuộcchiến sốngcòn, cánhtayphải
khôngcòn sợ giết phải em mình nữa.
Nhuận muốn hoànhập cùngchung nỗithốngkhổ của ngườimẹ.
Khổđau đến mực nào rồi cũng vậy, thânthể cần
được nuôisống trong cuộcđời. Hiệnthể của conngười
côđộc là nỗihiuquạnh côđơn mãimiết. Chúa, Phật,
Thượngđế đều vôhình, hiệnhữu trong những vanxin bìnhan.
Ngôinhàthờ thịxã đã bỏphế, inhình và vắnglặng.
Vinh sẽ chẳngcòn đixemlễ mỗi tuần. Nay Nhuận đưa
Vinh đi lễ nhằm cùng chiasẻ sựchịuđựng
nỗithốngkhổ của ngườimẹ, buổisáng chờđợi tin
người chết, buổichiều chờđợi đứacon về. Nhuận
sẽ đưa Vinh đitìm nỗiđaukhổ cuộcđời, để mộtngàynàođó
khi Vinh làmmẹ của một đứacon, nàng sẽ nói :
"Con yêuquí, giờ mẹ đã hiểuđược nỗikhổđau..."
Cóvậythôi nhưng Nhuận cảmthấy là chàng cầnphải
dìudắt Vinh như dìudắt đámhọctrò nhỏ chânkhông.
Mỗi ngườimẹ đều cưumang nỗithốngkhổ của cuộcđời.
Tráiđất xoaychuyển và vậnhành trong Tháidươnghệ --
tấtcả những thứđó đều nằmngoài thựctại
chiếntranh buồnnản. Ngườimẹ suytư về cuộcđời.
Ðứacon nhìn mẹ ngơngác. Họctrò nhìn thầy hỏi :
"Chiếntranh làgì?" Làgì? Thầy cũng chẳng
biết nữa. Mộtmai. Maimột. Cuộcđời cácem sẽ lớnkhôn
như câycỏ ngoàikia. Sânbanh khôngcòn họctrò rãnhrỗi
lùabanh vào sângôn nữa. Họctrò có nỗibậntâm riêng,
tuy khác với nỗibậntâm của ngườimẹ loâu ngày conmình
trởvề khôngcòn taychân lànhlặn, hay sẽ trởthành
tấmảnh cũ trên bànthờ mới. Ngườimẹ sẽ phải nói
với đứacon mình nhưthếnào? Nhuận muốn tìm câutrảlời
cho câuhỏi đó, một câutrảlời vôvị và buồnchán.
Thôi con xin mẹ, những ngườimẹ, với những xótxa
chịuđựng... Con cũng có những chịuđựng quánhiều
rồi. Con còncó tráchnhiệm với mẹ với em, với cuộcđời.
Con còn nợ cuộcđời khoảng vài triuệu năm sống để
trảnợ. Mỗi ngườimẹ, mỗi đứacon, mỗi mónnợ
phải thanhtoán choxong. Ngườimẹ chịuđựng và đứacon
rađi biềnbiệt. Xác ba. Xác bằnghữu. Chântay mặtmũi
hiếndâng cho cuộcđời, lẫn niềmvui, đaukhổ, và thúvị.
Nướcmắt hoàlẫn trong mỗi chuỗicười. Với mẹ,
với em Ban.
Em Ban, em lớn rồi, anh mong em đừngbaogiờ nhắcđến
ngườicha nữa. Sống với anh, sống với cuộcđời
nầy. Cuộcđời nầy là chiếntranh và cuộcsống nầy
là niềmthốngkhổ cưumang loâu, sợhãi. Ban nghe anh nói:
ngày ba "điBắc" anh chẳng buồn. Mẹ thì
chờtrông. Anh sẽ nói nhiều về mẹ, về nỗiđớnđau
tâmhồn mà mẹ phải chịuđựng. Anhem ta phải tập
chịuđựng như mẹ. Anh đã chịuđựng nhưvậy rồi,
tối ngủ chẳng yên, ngày đidạy cũng chẳng yên. Bờđê
nướcdâng ngập chân, mô đắp đầyrẫy. Anh ngàyngày
đidạy ngangqua đấy. Anh sống và cố lãngtránh, tránh
em, tránh chính anh, tránh cuộcđời. Họctrò anh thì cũngnhư
anh, tối ngủ không yên. Em yêuquí, họctrò và anh chỉ
khác ở một câuhỏi. Một người hỏi và một người
trảlời. Anh là người trảlời nhưng anh chưabaogiờ
trảlời đượcgìcả. Biết nóigìđây. Lớpdạy bị
đạn sụpđỗ. Bờđê đắpmô. Hàngrào kẽmgai quanh
quận bênkia đầucầu có manglạiđược bìnhyên không?
Mẹ. Ban. Mẹ đã chịuđựng nhữnggì rồi? Cóchăng là
nỗithốngkhổ cựcnhọc trót cưumang mang hoài đi
trongsuốt cuộcđời nầy. Mất cha, còn mẹ. Cha "điBắc"
ngày trởvề thăm mẹ bị bắn chết ở bờsông. Còn
em My, còn nhiều người nữa.
3
Thịxã cách quậnlị một câycầu gỗ dài. Bờsông
thì quanhnăm nước cạn. Màu nước đỏrực. Những
cồncát nổlên trắngxoá. Ðường thịxã vắngtanh.
Những ngôinhà xiêuvẹo, lụpxụp, đổnát điêutàn như
nhàga thờiPhápthuộc cònlại. Saulưng thịxã có con
đườngsắt dài. Và thêm một câycầu xelửa bắt
ngangsông. Ngôichợ nằm thụt trong thịxã, gầnnhưlà
trong xóm. Ngôitrườnghọc làng nằm trên bờđất nhôcao
đốidiện với consông, có hàngdừa dà khôcằn khôngngọn.
Ngồitrường trunghọc nằm ở phíacuối thịxã bên
chicôngan và ngôinhàthờ hoangphế. Ðốidiện với trường
nầy là cánhđồng khôcháy, cằncổi. Thịxã có núi vâyquanh.
Ðịathế khôngđược vữngchắc. Conđường
quốclộmột nốidài băngngang thịxã, lôchỗ càyxới
đứtđoạn nốivới conđường quốclộ vào tỉnhlỵ.
Ngọnđồitrọc lính dóng nằm trên condốc thoaithoải
nhôlên những cồncát trắng từ hường HoàiChâu. Ởđó,
đêm xuống "nẫu" thường mòvề trong xóm,
gần tiếnra gầnđến thịxã, lấpló sau conđườngrầy
dài. Chicôngan nằm ở phía cuối thịxã thường nổsúng
hoài về hướng nhàga phếtích.
Thỉnhthoảng bênkia quận, lính "câu" canông
về phía cuối dãynúi gần thịxã. Ðôikhi, tầmđạn
đứtngang chạylạc rơixuống trên những ngôinhà trong
thịxã làm sụpnát mọithứ. Mỗi nhà ởđây đềucó
đào cănhầm tránhđạn nửachìm nửanổi hình chữ
"chi". Baocát đắp quanh miệnghầm rêumục.
Nhà Nhuận nằm đốidiện với ngãba băng nganghông
thịxã dẫnđến ngôichùa cổ rêuphong. Ngôitrườnglàng
nằmkhuất sau ngôichùa nầy. Ðể đếntrường Nhuận
phải băngngang conđường trướcmặt chùa, qua một
conlộ nhỏ nằm trên cánhđồng trốngkhông và bờđê
đất bẩn đắpngang conlạch ắpnước lầylội đầygiẫy
những môđất đắp chắnngang trướcmặt. Thườngthì
mìn được đặt dưới những môđất ấy hằngnăm chưa
nổ. Ngôitrường nằmtrước rừngdừa dài và đốidiện
với consông khôcạn, nước đổisang màu máu. Những
cồncát trắng nổilên nhấpnhô đằngxa trôngthấy ngôiquận
và những ngườilính bênkia cầu. Câycầu bắtngang
nốiliền thịxã với quậnlị...
4
Hômnay Nhuận nghỉdạy. Ngườimẹ cũng không
họpchợ. Ban đihọc. Nhuận nói với mẹ về những cáixácchết
nằm giữa đồng chiều qua. Cólẽ trongđó có xác em
My. Gươngmặt từatựa em My, khôngchắc, cólẽ vậy. Vài
viênđạn phánát khuônmặt nhưng cũng đủ để nhìnthấy
mặtmũi và hìnhngười. Ngực nátbấy. Mất một bàntay,
bàntayphải. Mất bàntayphải chonên khôngbiết cóphảilà
em My không. Bàntayphải em My có vếtthẹp chơi dao khi
nhỏ và chiếcvòng kỷniệm giađình và cuộcđời.
Nhuận nói vậy.
Ngườimẹ không buồn và không khóc nữa. Nướcmắt
của bà đã cạn rồi. Bà thắp một nénnhan trên bànthờ
ngườichồng "điBắc". Nhuận nói:
-- Nhưvậy là xongrồi, con đã xếpđặt đâurađó
rồi.
Nhuận thảnnhiên nói vậy, chẳng buồnthèm đểý đến
việc xin xác em My về chôn. Ngườimẹ cũng chánnản
lắmrồi, chẳngcòn thiếttha gì nữa. Bà muốn yênthân
ngày haibuổi họpchợ. Ðứacongái hoang chẳng thương bà,
bắtchước cha nó bỏđi mà chẳng nói với bà tiếng nào.
Thếthì bâygiờ nhắc đến nó làmgì, tưtưởng gì thì
cũng mặckệ nó. Nó đãlà cánbộnằmvùng rồi. Bà thùghét
nó đã nghelời cha, bỏhọc trốnđi tập làm giảiphóng.
Giờthì con đãđược giảiphóng rồiđó My ơi! Bà thìthầm
nói vậy. Bà muốn mainầy trôngthấy xác My nằm chung
với những xácchết lạmặt sẽđược chônchung trong
một nấmmồ tậpthể. Bà muốnvậy.
Nỗichánngán đã đếnlúc cùngngoặc rồi. Nỗiđaukhổ
đã dìm bà vào trong nỗithốngkhổ chờđợi haomòn. Thôithế
thì hết. Sựchịuđựng đãđến cùngđộ. Nướcmắt
bà khóc cho ngườichồng đãchết giờ khôcạn rồi. Bà
khôngthể khóc cho những xácchết bộinghĩa vôtri kia.
Thôithì cứ xem như trời đã anbài mọisự. Xin
chấpnhận hết. Ngườimẹ, nỗikhốnkhổ, và
cuộcchiến.
Bâygiờ ngườimẹ đang nghe Nhuận nói về sựlosợ
quanhđây. Nhuận muốn rứtbỏ tráchnhiệm quanhđây
mộtthờigian. Ðilính. Cánhtayphải của Nhuận hết sợ
phải giếttrúng em mình nữarồi. Ði là mộtcách anthân,
nhưng nếu cứ còn ởđây thì thếnào? Thếnào nẫu cóngày
cũng sẽ về bắtđi dukích hoặc sẽ bịgiết vứt xác
ngoài đồng khôngchừng. Ðơngiản chỉcóvậy mà
Nhuận đã phải cânnhắc tớilui nhiềulần. Chàng khôngmuốn
ai nhắctới tráchnhiệm và bổnphận nữa. Mẹ Nhuận,
ngày hai buổi bà vẫn phải đi họpchợ, đủ để nuôi
Ban học đếnnơiđếnchốn.
Nhuận cầncó môt cuộcsống bìnhthản trong chuỗi loâu
khi rađi cònhơnlà nằmlì ởnhà để đợi
"nẫu" về rồi bắtdẫnđi.
Ngườimẹ imlặng rấtlâu nghe Nhuận nói. Bà
chấpnhận hết. Bà chẳng muốn gì hơnnữa. Những người
thânthích quanh bà đã thinhau bỏđi. Sựchịuđựng
của bà đến mứcđó là cùngtột.
Thếlà Nhuận rađi nhé! Bà đợi Nhuận rađi và sẽ
tiếptục chờđợi Nhuận trởvề saukhi gởi ngoài
chiếntrường một phần thânthể đểrồi quayvề với
mẹ. Chẳng là gì cả. Mọisự giảndị nhưvậy chonên
bà bằnglòng. Bằnglòng chấpnhận như bấylâunay,
giốngnhư trướckia ngườichồng đã nói với bà trướckhi
"điBắc".
Thôithì cầuxin Trời giúp bà vượtqua mọi nỗiđaukhổ
để bà cóthể chịuđựngđược dàilâu hơn để
Nhuận rađi.
Cóthể đêmnay mẹ sẽ nằm mớ tên con. Thựctại
với việc sắp rađi của Nhuận và cáichết của My, và
Ban vẫn tiếptục đihọc và cùng chờđợi như bà.
Nhuận nhớ Vinh với những chiếchôn gởilại thịxã
điêutàn.
Mainầy ngườimẹ sẽ ra nhìnxác My được chôn chung
với những xácngười lạmặt. Cólẽ rồibà cũng sẽ
khóc và gọithầm tên My.
Phan Cung-Nghiệp
1970
x X x
Xinmời
xem Một Thói Tôi Quen (1972) - Cùng một tácgiả 
