Return to front page!

One-time fee web hosting!


Trangtrước
  Trangkế
VNY2K
Tin Thếgiới
Tin ÐôngnamÁ
Tin Lưutrữ
Thamluận

.

Họcthuật
Việtngữ2020
HánNôm
Từnguyên
Sửký
Vănhoá
Sángtác
Viễnduký
Tuỳbút
TìnhThơ
Thưgiãn
Diễnđàn
 

 


 

.

Trên Dặmtrường

Phan Cung Nghiệp

(Tạpchí Văn, sốđặcbiệt "Sáu Nhàvăn Trẻ", số 197, 01/03/1972, Sàigòn)

 

Từ hôm nhậnđược giấibãinhiệm từ Nha gởivề, Thư nônnao chờ ngày trởlại tỉnh. Một ngườithấy mới sắpđược gởiđến cácem; thầy sẽ nghỉ dạy luôn. Bọn họctrò dướilớp nhônnháo lên tỏvẻ quyếnluyến buồnlòng nhưnng không tỏrõ thànhlời. Thànhthử Thư đành imlặng không biết giảithích nhưthếnào.

Nhưng Thư còn nhớrõ câunói cuốicùng của mình với họctrò trướckhi rời ngôitrường đó:

- Tàisức của thầy khôngcó baonhiêu, hoặc quèquặt thươngphế như thầy, thầy tựliệu mình khôngcó đủ khảnăng, khảnăng suygiảm, để dìudắt cácem nữa; và thầy đã làmđơn xin rađi...

Bọn họctrò hỏi "thầy về luôn sao thầy?"... Thư lắcđầu buồnrầu:

- Thầy mới mấytuổi dạy, cònnonn ghề... Thầy bãinhiệm chứ chẳngphải vềhưu...

- Thế thầy sẽ làmgì để sống? Bọn họctrò hỏi.

Thư bốirối chẳngbiết trảlời làmsao. Tay mânmê chiếcnạng gỗ, mắt nhìn chiếcchâncụt giấu trong ốngquần phấtphơ. Thư nói buồnrầu:

- Thầy về sống với chị thầy trên tỉnh, chẳngbiết phải làmgì...

Cảlớp imlặng nhìnnhau quanhphòng, mắt buồn như muốn khóc.

- Thầy ởlại đi thầy.... Tụi em mến thầy.

Thư cườibuồn chốngnạng khấtkhưởng bướcxuống cuốilớp, nhìnhquanh. Hìnhnhư bọn họctrò muốn nói gìnữa nhưng thôi imlặng. Thư cốnén nỗibùingùi dânglên tronglòng, tỏý luyếntiếc cănlớp nầy khôngmuốn dứt. Thư nói:

- Thầy tuy về tỉnh rồi nhưng cũng thỉnhthoảng thầy cũng sẽ trởlại đây thăm cácem... Giờcuối còn em nào có muốn nói gì riêng với thầy nữa không?

Cảlớp imlặng. Thư chậmchạp lấy thuốc ra mồihút, cốtránh nhìn những ánhmắt xaosắc muộnphiền. Thư nhìnra ngoàitrời trông mâyxám muốn làm một cơnmưa như lòng Thư đang buồnmuốnkhóc. Sắp mưa. Sắp khóc.

Thư lại chốngnạng trởlên bàn ngồi. Ngồi imlặng như để lắngnghe những tiếngnói cầnđược nóilên nhưng nghẹnngào ấpúng. Hìnhảnh nầy đậpvào tầmmắtnhìn của Thư mãi khôngthôi chuaxót. Một chiếcchâncụt và những buổidạy chốngnạn đi và về buồnthảm như cõichết. Ðờisống Thư tựa mặtsông buồn, dòngnước phẳnglặng trôiqua. Thư muốn mình khôngcòn sống để khỏi nhìn nỗiđắngcay lờlững quanh mình. Thư có ýnghĩ giãtừ đời để bỏđi về một chốn sống khác nhiều thayđổi hơn. Nhưng saucùng những dựtính bị lunglay khôngít. Nửa Thư thương ngôitrường nhỏ ngóiđỏ, bànchânkhông, và những đứahọctrò lớntuổi muộnmàng. Nửa Thư muốn rờibỏ tứckhắc những phiềnmuộn nốitiếp nhau trong hoàncảnhsống khácbiệt nuôinấng ngàytháng sống điqua đời Thư ở thịxã nầy với rấtnhiều ámảnh. Buổichiều nào lộisông nướccạn băngsang bênkia cầu. Những bước nhẹ khi cònđủ đôichân đemlại cho hồn Thư một nỗiêmái dịudàng, và một tiếngnổ bấtngờ phátxuất từ lòngsông saukhi chân vôtình vướngphải một sợidây nàođó khôngrõ và mơhồ. Cảngười Thư bứnglên và rơixuống nặngnề. Từđó Thư nặngnề luôn với chiếcchân đã gãy gởilại trong dòngsông hômnào nhuộm máu Thư đỏchói.

Thếlà Thựcsự Thư đã gởilại cho thịxã nầy một chiếcchân thương thơm mùiđất bùn, thơm cỏmay xanhxao. Và đó cũnglà một nỗiámảnh trọnđời Thư. Vìthế Thư muốn dờibỏ tứckhắc những kỷniệm đớnđau nầy và dĩvãng của chuacay nầy. Ðể trởvề. Ðể trởvề chốncũ hắthiu thuở ấuthời đã nuôi Thư lớnkhôn như tìmlại chút ngọtbùi của tìnhthân vắngbiệt lâunăm.

Những buổi đidạy sớm, đibộ ngangqua cầu, nhìn xuống dòngsông cạn bấtgiác Thư muốn khóc. Dòngsông kia đã trôi chiếc chân Thư về nơinào, về biển xa hay ngượcdòng nướcbiếc. Dùsao Thư cũngđã mộtlần đánhđổi thânxác để đánhđổi một kỷniệm đắngcay nãonề, và một đờisống hấphối trong từng cơnmuộnphiền nhiều nỗiêchề. Dòngmáu nào đã luânlưu từđó khônnguôi.

Tấtcả sựviệc nầy đã ámảnh Thư khôngngớt. Một buổisáng tinhmơ. Một consông lặnglờ. Một người bơphờ băngsang sông với tiếngnổ tìnhcờ. Rất vội và rất bấtngờ. Thư khôngcònlà Thư trướckia nữa.

Ngày Thư bị cưa chân trong quânyviện, chị Thiên vộivã theo xeđò đến thăm Thư với tiếngkhóc uấtnghẹn trênmôi. Thư cố khôihài:

- Tiếcnỗi em khôngphảiklà đứacon của chínhphủ... phảichi em chết...

Chị Thiên rũa:

- Cậu cứ nóinhãm hoài... Nhà chị còn mình cậu mang họ ba. Cậu không toanliệu gì cho tươnglai hếtsao? Chị buồnlắm cậu à....

Thư ngậmngùi nếm đắng trênmôi. Ðứaemtrai của Thư kém maymắn hơn Thư, nó thirớt phải vàolính để sauđó làm đứacon hiếuthảo cho tổquốc linhthiêng. Mấynăm đidạy Thư tưởng mình như đã khuấtvào lãngquên khôngcòn nhớ gì về mình và nỗichết.

Khi Thư chốngnạn đilại được, chị Thiên trởvề tỉnh với gianhàng tạphoá của chị. Thư trởlại trường cũ dạy vì thiếu thầy. Sau Thư làmđơn xinđược bãinhiệm vì tànphế. Và giờ Thư thậtsự sắp từgiã ngôitrường ngỏiđỏ ởđây và thịxã nhỏbé quạnhhiu. Chị Thiên đềuđều gởi thư từ tỉnh về giục Thư khinào nghĩdạy, hãy trởvề sống với chị... Và Thư chờđợi hay cố chờ hyvọng đólà một ngày bìnhyên khôngcòn những chuyến quasông mạohiểm đùarỡn với những cồncát khảnghi, với những giếngnước nhỏ đángngại, với rừng dừa khô trái rụnglá chết tàntạ thêlương.

Buổidạy cuốicùng ở thịxã nầy kếtthúc bằng những chuyếnđichơi ngắnhạn loanhquanh. Thư mang mộtchút nỗisungsướng được bùđắp với tình thầytrò nồngthắm. Những bướcchân hụthẫng dùsao cũng đã đưa Thư trởlại với nỗithươngyêu cũ gầngũi nồngnàn. Chiếcchân teo và đôinạng tuy làm Thư ngậmngùi khôngít nhưng cũng đã được anủi phầnnào trong mắtnhìn của bọnhọctrò đầyắp niềmthươngcảm.

Buổihọc cuốicùng thật cảmđộng. Saurốt Thư không kềmgiữ được nướcmắt, Thư đã khóc, khóc như lầnnào chưa được khóc baogiờ.

Họctrò Nhự, côgái mườichín tuổi mộcmạc đã đứnglên thaythế đạidiệncho cảlớp đọclờichúctừ ngạingùng và quábuồn nhưng rất chânthành. Ngồi trênnầy lớp, nhìnxuống, qua đôikínhcận mờ làm Thư chẳng nhìnđược rõ dáng Nhự bốirối nói đứtquãng từng lời như khóc. Thư muốn nhắmmắt gụcmặt xuống bàn.

- Dạ thưa thầy!... Chúngem kínhmến thầy. Ngàycuối hômnay chúngem chẳngbiết nóigì hơnlà được chúc thầy sốngmãi bìnhyên và anlành nơi thầy sắp trởvề, và mong thầy códịp cho chúngem gặplại thầy trong niềmkínhyêu muônthuở...

Thư đã khócròng khi nghe Nhự đọc xong lờichúctừ. Thư cũng chẳngcòn giấu đượcgì, nghe mộtcáigì nghènnghẹn ngậpứ trong cổhọng. Thư imlặng. Chẳngbiết nóigì. Thêm một tròtrai đứnglên nói vữngvànhơn, cứngcỏihơn nhưng cũng khôngtránhkhỏi cáigiọng buồnmanmác như muốn khócnấclên, giốngnhư cơnmưa sắp đỗxuống ngoàicửa lớp. Thằnghọctrò ấy là Thể, thằng đã cõng Thư trốn V.C. nhiều đêm ngoài bụimía, ruộngrau, bờrẫy trămvạn lần trong nỗi thốngkhổ phải cưumang. Thể nói mộtthôi dài. Thư khôngnghethấy gìhết. Thư muốnkhóc. Tìnhthầytrò ởđây sao nồngnàn quá, đằmthắm quá, chẳng hệluỵ truânchuyên.

Sauđó Thư đã hátlên bảnnhạc mà Thư đã sángtác cho cảlớp nghe và choriêng Thể với nhiều đêm nhọcnhằn sớtchia.

Cõng thầy điqua rẫybắp ruộngnương. Cõng thầy cụtchân băng quốclộ sangđường. Quabao đoạntrường. Mớithầy tìnhthương. Cõng thầy quábước sơnhà, nonsông baola, chiếcchân gầyhéo chẳng vềtới nhà, khôngđi nhìnthấyđược nonsông baola; muôndặm sơnkhê... Cõng thầy cụtchân tìm ngược lốivề.

Cuốicùng, trời đỗmưa ràorào sauđó.

x X x

 

(còntiếp)


Xinmời xem trangkế Trên Dặmtrường - Phan Cung Nghiệp

 

 

 

 


Diễnđàn TiếngViệt
Ýkiến? Phêbình? Vàođây Ziendan.com 



WWW  VNY2K

   
   HỌCTHUẬT
   SÁNGTÁC
   BÚTKÝ VIỄNDU
   TÂMTÌNH SONGNGỮ

 

This website advocates the use of Vietnamese2020 for a better way to  process Vietnamese information.
Sứmạng chính của trangnhà VNY2K.COM là cổvõ cáchviết mới Việtngữ2020 vì đó là conđường hiệnđạihoá tiếngViệt. 
 
www.vny2k.com | Ziendan.net | hocthuat.org | sangtac.net | Han-Viet.com


Copyright © 1999-2009  www.vny2k.com.
All rights reserved
Flag counter for this page only -- reset 06262011