|
Sự tiến hoá của ngôn ngữ
Sự tiến hoá là lẽ tự nhiên, ngôn ngữ cũng
thay đổi theo thời gian và hoàn cảnh. Từ
xưa khi con người hiện diện trên trái đất
đã có tiếng nói nhưng mãi dến khoảng
4.000 năm trước đây chữ viết mới bắt
đầu xuât hiện. Thoạt đầu, người Trung
Hoa dùng dây thắt gút để ghi lại những
điều mình muốn nhớ. Tsang Chie là người
Trung Hoa đầu tiên thay các gút dây bằng các
gạch, mở đầu kỹ nguyên chữ viết. Cũng
trong thời này, Chu Sung đã bổ túc hệ
thống hoá chữ viết. Từ 3700 năm trước,
dưới đời nhà Thang, người Trung Hoa đã
bắt đầu viết trên vỏ rùa hoặc xương
thú vật. Đến đời nhà Chu chữ viết theo
hình tròn như con dấu triện. Thời chiến
quốc ngôn ngữ Trung Hoa đã trải qua thay đổi
lớn về lối chữ viết, về sau đời nhà
Hán thì chữ đưọc viết thành hình vuông.
Trải qua nhiều thay đổi chữ Trung Hoa đã
hình thành như chúng ta thấy hiện nay.
Ở Tây phương cũng phát minh chữ viết
khoảng 3.000 năm trước, khởi đầu bằng
chữ viết Ugarit (Syria), do người Do Thái sáng
tạo. Khỏang 2,900 năm trước thành chữ
Phoenician, tiến đến chữ Hy Lap cỗ cách đây
2.600 năm, thành chữ Etruscan và chữ Latin cách
đây 2.500 năm, dó là các mẫu tự A B C
v.v...
Mặc dầu thay đổi chậm nhưng tất cả các
ngôn ngữ đọc lẫn viết đều thay đổi
theo nhu cầu tiến hoá con người, không ngôn
ngữ nào đứng yên tại chổ. Chữ Hán phát
triển tại nưóc ta cũng là lúc đánh dấu
những ngày nô lệ đen tối trong lịch sử.
Trước khi bị đô hộ, ngươi Việt Nam cũng
đã có chữ viêt riêng của mình mặc dầu
thô sơ gồm những gạch và vòng (tôi tình
cờ dọc một bài nói hiẹn có viẹn bảo tàng
tại Nhật còn lưu giữ). Tiéng Viẹt ngày xưa
không có thanh ngữ nhưng vì gần Tàu và
trải qua 1000 năm dô hộ, thanh ngữ Tàu đã
ảnh hưỏng nên mièn Băc có 6 (không dấu,
huyèn, săc, nặng, hỏi, ngã) và mièn Trung và
Nam xa Tàu hơn nên chỉ có 5 (không có ngã).
Ngay khi dành dưọc độc lập từ thế
kỷthứ 10 dân tộc với tinh thần độc
lậpViệt dã sáng tạo chữ viết của mình
gọi là chữ Nôm, cấu tạo bởi 2 chữ Hán
cho mỗi chữ Việt, một chữ chỉ nghĩa và
một chữ chỉ cách phát âm. Người Nhật và
Đại Hàn thì cắt bớt nét chữ Hán để làm
thành chữ viết của họ dễ học hơn.
Chữ nôm trên cột chùa Bảo an, Yen lãng,
tỉnhVĩnh phú đã đưọc viết từ năm 1209
(dời Lý).
Dến dời Trần vào thếkỷ 13 thì chữ nôm
dưọc hệ thống hoá. Hàn Thuyen và Nguyẽn
Si Cơ làm thơ chữ Nôm. Năm 1400 Hồ Quý Ly
chính thức dùng chữ Nôm trong sach giáo
khoa, công văn và chiéu chỉ. Dến thế kỷ
15 Nguyẽn Trãi dùng chữ Nôm sáng tác 250 bài
thơ trong Quôc Âm Thi Tập. Sau này có
truyẹn Kièu của Nguyẽn Du, bản dịch Chinh
Phụ Ngâm của Đoàn Thị Điẻm, các tác
phẩm của Bà Huyện Thanh Quan, Cao Bá Quát ,
Hồ Xuân Hương, Nguyễn Công Trư là những
danh tác chữ Nôm. Dến đời Quang Trung thì
chữ Nôm cực thịnh, tiếp tục cho dến khi
chữ Đắc Lộ, tức chữ "quốc
ngữ" thay thế. Chữ Đắc Lộ du nhập
vào nước ta cũng cùng hoàn cảnh như chữ
Hán ngày xưa, đánh dấu ssự bắt đầu
của kỹ nguyên nô lệ mới cho thực dân Pháp
và hậu quả trên 100 năm đau thương sau này.
Không biêt có oan trái gì giữa chữ Đắc
Lộ và vận mạng dân tộc VN hay không, nhưng
chắc chắn chẳng có dân tộc nào hãnh
diện khi chữ viết của chính mình cũng không
sáng tạo nổi, một dân tổc tự kiêu hãnh
với trên 4.000 năm văn hiến lại phải
nhờ đến nhà truyền giáo ngoại quốc khai
hoá chữ viết rất giản dị gần như ai có
chut Tây học cũng dư khả năng ký âm
tiếng nói của mình qua mẫu tự Latin một
cách hợp lý hơn, giản di hơn. Ngay cả
những bộ lạc Phi châu cũng Latin hoa chữ
của họ mà không cần các dấu rườm rà.
Đã thế, dân tộc VN cứ tiếp tục sử
dụng chữ viết đó đến nay không ai dám hô
hào thay đổi mặc dầu nó có rât nhiều
khuyết diểm.
Chữ quốc ngữ hay chữ Việt Nam thật ra không
phải chữ của người VN sáng tạo, chỉ là
thứ ký âm bằng mẫu tự Latin không được
hệ thống và hợp lý lắm, nó chỉ là công
trình thô thiển của ông Đắc Lộ, tức
Alexandre de Rhodes nhằm mục đích duy nhất là
giảng đạo Chúa mà thôi vì ông ta không
thể kiên nhẫn học hết chữ Hán hoặc
chữ Nôm để truyền đạo, hơn nửa đa
số dân quê ông ta gặp lại mù chữ cả
hai thứ đó. Ông Rhodes cũng không bao giờ
nghĩ là chữ viết của ông sẽ trở thành
chữ viết chính thức sau này của dân tộc
Việt Nam 4.000 năm văn hién. Thật ra, không
phải ông Rhodes là ngưòi duy nhât có công sáng
tạo chữ quôc ngữ. Linhmục Francisco de Pina
dến Thanh Chiêm (tức xả Điện Phưong,
huyện Điện Bàn ngày nay thuộc tỉnh
Quảngnam) vào năm 1617 là ngưòi thạo tiéng
Viẹt dã để ý nghiên cứu văn phạm và cách
phat âm. Alexandre de Rhodes và Antonio de Fontes
theo học tiéng Viẹt với linh mục Pina. Lúc
đó, Thanh Chiêm là dinh trấn cuả chuá
Nguyễn Phước Nguyên, tổng trấn ba tỉnh
Quảng Nam, Quảng Ngãi và Binh Định nên các
giáo sĩ đều phải qua đây.
Những người cộng tác với ông trình độ
ngôn ngữ kém nên cách câu tạo chữ viết
có nhiều khuyết diểm nhưng đã thành tập
quán nên chỉ có người khách quan mới
thấy khó chịu. Đáng kể nhất trong công
trình chuyển ngữ lúc đó có một cậu
thiếu niên người Quảng Nam giúp ông Rhodes
nhưng không nghe đề cập đến trong các tài
liệu viết của ông Rhodes. Tiếng Việt có
rất nhiều nhị âm, khoảng 24.500 chữ kép,
nếu thiếu một chữ sẽ trở nên vô nghĩa,
hoặc dầu một chữ tự nó đủ nghĩa nhưng
cần thêm chữ dính liền để nghe xuôi tai,
dã trở thành thói quen không thể thiếu
được trong số có khoảng 2800 từ. Hai
chữ kep đó phát âm liền nhau, không thể
rời rạc sẽ mất đi ý nghĩa. Thế nhưng
khi ký tự sang tiếng Latin thì ông Đắc
Lộ lại viết thành từng tiếng một jống
như chữ Nôm, chưa kể nhiều phụ âm, nguyên
âm không cần thiết, nhiều dấu thừa
thải làm phung phí nhiều. Cách viết này đã
làm phung phí giấy, mực người viết và
nhất là công người đọc và làm chậm
hiểu nghĩa câu văn hơn. Nếu bạn có học
qua phương pháp đọc nhanh, bạn sẽ thấy cách
đọc nhanh là nhìn lướt qua toàn thể câu
hoặc doạn văn cùng lúc để lấy y' niệm
thay vì đọc từng chữ làm chậm tiến trình
am hiểu cuả trí óc. Dân VN mình rất dễ
chấp nhận sự kiện đã rồi, nên mới
xử dụng chữ quốc ngữ của ông Đắc
Lộ trong suốt 350 năm qua mà không nghĩ đến
việc thực hiện những cải cách quan
trọng để hệ thống hóa hợp lý hơn. Tinh
thần nô lệ cỗ nhân nhất là các bậc thánh
hiền kiểu "Khổng Tử Viết"
khiến cho những thế hệ qua chấp nhận và
sợ sữa đổi sẽ đụng chạm thánh tổ Đắc
Lộ, coi như điều cấm kỵ (taboo), ai can đảm
hô hào sữa đổi chữ viết thì bị chỉ
trích ngay.
Tại Á châu, ngoài VN còn có 2 ngôn ngữ khác
cũng đã Latin hoá trong thời kỳ thuộc địa
là Malay-Indonesia và Tagalog (ngôn ngữ chính
trong số 168 ngôn ngữ của Phi), nhờ không
có ông Đắc Lộ nên chữ viết họ cũng
hợp lý hơn, không có những dấu rườm rà
ngay cả về ngữ thanh. Người Nhật,Tàu,
Dại Hàn cũng đã có chữ viết theo mẫu
tự Latinh không có dấu. Các nước Phi châu,
các bộ lạc Nam Mỹ cũng đã Latin hoá ngôn
ngữ của họ và không dùng dấu mặc dầu
họ cũng có nhiều ngữ thanh. Tôi đã nhìn
các chữ khác trên thế giới được Latinh
hoắ nhưng chưa thấy chữ viết gôc Latin nào
kỳ cục với những dấu đủ hình dạng
từ trên đầu cho đến dấu dưới đit,
thậm chí một nguyen âm có đến hai dấu,
một chữ đến 3 dấu. Khổ nhất là nhìn
chữ viet bởi những người không khéo tay,
trông giống như mủ nón, lươĩ câu, dấu
huyền, sắc lên xuống ngỗn ngang, dấu hàng
dưới lấn át lên hàng trên rất khó đọc
do đó phải viết cách xa hàng làm tốn thêm
giấy. Sự cải cách tiếng Việt sẽ giúp
tiết kiệm thì giờ quý báu của người
viết lẫn người đọc.
Với dân số đứng thứ 13 trên 226 quốc
gia và lãnh thổ trên thế giới, với ngôn
ngữ VN được xếp 1 trong 10 ngôn ngữ lớn
trên 6500 ngôn ngữ thế giới, với số
kiều dân trên 2 triệu rải rác khắp mọi
quốc gia và đội ngũ trí trí thức có tỉ
lệ cao ở hải ngoại, với tiềm lực kinh
tế trong tương lai có thể nằm trong số 30
quốc gia có kinh tế lớn nhất thế giới,
với dân tộc được xếp hạng trong chủng
tộc thông minh nhất thế giới, cần cù, khéo
tay, bền chí, can đảm, vô địch quân sự
đã từng đánh bại tất cả những đế
quốc mạnh nhất lịch sử để bảo vệ đất
nước, chắc chắn tương lai dân VN sẽ tươi
sáng, vượt ra khỏi vi-trí nhược tiểu,
tiến lên vị trí tiểu cường quốc Đông
Nam Á và có thể sẽ thành trung cường
quốc trên thế giới trong vòng thế kỷ này.
Dân tộc VN xứng đáng tự hào để có
chữ viết riêng do chính người VN hệ
thống hóa hợp lý hơn chữ của Đắc Lộ.
Nhiều người trên thế giới đang và sẽ
học tiếng VN vì nhu cầu thương mại, văn
hoá, giao tế v.v... và sẽ cảm thấy dễ
học hơn vì tiéng Viẹt sẽ hơp lý hơn cac
ngôn ngữ khac sau khi cải cách. Bìết đâu
nhờ đó, ngôn ngữ VN trong tương lai có ngày
sẽ trở thành ngôn ngữ tầm vóc quốc tế
như Anh, Phap, Tây ban nha. Đã đến lúc người
VN can đảm thực hiện cuộc cách mạng
chữ viết cho hợp lý hơn. Tôi xin mạo
muội trình bày, rất mong qúy vị cao minh
trong và ngoài nước sữa chửa và bổ túc
cho.
TÂN VIET
Xem
Tựdiển Chínhtả TânViẹt |
Xemtiếp
Phần II 
|
