Ðứacon trêntay dì Nhường dườngnhư đã ngủsay. Dì Nhường đungđưa chiếcvõng ngoàihiên nghe cọtkẹt, đôimắt dì limdim như ngủ. Thỉnhthoảng dì cấttiếng hátlên một bài rucon nàođó thật buồn thật nhẹ... Ðôimắt dì nhìn quảnhquất, trông sâuhoắt và sầunão.... Ðôimắt đó buồn và xanhxao như đôimá của dì.
Mộtlúclâu sau, chiếcvõng khôngcòn đongđua nữa, dì hìnhnhư đã ngủsay với con. Tiếngkhóc của thằngbé khinảy đã thựcsự chìmlắng vào cơngió chiều laoxao nhẹnhàng, khómtre ở bờao lunglay và mộtchút gió thổi mặtao nước ngoàisân gợnlên những vòngtròn tungtăng lanrộng.
Buổichiều vẫncòn tơvương bên cánhđồng vàngvọt xaxa, là cánhđồng mớivừa đuợc gặt xong trơ gốc mạ khôcằn xẫmmàu. Ởđó thỉnhthoảng vài con chimsẻ baylượn xônxao và mảimiết. Tôi ra đứng bênngoài phêncửa đốtthuốc hút, nhảkhói mùmịt. Tôithích đứng ởđây mỗingày, nhìn mãihoài ngoài cánhđồng xaxa kia như thếnày. Hômnay nhà Dung có tiếng tụngkinh và tiếng mỏ vọngsang đềuđều, chắc hômnay là ngàygiỗ đầu của ôngngoại nàng. Tôi lắngnghe thêm cố nhậnra thêm tiếngđộng nàođó sẽ vanglên, nhưng tuyệtnhiên mọithứ dườngnhư đều imvắng bặt, chỉcó tiếng mỏ và tiếng gió mênhmang.
Tôi đứng nhưvậy hoài thật lâu. Ngoài đuờngcáiquan có mộtvài chiếc GMC chạy vụtqua tung bụi đỏ mùmịt. Tôi cảmthấy damặt mình nhớpnháp nên rangoài lunước bên hôngnhà rửa thật vội, cảmthấy mátrượi. Tôi không laumặt và cứđể từng giọtnướt nhỏgiọt xuống ngực nghe một nỗi nhộtnhạt khoankhoái. Lúc tôi đặt chiếc gàunước về chỗcũ thì nghethấy có tiếngđộng đâuđó thật gần nhẹnhàng bên cạnh. Tôi quaylại vừa bắtgặp đúng ánhmắt và nụcười của Dung. Tôi tiếnđến hỏi Dung việc nhà nàng hômnay có chuyệngì mà nghetiếng tụngkinh lâulắmrồi vậy? Dung không đáp mà chỉ nói mời anh sang nhà ăngiỗ đầu ông ngoại em... Tôi nói:
-- Vậymà một năm rồi hở...
Tôi bỗngnhiên nghe như tiếngnói của mình saothật xaxăm mắthút. Dung không nóithêm gì, nàng mĩmcười và dườngnhư muốn nói gìđó nhưng chỉ thấy nàng imlặng. Tôi đưatay vuốt nước trên mặt, cười mộtmình lùngbùng trong miệng. Tôi tìmthấy ở Dung một nét gìđó nhínhảnh, như đâuđó xaxưa tiềmthức còn đọng nét trẻthơ nhưng không lộra bênngoài. Tôi cảmthấy thích Dung ở điểm nầy, và tôi nói cho Dung nghe điềunầy, nàng chỉ cười rồi ngoenguẩy bỏđi. Tôi đúng cười mộtmình trôngtheo bóng nàng khuấtsau hàngdậu bênnhà.
Tôi bướcvào nhà, dì Nhường đã trởdậy, dì vẫncòn đềuđều đongđưa chiếcvõng dừa và hát bài rucon nàođấy xaxưa quenthuộc. Tôi ngồixuống bên dì hỏi má về chưa, rồi imlặng nhìn dì trôngthấy rõ nét chờđợi ubuồn. Mộtlúclâusau dì mới hỏi tôi Dung sang có chuyệngì, rồi độtnhiên di bậtcười khúckhích. Tôi cười theo dì và nói Dung sang mời qua nhà nàng ăngiỗ...
Dì hỏi mời cậu hay mời nhà. Tôi không đáp nhưng suynghĩ về điềunày. Từlâu dì vẫn cóý trêu tôi cắpđôi tôi với Dung, tôi xemnhư khôngcó việcgì. Sự imlặng của tôi cólẽ đã làm dì nghĩ vậy.
Chắc cũng có lúcnàođấy dì cũng có nghĩ đến lúc thời dì còn congái với dượng. Mỗi người đều có những hồitưởng thuộcvề kýức để môtlúc nàođó trong đời tìnhcờ bắtgặp lại từng nỗi côđon từnglúc hiệnra và gợilại những điều bẽbàng trong đờisống. Dì đã bỏ cả chuỗiđời congái để về sống với dượng, nhưng sao chuyệnđời mọithứ xảyra như có bàntay nàođó đã sắpđặt sẵn: Dượng bỏđi lênúi và dì ởlại chờđợi. Lâungày cólẽ tríóc dì cóthể đã rữamục và đã làm dì trởthành một người đànbà trầmlặng ítnói.
Lâunay dì vẫn âmthầm sống với đứacon đã haituổi và trong sự chờđợi đó cólẽ dì đã tìmra trong hìnhdáng đứacon một sự vắngbiệt đã làm dì đaukhổ rấtnhiều nhưng dì không nói. Thỉnhthoảng nỗi âulo hiệnlên trong dì, dì đã đểlộ hết những sựthật. Sựchết đã làmcho ngườikếcận cảmnhận đuợc nỗisợhãi với chínhngay chiếcbóng của mình.
Tôi không losợ điềugì như dì, nhưng nỗichết quảnhquất sang từngbuổi từngngày hiệnra thật vội.
Tôi cảmthấy thương dì nhiều hơn ai hết, sự gầngũi bỗngnhiên cảmthấy sựchungđụng khôngthể táchrời, rồi để gợilại cho trínhớ những cảmxúc xaxôi. Tôi khôngbaogiờ muốn nhắcđến điềugì thuộcvề divãng có dượng, nhưng dì dườngnhư vẫn muốn đuợc nghe người khác nhắcnhở đến tên người như đólà một sựanủi, và dì cóthể cần sựthươnghại hoặc cùng gópchung vào nỗibuồnlo của riêng dì.
Tôi khôngcòn nhớ hôm dượng bỏđi đãcó nói với dì đìềugì không. Tôi còn nhớrõ hômđó là một buổi còn mùsương dàydặc. Dượng đã thảnnhiên bỏđi với một đámngười lạmặt. Dì đã khóc rấtnhiều. Ðôilúc dì đã ngớngẩng đếnnổi đứanhỏ trêntay té xuốngđất và khócthét lên. Rồi dì lại bậtkhóc theo và chẳng ai hiểu là dì đã khóc vì dượng đã rađi hay khóc vì đứacon té xuốngđất khóc.
Sau ngày dượng bỏđi đuợc vài tháng, đãcó mộtvài người ghéngang nhà xin gạothóc gìđấy. Những người đó dườngnhư là đámngười xuấthiện ngày dượng rađi. Ngườita nhậnthấy dì Nhường đã cốmong họ đến lầnnữa để tìmhiểu thêm về tintức của dượng. Nhưng cũng từđấy bọnngười đó không đến nữa.
Dì chỉcòn biết chờđợi mà thôi. Ðôilúc dì còn bị chínhquyền địaphương đến làmkhódễ nóilà dì đã làm liênlạcviên cho bọn dukích. Dì chỉbiết khóc, và dườngnhư dì đã hết nướcmắt và vềsaunầy, tôi khôngcòn nhìnthấy dì khóc nhưtrước nữa. Giờđây tôi nhìnthấy trong đôimắt dì hai bờvực sâuthẳm. Divãng xemnhư đã xaxưa và đã bị khướctừ, và lâurồi cóthể dì còn nhớ nhưng đó chỉlà sự chờđợi daidẵng vôchừng.
Có mộtvàilần, quândukích mòvề bị nghĩaquân bắnchết, phơithây ngoài sânvậnđộng. Dì cũng đã vàilần đếnđó tìmlục xác dượng. Tôi biết ở dì dù có sựlãngquên nhưng thựctế trong vôthức vẫn tiếptục đitìm. Ðôilúc, dì lại nói với tôi là dì mong tìmđuợc xác của dượng ởđẩy đểrồi khỏi vướngbận tâmtrí. Chodù nỗikhổđau kia có trànvề thật đầy trong tâmhồn dì. Tôi cảmthấy đólà một sựviệc lạlùng. Nỗi xótxa đã mangđến cho mỗi người một nỗi khốncùng, và người ta chỉ còn biết chờđợi.
Ðến sẫmtối, má tôi điđâuđấy vừa trởvề. Dì Nhường bếcon vào giường và sửasoạn nấucơm.Mẹ tôi đặt chiếc giỏ không vào một gócnhà, hìnhnhư cóđiềugìđó đang làm bà suynghĩ và trên trán bà hiệnlên rõ những nét âulo. Bà nói thìthầm điềugì đó với dì Nhường, rồi bỏ sang ngồi trên chiếc phảngỗ imlặng. Tôi nhậnra nỗi thảngthốt hiệnlên trên gươngmặt dì Nhường. Dì hỏi má tôi thật khẻ:
-- Phải đúnglà những người trướckia đi với ảnh không chị...
Má tôi nói:
-- Ừ, đúng thì đúng rồi... còn có vài xáchết khác khôngcòn mặtmũi trông ghêrợn quá!
Di Nhường bậtthốtlên:
-- Chắc ảnh quá!...
Má tôi ngậpngừng:
-- Chị cónghe đâuđó cóngười nhắcđến tên của dượng. Và hìnhnhư khôngcó thìphải, và nếucó chị có thể nhậndiện radược mộtvài chitiết... Mai dì lại xem...
Nói xong bà bỏra saunhà. Dì Nhường hoàinghi losợ. Còn tôi lùngbùng trong miệng nói mộtmình điềugìđó vônghĩa. Dì nhìn tôi với ánhmắt trũngsâu xuống, trông ngơngác. Thếra, dì vẫncòn khóc đuợc đósao? Khi má tôi trởlên lại, tôi hỏi bà về những xácchết ấy đang ở đâu. Bà bảo còn nằm ngoàichợ. Rồi bấtchợt bà hỏi tôi về chị Vàn. Tôi nói là chị xuốngphố vẫnchưa thấy về. Bà nói vậy để đợi cơm luôn. Tôi chợt nhớra nhà Dung hômnay có giỗ và nàng mới đến mời khi chiều nên tôi nói:
-- À, má! Tốinay bên nhà.... có giỗ, Dung có sang mời má, má qua bênấy mộtchút...
Bà bảo thếà, rồi bỏđi. Tôi quaysang tìm dì Nhường nhưng không thấy dì đâu. Chắccólẽ dì đã khóc nhiềulắm. Sựtrốntránh của dì vẫn luônluôn đeođẵng hoài bên dì làm cho đờisống dì thật buồnbã. Tôi nghĩrằng dì thật khócóthể quênđuợc dượng. Làmsao quênđuợc khi divãng vẫncòn bêntrong mỗi conngườita?
Cănnhà tốiđen. Tôi chẳngbuồn thắpđènlên, lắngnghe từ trong buồng của dì có tiếngkhóc vọnglên từngchặp đứtquãng, hoàlẫn cùng trong tiếng sộtsoạt vuvơ trên máitranh. Tôi im lặng đốtthuốchút và ngónhìn những đốmlửa thấpthoáng từ đằngsau bếp, ởđó có tiếng cũi nổ títách, rờirạc mơhồ.
x X x
Xemtiếp trangkế
