NguyenCuong - HanNom haykhong HanNom?

Trangtrước
Trangkế

VNY2K

THAMLUẬN ^*

HánNôm haykhông HánNôm?

By Nguyễn Cường

Trong mộtvài tuầnlễ gầnđây, trên diễnđàn Việthọc (viethoc.org) đã nảyra một cuộc tranhluận về câuhỏi là chỉ thuần học HánNôn haylà học HánNôn thôngqua chữHán và tiếngHán hiệnđại? Trongđó có quanđiểm của Ông Trần Ðông Ðức chorằng: thứnhất, Hán-Nôm nên được giảngdạy cho bậc tiểuhọc ở VN songsong với việcdạy chữquốcngữ hiệnnay, vì sẽ giúpcho những thếhệ trẻ Việt có cơhội tìmhiểu và biết thêm về cộinguồn Vănhoá(!?). Thứhai, dù muốn haykhông, theonhư tiênđoán của ông trong tươnglai, thì dânViệt sẽ phải học Hántự như là các ngoạingữ Anh hay Pháp vậy.

Ðốivới ýkiến thứnhất. mặcdù ông Trần chưa đưara lậpluận nào cótính thuyếtphục hơn về sựlợihại, khi muốn đem Hán-Nôm vào chươngtrình giáodục bậc tiểuhọc nhưng giảsử, nếucó sựhỗtrợ tốiđa của chínhquyền VN bằng luậtlệ thôngqua quốchội đinữa, thì cũng chưachắc thựchiện được!. Ðólà chỉ nóiđến phảnứng của ngườidân trongnước, mà chưa nói, hay tínhthêm các thếlực chốngđối khác đến từ nướcngoài. Vụ taitiếng ở biêngiới vừaqua là một thídụ nhỏ. Chính vìvậy, trong bàiviết trướcđây trên Diễnđàn Cảicách ChữViệt của Việthọc, tôi cónói đến giảipháp dunghòa là đem nhiều ngoạingữ xuống để được côngbằng, và cho họcsinh có quyền lựachọn! Sởdĩ tôi đềnghị chỉ nên dạy ở bậc Trunghọc, vì chắc ông cũng thấy có sựthừathải khônghợplý! Chữ dùng "Hán-Nôm" dù khéoléo như thếnào, cũngsẽ gâyra nhiều thắcmắc lớn nhưsau: Nếu đem dạy cho các lớp mẫugíao ở tiểuhọc, thì "Hán-Nôm" sẽ được coilà quốcngữ hay ngoạingữ? Trảlời đằngnào cũng kẹt hết! Ngoạingữ thì khôngcó "Nôm", mà Quốcngữ thì khôngcó "Hán".

Quývị ngườiViệt nào mà cólòng yêuthích Hán-Nôm là một điều đángqúy và trântrọng. Nếu khôngcó những chuyênviên thôngthạo về Hán-Nôm, thì làmsao cóthể nghiêncứu và tìmhiểu Lịchsử Vănhóa của VN, nhấtlà tạo nhịpcầu thôngcảm hơn với các xứ có ngônngữ còn ảnhhưởng Hántự như Nhật, Hàn, v.v(!?) Nhưng mặtkhác cũng nên thựctế, nếu đặt vấnđề tiếpthu khoahọc và kỹthuật để pháttriển VN, thì cólẽ phải cần nhiềuhơn về các ngoạïngữ khác như Anh, Pháp, Nga, Ðức, v.v. Ý tôi muốnnói là, nãobộ của một đứatrẻ dù ở đâu trên thếgiới, học thêm một ngoạingữ là quánhiều lắmrồi. Vìvậy khôngnên bắtbuộc mà phải cho chamẹ đứatrẻ cóquyền tựdo lựachọn, họcthêm haykhông, và thíchhọc ngoạingữ nào(?). Một yếutố chưa nóiđến, VN còn có ít nhất là vài triệu ngườiViệt gốcHoa, mà phầnđông là thôngthạo cả hai ngônngữ!

Với ýkiến thứhai thì cóthể làmcho ông ngạcnhiên, nếu tôi hoàntoàn tin là ông nói đúng, vì sựviệc cóthể xảyra đúng như ông nói, trong tươnglai! Ðây cólẽ thuộcvề yếutố chínhtrị nhiềuhơnlà vănhóa! Ðánglý tôi cũng khôngnên viếtra, nhưng đã nói thì cũng phải giảithích. Dođó, tôi xinphép được trìnhbày sau đây đạikhái về chánhsách đốingoại của Mỹ, theonhư những nhậnxét chủquan của riêng tôi. Hyvọng tin và chấpnhận hay không là tùy ông Trần cũng như quívị trong diễnđànnầy, và xinlỗi trước, là tôi sẽ không thảoluận thêmnữa về chuyệnnày.

Chẳngphải riêng nước Mỹ, nướcnào cũng chỉ nghĩ đến quyềnlợi của quốcgia khi soạnthảo chínhsách đốingoại. Nhưng cái lợi nào cũng có hại hay "bấtlợi" đikèm, chỉ hơnthua nhau là ởchỗ có trítuệ sángsuốt để chọn lợi nhiều mà hại ít, hay cáilợi lớn dàihạn sẽ thaycho bấtlợi nhỏ ngắnhạn, v.v. và v.v.

Sởdĩ Trungquốc vươnlên được mộtchút, thoảmãn phầnnào tựái dântộc, saukhi bị hết Âuchâu, Nhật, rồi Liênsô "ănhiếp" trong gần 150 năm qua, là nhờ Mỹ... rấtnhiều! Chuyện nghe khótin nhưng cóthật! Kể từkhi chiếntranh lạnh và nhấtlà lúc Liênsô phóng vệtinh Sputnik đầutiên (1957), Mỹ đã ngầm giúp nanh thêm vuốt (quývị chắc cònnhớ chuyện hainhà Vậtlý người Mỹ gốc Hoa đoạtgỉai Nobel năm 1958, và Trungquốc có bom Nguyêntử liềntheo sauđó?, dĩnhiên là giúp giántiếp qua nước thứba) để đánhthức conrồng Trungquốc, với mụcđích là lygián giữa hai đànanh lớn của khốiCộngsản. Chúngta đều biếtrằng Kissinger đãlà một trong những đạodiễn chính!

Saukhi Liênsô rãđám, thì Mỹ đã họcđược hai bàihọc thànhcông lớn. Bàihọc đầu như đã nói, và bàihọc thứhai là thiđua kỹnghệ xehơi với Nhật trong thậpniên 80. Cóthểnói, tuy chiếntranhlạnh làmchết biết baonhiêu sinhmạng (khoảng 100,000 cho Mỹ màthôi, kểluôn chiếntrường Caoly, sovới mấy chục triệu cảthếgiới) và haotổn rấtnhiều tàinguyên, nhưng nếu khôngcó chiếntranhlạnh, thì dámchắc maylắm là bâygiờ chúngta chỉ cóđược cái PC với bộnhớ chừng 64 K! Chưachắc đãcó "email" và cũng đừngmong gì có được Internet!

Quantrọng hơnhết là quívị cóbiết những nhà Ðạitríthức của Mỹ losợ gì không? Họ chỉ losợ trong thế toàncầuhoá, không có đốithủ để thiđua và tranhtài caothấp, ítra là về Kinhtế!. Vìvậy, liênhiệp Âuchâu đã khôngthể thànhhình, nếu Mỹ không ngầm hậuthuẩn, dùcó mộtvài nước cóuytín chốnglại từđầu như Anhquốc, Norway(?) v.v.

Chắcăn và cólợi dàihạn nhiều hơnhết, là giúpcho Trungquốc trởthành conrồng nặngký nhất ở PhươngÐông. Dùsao nóichuyện làmăn với một đạicường Trungquốc cũng thoảimái và tiếtkiệm thờigiờ hơnlà phải đi nóichuyện với nhiều tiểuquốc như hiệnnay!. Nhưng conrồng Trungquốc sẽ không làmđược vaitrò hữuhiệu, nếu nó không ômtrọn toànvùng ÐôngNamÁ vào lòng (trừ Ấnđộ) kểcả Hànquốc. Cũng xin nóithêm, Ðạihàn sẽ khôngbaogiờ được thốngnhất nếu khôngchịu nằmtrong quỹđạo của Trungquốc!

Liênminh Áchâu mới (bấtthànhvăn) này, dưới sự lãnhđạo của Trungquốc, sẽ giántiếp thaythế Liênminh ÐôngnamÁ, vàlà giấcmơ khôngnhững của các chiếnlượcgia đạitưbản ở Mỹ, mà cũng là của nhândân Trungquốc hiệnnay! Nhưđãnói, cáilợi trướcmắt ngắnhạn là Trungquốc sẽđược thoảmãn tựái dântộc, và sẽcó cảmtưởng là phụcthù, nhấtlà làm sốnglại giấcmơ "ÐạiHán" ngàynào.

Nhưng, giốngnhư ngọnđèn sắptắt, cáihại vôcùng vềsau là: Trungquốc sẽ khôngcòn là Trungquốc nữa, sau ngót hơn haingàn năm! Theonghĩa đen là tự tanrã, và thếgiới sẽ cóthêm ínhất là 5 nước nữa! (Quívị nào thắcmắc thì cứ nhìn Liênsô trước 1989 và Ngasô sau 1991! Vìsao?). Nhưng phải nhưvậy thì mới cólợi dàihạn, dùlà bị thiệtthòi trướchết do thếđịalý chínhtrị, cho Việtnam! Ðành phảichịuvậy, một dântộc trướckhi đạt đến vinhquang, baogiờ cũng phải trảiqua một giaiđọan thửthách lớn, và đây sẽlà lần thửthách cuốicùng! Những bàihọc lịchsử baogiờ cũng tươngtự nhưng không hoàntoàn phải giốngnhau!

Sauhết, quívị cóthể thắcmắc là khônglẽ cả 1.3 tỷ người ở Trungquốc lại khôngcó ai thấy được vấnđề(?). Ðể trảlời câuhỏi này, tôi chỉ muốn dùng thídụ của miềnnam VN trước 1975. Khôngphải là khôngcó người thấyrõ sốphận của miềnnam VN, nhưng tiếcrằng họ khôngphải là những người có ảnhhưởng lớn hay nằm ở vịtrí cầmquyền, và nhấtlà dânViệt có baogiờ được quyền quyếtđịnh cho sốphận của chínhmình đâu! TiếngViệt hay Hán-Nôm có từ "vậnmệnh", nhưng nóitheo Vậtlýhọc, một khi vậnhành quántính của cái bánhxe lịchsử khổnglồ 1.3 tỷ dân của Trungquốc đã quay theo chiềunào rồi, thì họamay chỉcó "Trời" mới cảnnổi! Chonên, ông Trần đã sángsuốt thấyrõ trước vấnđề! Giốngnhư chuyện trước 1954, đạiđasố dân Việt đâucó nghĩ rằng mộtngày nàođó sẽ đihọc tiếng Mỹ!

Nguyễn Cường

Updated 26-12-2002

Xem Xãluận khác