|
TiếngViệt Nhìnlại
Bài của
Trịnh Nhật
Anh T. Nh.
thanmen,
Xin chuc
anhchi mot nam moi nhieu suckhoe, ankhang, thinhvuong. Cung nhu anh,
Dr Hoa cung la Thay cu. Toi cung rat daulong khi nghetin Thay da
quadoi. Toi cung camon anh rat nhieu da baotin nay de chungta cung
chiaxe. Chac anh con nho khoang giua nam 2000 chungta noi chuyen MT
va toi muon nho Thay huongdan cho mot du-an MT. Va anh co noi la
lucnay Thay rat ban, khongthe nhan them viec. Lucdo thattinh toi
khong hieu la Thay daunang, khongthe lam viec nhieu duoc nua. Thay
da radi. Do la mot su matmat lon cho tatca chungta. Anh la nguoi co
diemphuc duoc noitiep sunghiep voi Thay. Con toi, toi da chuyennghe
nen haunhu quenhan moisu trendoi.
Tuynhien,
rat nhieu khi toi van muon trolai goc xua. Va toi muon trolai bang
conduong moi, bang MT. Conduong nay toi se khong di mot minh, ma
hyvong la tatca chungta cung di, cung donggop. Conduong nay rat xa,
mat rat nhieu thoigian va congsuc, khong lai, khongluong, khong
danhvong. Conduong nay hoantoan phucvu cho congdong nguoiViet
chungta, khong phanbiet congdong nguoiViet o Haingoai hay o
trongnuoc.
Truockhi
chungtoi di VN, chungtoi co nghetin anh di AuChau qua cau chuyen 'so
congdong hon so ..'. Chungtoi ve VN 2 thang va o Hanoi 40 ngay. Day
la lan dautien chungtoi biet Tet lagi o Hanoi. Ngay Mong 1 Tet luc
anh dang lamviec o Toaan, thi toi dang theozoi mot chuongtrinh
Khoahoc Kythuat tren dai TV Hanoi, chuongtrinh 'Giaoluu...' chido.
Nhando toi bietduoc mot congtrinh 'Nhandang kytu tiengViet'.
Congtrinh nay mat gan 10 nam moi ra sanpham. Baygio da co version 2
va giaban rat dat, khoang hon 1,000 USD, toi khongco khanang mua.
Congtrinh nay rat coich cho nhung nguoi lamviec ve baochi, thongtin,
truyenthanh, truyenhinh, anloat, dichthuat, giaoduc...
Hiennay
trongnuoc ta dang buoclen buocnua, theoloi Chutich hoi Tinhoc VN, la
dang nghiencuu phuongphap DOC va NGHE tiengViet. Congtac nay doivoi
nuocngoai thi co giatri thuongmai rat lon, nhu hien thay tai cac
nuoc vanminh. Tuynhien o nuoc ta thi haunhu khong co thitruong,
khong muaban gi duoc. Neu thanhcong, raduoc sanpham thi changmaychoc
sanpham se bi giaima, va copy ban day chotroi.
Anh la
nguoi co tiengtam, chucvu lon, quenbiet nhieu. Neu anh chiu dung ra
leolai, quytu nhung nguoi cung mot sothich, co khanang thichhop, thi
chungta se cung lamviec voinhau. Toi cung hieu rang lo cho cuocsong
cho giadinh baogio cung la uutien. Cung vi lydo nay neu moinguoi lam
motchut, trong khanang cua minh, bietdau 10 nam nua chungta chang ra
'sanpham'. (?)
Toi moi ve
Sydney, va dilam trolai thi duoc thu anh gui tu daunam baotin Thay
da mat...
Ch.
Anh Ch.,
Launay
khongthay tintuc gi cua anh. Lamgi didau? Xemlai lathu ve lamsach
tiengViet o Vietnam, toi chuaro ho danglam caigi goila 'dacbiet'?
Ma sao
'Nhandang kytu tiengViet' (caigi vay?) ban 'mac' den the! Toi
hiendang day motlop tiengViet cho sinhvien cap Cunhan o Sydney Uni.
Moiday toi co viet vaihang denghi voi SBS lienhe toi tiengViet
nhusau: [Lai ammuu du-an ‘muoibai’ (a series of 10 talks) voi
detai la ‘TiengViet Nhinlai’ cho SBS Radio. Chuongtrinh cothe
‘lenkhong’ (on air) vao khoang Thang 7 Amlich, khoidau mua VuLan
‘baohieu’, giua nhung tranmua Ngau ‘sutsui’.
Taisao lai
phai nhinlai tiengViet? Lydo: SBS (VietNgu) da co nhung chuongtrinh
ankhach nhu ‘TiengViet cho NguoiViet’ (trinhdo cao), ‘TiengAnh
cho NguoiViet’ (trinhdo thap), ‘Tuongduong dichthuat TiengAnh
tiengViet’ (trinhdo cao), nhung chuaco chuongtrinh tiengViet nhin
tu gocdo cua nhung thanhthieunien tiengAnh tiengViet nuavoi (trinhdo
trungbinh), cua nhungnguoi noiduoc tiengViet thongthao ma khongco
kienthuc ve tiengViet, ve nenvanhoa antang trong ngonngu Me.
Trongso
nhungnguoi nay da co nguoi noirang tiengViet dehoc, cu noira la
dung, khongco vanpham, khongcan hoc vanpham. Vaythi ‘vidau
nennoi’? ‘TiengViet Nhinlai’ co mucdich ‘tram’ vao lohong
kienthuc do!... Loatbai nay cung se thuchien mot cainhin sosanh giua
tiengViet va tiengAnh ve mat nguamhoc/amvihoc (amthanh, ngudieu,
thanhÇieu), ve mat hinhvihoc (cautruc cua tu), cuphaphoc (cautruc
cua cau). Cung se nem mot cainhin sosanh nua ve chuviet, chinhta,
phuongngu, tudon, tukep, tulaplay, tutrungdiep, thuctu, hutu
...v...v...
Ngoaira, cung
se co nhung cauhoi nhu: Chude (topic) va diende (comment) trong
tiengViet khacvoi loinoi dung chungu (subject) va vingu (predicate)
nhu thenao? Taisao nguoiViet thich modau cauchuyen bangcach hoi tuoi
nguoikhac? Taisao o ngay buoidau gapgo, chungta muon lamquen,
thanmat voi nguoikhac bang nhungcauhoi co tinhcach riengtu? Di
xamxam vao doitu cua nguoikhac khien ho bi 'shocked'? Taisao khong
'say hello!' bang cau nhanxet ve 'troimua troinang troidep? (comment
about the weather)? Taisao cauhoi 'An com chua?' lai duoc ke nhu mot
loi chaohoi? Tatnhien la con nhieuchuyen khac de hoi, de traloi.
Codieu la cauhoi va cautraloi phai vui, hay, moila va phai thoaman
duoc tritomo cua thinhgia.]
Vaihang
thongtin anh ro. Co gi la, dienthoai cho toi. Chungta se noi chuyen
nhieuhon,anh Chung nhe! Than.
Nhat.
Trịnh
Nhật
Sydney,
Tháng 5, 2001
|
