Lụctỉnhký: Để Nhớ Mộtthời Ta
Đãqua
dchph
Cólẽ đã lâulắm rồi tôi không viếtlách sángtác
gì, nhấtlà về chínhchịchínhem. Nay mượnlời trong cáchviết
kýsự nóivề những nơichốn đã điqua, tánhưutánvượn đôiđiều,
giàmồmđĩmiệng. Thêmvàođó, trong những bài bútký viễndu cũ,
tôi đã bỏsót và không đềcập hoặc nhắcnhở tới vài nơichốn
tôi đã đến, nếu đôikhi bấtchợt tôi bỗng nhớra điềugì
thì tôi sẽ lại nhắcđến để thêmmắmthêmmuối và sosánh.
Viết để tới lúcnàođó trongđời mình sẽ bìnhtâm ngồi đọc
và ônlại những nơi mình đãqua, và đã suynghĩ gì lúc
bấygiờ. Cólắm người nhưthế, tớituổi, cứ ùlì ra, chínhtrị
salon và dulịch bằng miệng cho đếnkhi lụmkhụm thì mệtmõi
chảcòn hơisức thì nào có hamthích điđâu. Tự bảnthân tôi
erằng tới mộtlúc nàođó tôi cũng sẽ khôngcòn hứngthú đi
dulịch hay hamhố viếtlách gìnữa.
Đó khôngphải vì tôi chẳngcòn cảmxúc với bànphím đánhchữ
nhưng sựthực đơngiản là mỗi sựkiện khi viếtra tự nó đã
mất thờigiantính. Tìnhcảm đểlâu sẽ bị chailì. Khi chuyếnđi
đã sâulắng thì những nghĩsuy cũng trởnên nguộilạnh theo
chonên mình khôngcòn giữđược những cảmxúc chừngmực nàođó
để chuyểnhoá thành chữnghĩa cho chúng đuợc thănghoa nhảymúa
trên những trangmạng. Ýtưởng đểlâu thì cụthứng, khi
viếtra ít ai giữđược cáitínhnónghổi banđầu của sựkiện
và vấnđề thường chỉcó khi bảnthân ngườiviết mụckích
những hoạtcảnh và tìnhhuống xảyra trong một chuyếnđi
giốngnhư conngườita thích thôngtri tángẫu với bạnhữu sau
một chuyến duhành. Thêm vàođó, lúc đichơi có bị
"jetlag" thayđổigiờgiấc khôngsao chứ khi vềlại bênnầy
tâybáncầu thì đầuóc cứ hỗnmang thiênđịa nửađêm
thứctrắng rồi ngày phải xáchcặp đilàm trưa thì ngủgàngủgục.
Với nãotrạng lười viết, cólúc tôi lại nhậnra là tôi đang
lãngphí "thanhxuân". Tronglúc bạnmình có đứa đang
chudu trong thiênhạ ở một xứ nàođó hoặc giờnầy đang lúc
nửađêm ở Việtnam có thằng cònngồi trong hộpđêm rungđùi
uốngrượu thưởngthức nhạcsống, còn mình ở bênnầy nửavòng
tráiđất màymò lênmạng Youtube xem video clip của ngườikhôngquenbiết.
Viếtlách để làmgì? Viết không khéo giữlời còn bị ngườita
chữi, chả thúvị týnào và chảđánggì mà sao cứ để mãihoài
bị phiềnnhiễu, bị các phephái thùnghịch ghivào sổđen hay
chụpmũ. Thếmà ta đã bỏra hơn mộtnửa đời để đọcsách
và viếtlách, đốtcháy hơn nửa cuộcđời mình bằng khóithuốc
để nặnra chữ. Maylà mình vẫn lớnlên mộtcách bìnhthường
không quèquặt sứcmẻ, ítra là đã bước được vào ngưỡngcửa
của tuổigià ngạonghễ trên đấtMỹ. Nghĩđinghĩlại cuốicùng
nhậnthấy mình ngu thật.
Cáicảmgiác mệtmõi nảysinh trong thoángchợt nàođó thểhiện
qua nhiều hìnhthái, trongđó có tâmtrạng biếnglười khôngcòn
hăngmáu nhưxưa. Chodù vẫncòn thừasức để đi và tôi chỉ
mới tới giaigiaiđoạn nghỉchân và nghĩviết. Dĩnhiên là
tớilúc nàođó tôi cũng sẽ dừngchân và nghỉ viết.
Thoạtđầu nămnay tôi định làm một chuyếnđi Úc thăm cô emgái
nhưng rồilại đổiý vì tìnhcờ xem cô MC Thuỳdương
giớithiệu về nước Úc của cô trên Youtube, hết shopping rồi
lại phố Việtnam. Cuốicùng lại đi Việtnam rồi cũng toànlà
đụngđầu toànlà dân Việtnam, gặpphải khôngít điều dễghét.
Ghét là ghét ngay từlúcvào sứquán Việtnam khui bả bị xem như
là "ngườinướcngoài" và phải trả 180 đô để làm
visa multiple-entries có hạn 30 ngày cho chuyếnđi võnvẹn 10 ngày
của bả tại Việtnam, trong đó 5 ngày là sang bên Kampuchea.
Kỳthị chủngtộc xemra là đặctính sốmột của nhànước
Việtnam ngaycả lúc 'đem chuông ra gõ tại cứngười'. Cứnhưthế,
bàxã tôi chưa khởihành thì cũng đã đồnglòng với chồng là
cùngnhau ghét Việtnam.
Biếtlà chúng khóthương nhưng sao ta lại cứphải mãi đitìm thúđauthương?
Việtnam giốngnhư những ngườnhântình ta ghét quá vì đã lỡ
yêu. Khôngphải đâylà lần đầutiên bàxã tôi biết ghét
Việtnam, támchín nămtrước bàxà tôi lần đầutiên tiếpxúc
ngườiViệtbắc đạidiện cho nướcViệtnam ở cổngvào
Cửakhẩu Mốngcái từ ngõ Trungquốc vào Việtbắc. Khi điềnđơn
kêkhai tàisản mang vào Việtnam, tôi viếtsai gìđó là hảiquan
cửakhẩu chúng xé toẹttoẹt ba lượt trướcmặt bàxã và
thằngcon nhỉ tôi mà chẳng chỉbảo gìhết. Cuốicùng cho chúng
2 bao thuốclá 555 và kẹp tờgiấy 5 đô trong hộchiếu là chúng
cho đi ngay. Khi vàocổng thì đám láixe giànhgiựt hànhlý của
chúngtôi bỏ lên xe mỗi món mỗi chiếc, không trả tiền khuânvác
thì chúng khôngtrả đồ lại. Về kháchsạn mini ở HònGay
Vịnh Hạlong thì tối đó bị trộm mất 100 đô để trong
tủquầnáo. Sángra Vịnh Hạlọng mới đặt đít ngồixuống
ghếbố là cóngười lại đòingay 15 ngàn mỗi ghế. Về tới Hànội
ở khuphốcổ đường Quansứ, muốn điăn chảcá Lãvọng xe
taxi chở lòngvòng rôi quaylại lốicũ vì nhàhàng ở gầnđấy
lấy chúng tôi 50 ngàn. Về Huế thì taxi thì lòngvòng, maymà chưa
bị bỏ giữađường từ Phitrường Phúbài về nộithành Huế
giốngnghư một ngườibạn dânHuế của tôi đã trảinghiệm, và
chúngtôi khi từ kháchsạn rađường là một đoàn xe xíchlô
cứ lãinhãi lèkè theo chúngtôi từ đầuphố đến cuốiphố, vânvân
và vânvân.
Thựcsự chuyếnđi nầy chúngtôi nào chỉ đi Việtnam, trong
chuyếnđi nầy chúngtôi đã điqua 15 "vùngchiếnthuật"
của 4 nước, Trungquốc, Việtnam, Cambốt, và Hồngkông, nước
nầy nốitiếp nước kia. (Haha, giốngnhư tìnhhình Đàiloan,
Hồngkông là một xứ bị Trungquốc khốngchế ápđặt, như
Việtnam ngàyxưa. Ậy, thế mới có chuyện viết.) Đâylà lần
thứhai khi sang bên Cambốt sang viếng xứ chùatháp và nhậnxét
tôi rút ra là dânKhmer là hiềnlành chânchất nhất -- sau dânLào
-- trong 4 nước.
Ngườibạn thườngtrú tại Việtnam nói chuyến nầy tôi đi
rắpnối "satellite" chuyếnbay ở Việtnam hoàntoàn dựavào
sựhênxui, trễnãi là chuyệnthưỡng, ở Việtnam mà cứ tưởngnhư
ở bênMỹ. Đúngra khôngphải chỉ Việtnam mới độcquyền
trễgiờ, phải nóithêm là đi tàubay bên Trungquốc cũng đổigiờ
lialịa còn ácliệthơn, lýdo chính là ở xứ đó 85% khôngphận
thuộc quốcphòng bấtkhảxâm dướiquyền kiểmsoát của Khôngquân
của họ (sovới 5% thuộc quốcphòng trên bầutrời nướcMỹ!)
Thựcvậy, mấy hãng hàngkhông của 2 nước cộngsản kểtrên
đã chỉnhđổi lại hànhtrình của chúngtôi mấylần.
Tínhcách của thú dulịch là ngắmcảnh, để tìnhcảm mình hoànhập
vào những cảmnhận về những nơichốn xalạ, conngười và đờisống
chungquanh của họ. Giốngnhư tựbảnthânmình, họ sống trong
những cảnhđời mà ngẫunhiên conngườita đã đến như một
địnhmệnh anbài mà không ai cóthể tựmình chọnlựa. Với
dulịch và viếtvăn, ta cóthể lựachọn. Nhưng có mấy ai ở
Việtnam đủ điềukiện để điđâyđiđó theo ýthích của mình?
Niềmkiêuhãnh cầm passport Mỹ đichudu thiênhạ rất mạnhmẽ
tronglòng mỗi côngdân nướcnầy khi họ ra nướcngoài. Dođó
rất thường bị ngườita ghenghét sáthại. Ngaycả bảnthân mình,
một kẻ mà 35 năm trướcđây khi đạtchân đến tạmdung
xứnầy trên thânmình không có 1 đồngxu ken hay một đôigiày
ngoài bộđồ cũkỹ. Đã nhiềulần tôi chảcần giấuchi vẻ
trịchthượng ăntrênngồitrước khi đi trên khắp nẽođường
đấtnước, nhìn những người lamlũ quanhquất đâuđó mà
thầm thươnghại, cứ nghĩrằng kiếptrước mình tu kỹ lắm
kiếp này mới cầm hộchiếu Mỹ đi vòngquanhthếgiới. Ngaycả
sosánh những nơichốn tôi đã điqua trên các xứ TâyÂu,
kiếpsau tôi cũng xinnhận xứ nầy làm quêhương nếu sau cuộc
thếchiến thứba nầy Mỹ cùng với thếgiấy tựdo đụngđầu
với Trungquốc mà không bị thuatrận.
Cổngsau của Lăng Vua nước Namviệt Triệu Đà ở Phiênngung,
Quảngchâu, Trungquốc
Thựcsự viếtlách khôngphảilà tánhưutánvượn những thứ ta
nhìn mà vấnđề là ta sẽ nhậnđịnh gì qua những gì ta nhìnthấy?
Tôi với ngườibạn khi đếnthăm mộ của Liệtsĩ Phạm Hồng
Thái, người đã đánhbom ámsát hụt viên Toànquyền thựcdân
Pháp ở Đôngdương là Martial Henri Merlin ở Sadiện (1924) ở Thànhphố
Quảngchâu, Trungquốc, nằmtrong nghĩatrang của 72 vị liệtsĩ nước
đó. Điều chúngtôi thấy là ngôimộ nầy khôngđược nhànước
Việtnam lưutâm đếý tới, cólẽ tại Việtnam dãcó quánhiều
liệtsĩ! Cứthế, nếu càkêdêngỗng thuậtlại hết từ
chuyệnxưa đến chuyệnnay, tấtcả nhữnggì đã xảyra từđầuđếncuối
trong chuyếnđi nầy, thì tôi cóthể viết thànhsách. Trong mỗi
cảnhngộ và sựvật, nóichung, đều cóchuyện để việt, dù
nhạtnhẽo. Nhưng nếuthế thì đó cũng chỉ là một quyểnsách
phêphán chếđộ và congngười xãhộichủnghĩa 'địnhhướng'
nằm trong đốngsách có hàngtrăm cuốn tươngtự màthôi.
Mộ của Liệtsĩ Phạm Hồng Thái nằmtrong nghĩatrang của 72
vị liệtsĩ ở Nghĩatrang Hoànghoacương, Thànhphố Quảngchâu,
Trungquốc (Ảnh: dchph)
Đốivới tôi viếtlách là thê sắcmàu và tôđậm những
dấuhằn đậpmạnh từ những ýnghĩ bấtchợt để sosánh liênhệ
thếgiới bênngoài với tìnhcảnh hiệnthực của nước Nam.
Chodù đó cólà những ngẫubút ghinhận những cảmnghĩ tưriêng
khôngđángkể nói nhiều hơnhết về cáitôi dễghét -- chiếm
nhiều chitiết nhất, đaphần là vậy -- nhưng những cảmxúc cánhân
chắcchắn sẽ gópphần tạothành bảnsắc và tốchất riêngbiệt
cho bàiviết. Nếu chỉ diễntả đơnthuần về mặt cảmquan, thì
dukhách nào đi Âuchâu về cũng sẽ có nhậnxét là tớiđó để
thamquan những lâuđài và giáođường hùngvĩ hàng mấy trămnăm,
và tươngtự, tới Trungquốc, Đạihàn, và Nhậtbản là
viếngthăm chùamiếu và đềnthờ cổkính, còn Cambốt là xứ
của chùatháp từxưađếnnay với những ditích hoànhtráng. Và
đâylà ýkiến cánhân của tôi, rằng vào thờiđại nầy
Việtnam bỗngnhiên trởthành xứ của "chùachiềng" (đốilập
với "xứ chùatháp").
Bến Tôchâu, Hàtiên. (Ảnh: dchph)
Ngàynay trên khắp đấtnước Việtnam điđâu cũngthấy chùachiềng
mớiđược xâydựng. Đến Hàtiên hỏithăm ngườidân bảnxứ
về thắngcảnh địaphương là họ chỉ ngay đến các chùamiếu,
khôngphải là Lăng Mạc Cửu hay Hòn Phụtử. Về Châuđốc thì
khỏinói, nhấtlà cáikhôngkhí tấpnập ngàyđêm tại Khu Chùa Bà
Núi Cấm và các chùamiếu khác ở khu NúiSam nơi có tượng
Phật Dilặc được ngườita kháonhau là lớnnhất vùng ĐôngnamÁ..
Tới chùa điđâu cũng bị đámngười bánnhanđèn bánhtrái
hoaquả theođuôi bámsát. Cólần tôi nổiquạu nói, "Nhanhương
đốt hôiquá, tôi khôngmuađâu." Nóivậy chứ trongbụng tôi
nóithầm tạtội với Phậttổ rằng con "tutạitâm"
chứ đâuphải váilạy hìnhthức khóihương bánhtrái và nguyêncon
heoquay. Chínhmắt tôi quansát thấy hoaquả của ngườita cúngchùa
đầunầy thì đầukia taytrongtayngoài thôngđồng vớinhau lấyra
bánlại cho kẻ đếnsau bằng những mónđồ cúngvái của
thiệnnamtínnữ đếntrước . Cóphải vì lýdo đó mà họ không
cho quayphim chụpảnh bêntrong khu điệnthờ? Nóichung ởđâu ngườita
cũng xếphàng để cúngtiền vô thùng phướcsương. Cólẽ người
cùngkhổ giaicấp vôsản Việtnam ngàynay chỉ biết đặt
niềmtin nhiềuhơn vào phướclộc cầumay ơn mưamóc của Trời
Phật hơnlà lờihứa phồnvinh lừadối của Đảng và Nhànước.
Bỗngdưng xứ nầy đang trênđường trởthành xứ kinhdoanh buônthầnbánthánh
nhộnnhịp, điđâu cũngthấy ngườitađuanhau xây chùa xây miếu.
Đó mớilà ýtưởng cánhân nằm đằngsau lậpluận gọi
Việtnam ngàynay là xứ chùachiềng.
Lăng Mạc Cửu, Hàtiên. (Ảnh: dchph)
Nóitới chùachiềng thìphải phải nhắcđến Chùa BãiĐính --
khôngbiết cóphải do ôngvua Việtnam thời hiệnđại nào đã đến
khấnvái ởđó được Trời Phật cho làmphúc nắmđược
chứclớn nay quayvề trảlễ "bỏtiền" ra xâycất, ướctính
trêndưới khoảng 300~500 triệu đôla -- một ngôichùa vĩđại
với quymô kiếntrúc cũng như là vậtliệu xâydựng, thídụ như
gỗ tốt dùng để làm cộttrụ và đàngang đỡ nócngói haibên
hànhlang đi songsong mấy điệnthờ lớn như những cungđiện
torộng trong Tửcấmthành ở Bắckinh. Chùa này có 500 tượng
Lahán, khôngbiết ngườita dựađâura mà tạodựng khuônmặt và
hìnhdáng bằng đá của mỗi Lahán mà mỗi tượng mang mỗi vẻ
khácnhau, đồsộ lớn gấpđôi ngườiphàm, chúng được đặt
dọctheo haibên hànhlang bọc hai bên hông chùa. Nếu bạnlà
phậttử cần cầu phướcđức của các vị Lahán, khi vào chùa
bắtđầu từ hànhlang bêntrái trước, thi cứ vuốt bàntay của
mỗi bứctượng, bạn sẽ mất khoảng từ 2 đến 3 tiếngđồnghồ
làm mộtvòng hình chữ U trởra cổngchính -- chưakể thờigian
cần vô chínhđiện để thắphương -- mới cầu hết phướclành
từ 500 vị Lahán bancho.
Chùa BãiĐính với 500 tượng Lahán nằm dọctheo hai bên hànhlang
của chùa. (Ảnh: dchph)
Tôi đã xemqua khôngbiếtbaonhiêu chùamiếu lớnnhỏ tại nhiều
nước Áchâu, nhấtlà ở Trungquốc, xem đến ngán, cảmtưởngnhư
cáimiếu nào cũng giống cáinào nhưng cuốicùng kếtluận là tôi
chưahề thấy ngôichùa tobự nào có quymô bằng Chùa Bãiđính
ở Ninhbình Việtnam. Cáchđây mườinăm, đithăm chùa Namsơntự
ở TamÁ, thuộc tỉnhđảo Hảinam Trungquốc, tôi cảmthấy ngôichùa
nầy sao lớnquá nếu tínhluôn cả khuônviên có đường dẫn đến
chùa nay thuộc mộtphần khu giảitrí. Nghenói là do Tháithượnghoàng
Giang Trạch-Dân trích quỹ nhànước ra xâydựng sau một lần ôngta
khấnvái ởđó thờicòn tépriu rồi được côngthànhdanhtoại (và
cuốicùng vẫnlà contépriu đang giẫychết trong chiếc rỗ của
ngườikếvị đốiđầu là Hoàngđế Tập Cận-Bình, kẻthùchung
của nhândân các nước yêuchuộng dânchủ hoàbình trên toàncõi
thếgiới tựdo.) Nămnay, quay trởlại chốncũ tôi thấy khuônviên
Chùa Namsơn sao quá nhỏbé chứ đừng sosánh chi với côngtrình
kiếntrúc "Tàulai" tươngtự của Chùa Bãiđính. Chùa này
giờ chỉlà một phầnnhỏ khôngđángkể trong khu giảitrí của
thànhphốbiển nầy.
Điện Quanthếâm ở Chùa BãiĐính, Tỉnh Ninhbình. (Ảnh:
dchph)
Đằngsau những thứấy là lịchsử làm thànhhình những
nềntảng vănminh và vănhoá của mỗi nước mang nhiều
bảnsắc khácnhau của từng dântộc mà giátrị của chúng
hoặc tíchcực hoặc tiêucực. Thídụ, đứngtrên bìnhdiện
quốcgia dântộc có họcgiả cholà Việtnam chưahề là một xứ
phongkiến bởilẽ vuachúa Việtnam đâu đãtừng phong ấp cho ai
đâunào. Sựkiện trên tráingược hẳn với chếđộ phongkiến
quá rõràng của Trungquốc. Nhưng với quanđiểm lịchsử
Trunghoa cổđại thì nước Việt được xem như là một tháiấp
của nướcTàu mà vua Việtnam chỉ được làm "vương"
của một "bang", khôngkhácchi một "phongấp", và
bang nầy phải triềucống hằngnăm cho "Thiêntriều". Điềunầy
cónghĩalà Việtnam là một thànhphần trong chếđộ phongkiếnđó.
Xuyênsuốt trong lịchsử Trunghoa chưabaogiờ Việtnam được
ghinhận như một nước độclập cả chođến khi triềuđình nhàThanh
trong giaiđoạn suyyếu vào thếkỷ 19 đã kýkết hiệpước
với Pháp đồngý nhườngquyền đôhộ Việtnam cho thựcdân Pháp.
Chủnghĩa cộngsản ngàynay nóichocùng đó là một hệtưtưởng
phongkiến "quânsưphụ" tráhình đã đànáp chàđạp
mọi quyền làmngười thiêngliêng của ngườidân Việtnam và chính
nó đã làm suyyếu đấtnước nầy. Nhưvậy, với cáinhìn nầy,
Việtnam là một nước đangtheo chủnghĩacộngsảnphongkiếntânthời
khôngkhácchi hệtthống chínhtrị của Trungquốc và Triềutiên.
Chínhsách ngudân của chủnghĩa nầy đã làm thếgiới bênngoài
nhìn vào trông cả một dântộc như những contằm cáikiến
ngumuội. Ai đã đi Nhậtbản hoặc Tháilan đều thầy những cáibảng
viết bằng tiếngViệt cảnhcáo kẻ ăncắp và thamthực.
Xấuhổ ơi là xấuhổ. Maylà ở nướcngoài khôngai nhậnra tôi
là ngườiViệtnam!
Thángnăm 2015 vừarồi tôi đã làm một chuyếnđi năm tuầnlễ,
khádài, trongvùng châuÁ, baogồm Namkỳ lụctỉnh, mặcdù chỉlà
lặplại những nơichốn viễndu đến những nơi mà tôi đãtừng
điqua thời "còntrẻ". Cóngười hỏi tôi, lầnnầy tôi
sẽ ghinhận và viếtlách nhữnggì? Tôi nói đãlâu 'lác'h
nhiềuhơn là viết. Nguyêndo "lách" là do lãnhvự nghiêncứu
về ngữhọc với hai thuộctính của tiếngViệt là đaâmtiết
và chung nguồngốc với tiếngHán. Rấttiếc là trên phươngdiện
nầy chưathấy ai tỏra đồngtình với những quanđiểm của tôi
đưara bởilẽ trong ngành nầy lại đụngphải các câycổthụ
của chếđộ giatrưởng quyềnuy. Ta ghét "Tàu" nhưng khôngthể
vìthế mà đingượclại chứngtích.
Nóithật mấtlòng nhau. Thếlà tôi bị tấncông ồạt, dođó tôi
phải 'lách'. Cóngười lại gán cho tôi cái nhãn là làm giánđiệp
cho Trungcộng, giảbộ chống Tàu nhưng tuyêntruyền cho họ.
Những tươngđồng giữa tiếngHán và tiếngViệt tôi đã nêura
chỉ cáibẩy của Tàukhựa muốn bàyra trong kếhoạch Hánhoá trămnăm
của họ nhằm thâuvềmộtmối cho Đếquốc Trunghoa.
Thẳngthắn mànói, cáiđám ViệtBắc nói tiếngViệt ngàycàng
giống tiếngTàu hơn nhiều chấtTàu hơn chữTàu cósẵn trong
tiếngViệt. Họ mớilà những người đángsợ bởilẽ họ
cầmquyền và làm cáncân nẩymực. Trong khiđó tôi chỉ làm
mỗi việc là ghinhận và phântích sựkiện.
Nếu muốn viết kýsự hay thìphải ghichép thườngxuyên chứ khôngphải
đợi sau một thờigian khálâu rồi mới hồitưởnglại ghithành
bàiviết. Khốnnổi, trínhớ baogiờ cũng bộiphản chủ nó,
theo thờigian rồi cũng nhạtnhoà. Tôi lại khôngcó thóiquen ghi
"note" lúc sựkiện xảyra. Khi thử nhớvề hoặc
sốnglại những khắcgiây cảmxúc xưacũ thì tôi chợt nhậnra
rằng mình khôngcòn giữđược những suynghĩ và tìnhcảm sốngđộng
banđầu để môtả hoặc diễnđạt lại giốngnhư khi tâmtư nónghổi,
dưâm còn dạtdào, chodù chỉ bằng một cáinhìn chủquan của
chínhmình với những nhậnxét và những cảmnghĩ bắtgặp lúc
quansát và nhìnthấy những tìnhhuống quắtquay xảyra quanhmình.
Tôi về Việtnam lầnnầy đúng vào thờiđiểm 30 thángtưđen.
Đó là lúc những hoạtcảnh dễ gây phẫnnộ, tạonên những
cảmxúcsuytư. Đaphần đólà những ghinhận rồi sosánh với
hiệntình đấtnước Việtnam, lầnnầy là đúng 40 năm saungày
chiếntranh Bắc-Nam chấmdứt.
Vào một buổichiều nọ khi trờiđất sấmsét gầmgừ như
nổigiận, tôi ngồi uống càphê cùng một anhbạn đivề cùngchung
chuyến nầy với tôi ở một quán ngaysát khu côngviên trước
Dinh Độclập (hay Thốngnhất?) nơi nhànước và chínhquyền thànhphố
sôinổi chuẩnbị tổchức và diễntập cho buổilễ kỷniệm
40 năm "giảiphóng đấtnước" sắptới.
Từngữ "giảiphóng" tuy tôi đã dùng trong ngoặckép đã
làm anhbạn nỗigiận thiếuđiều tôi phải xinlỗi. Phảnứng
cựcđoan của anhbạn mà bạnhọc cùnglớp thường tônkính
gọilà "đạica" làm tôi có cảmtưởng anhbạn đang
trảiqua giaiđoạn "andropause", haylà hiệntượng "đànông
tắtđườngkinh" chodù anhbạn khóchịu không nhìnnhận. Khi
ngườita, bấtkể đànbà hay đànông, tắt đườngkinh, họ thường
tỏra khótính và phảnứng nôngnổi trênmọi vấnđề
nhỏnhặt linhtinh.
Thựcsự thì những ngườilớntuổi thuộc thếhệ chúngtôi thì
ai cũng phảnứng nhưnhau chứ khôngphải chỉcó riêng anhbạn
mớibiết nổikhùng vì những chuyện tráitaigaimắt xảyra
hằngngày trướcmặt. Dođó, đôikhi những phátbiểu của
anhbạn nếu được ghinhận ởđây sẽ khôngtránhkhỏi tính thiênkiến
và thiếu kháchquan, mộtphần phảnánh qua những từngữ anhta
thườngdùng, thídụ như "Trungcộng" (phủnhận têngọi
chínhthức "Trungquốc" khônglàm cho nó hèn thêm tínào),
"tiền Việtcộng" (có cầnthiết phải gọi vậy không
nhỉ?), thằngnày thằngnọ, v.v. Dođó ýkiến phátbiểu của
anhchàng khônghẳnlà điều tôi muốn bàytỏ đồngthuậnởđây.
Tôi chỉ đơnthuần ghilại dămba điều nghethấy để vấnđề
được trìnhbày mộtcách đadạng hơn.
Từ quán càphê nhìnsang phía bênkiađường, tôi nhìn những
thanhniên thanhnữ lăngxăng tớilui đang diễntập chuẩnbị cho
ngàylễlớn sắptới của chếđộ vớivẻ hớnhở trên những
gươngmặt của họ làm tôi liêntưởng nhớtới hoạtcảnh
của những ngàyđầu mới "giảiphóng" năm 1975 với
sựxuấthiện của đám "cáchmạng bamươi" xôiđậu hôicủa
xuấthiện khắp hangcùngngỏhẻm của Sàigòn thờibấygiờ. Chúng
thuộcloại "cơhộichủnghĩa" theođuôi. Thờinầy đám
ăncắp ăntrộm kia họ và đám concháu tạonên tậpđoàn nhànước
bóclột và ăncướp, ác với dân, hèn với giặc.
Tuynhiên, đứngtrên vịthế của ngườingoạicuộc, tôi nhìnthấy
và cảmthông cáinétvôtưlự của các thanhniên namnữ tuổiđôimươi
trong đámđông đó trên đấtnước Việtnam vào thờiđại ngàynay.
Họ là những người sanhsauđẻmuộn. Đasố những người
thamgia những hoạtđộng kểtrên chỉvì phườngkhóm hoặcđơn
vị bắtbuộc, haylà vì hamvui vì thích ỡmờ trong sựquyếnrũ
của những ngườikhácphái cùng nhóm, liếcmắtđưatình, đụngchạm
dathịt trong nỗirạorực của tuổi thanhxuân.
Tươngtự, ta phải xíxoá hết những oánghét thùhằn, nếucó,
dànhcho những thanhniên Việtnam vào tuổi đilính đều bị
buộc phải nhậpngũ "đibộđội" ítnhất là 3 năm (?)
Dođó khôngphải tấtcả 'bộđội' đều là "người bênkia
chiếntuyến" như thườngđược những ngườiViệt giànua có
tưtưởng chốngcộng xỏxâu chungđám với bọn được chếđộ
nuôi đề làm côngcụ bảovệ chếđộ, lưumanh như bọn côngan
cảnhsát. Tươnglai có chiếntranh xảyra với Trungquốc phảicó
người đánh chứ!
Hiệntượng thuhút nguồn sinhlực tuổitrẻ phổbiến như
những sinhhoạt trên làm tôi nghĩnhớđến một ngườibạn cùngquê
thờinhỏ. Sau "giảiphóng" nó thamgia hoạtđộng sinhviên
ở trường Đạihọc Luật thời 75 bấygiờ chuyểnsang thành Đạihọc
kinhtế sinhhoạt tại trungtâm thanhniên. Và nhờ kỷnăng chơiđàn
guitar và sángtác nhạc phatrộn với khốióc khôihài, tấtcả
đã đưa nó thănghoa lên đỉnhđài danhvọng thời hậuchiến trên
các sânkhấu thànhphố và truyềnhình nhànước "cáchmạng"
thời bấygiờ và kéodài hơn bamươi năm vềsau.
Bâygiờ thằngbạn nhạcsĩ đã vềhưu tuy còn ngồi ở ghế
cốvấn ngồichơixơinước nàođó của thànhphố. Vào một
buổichiều bấtkỳ muốn gặp nó ngườita cứ đến một cái
quánnhậu nằm trênđường Lê Quý Đôn là gặp. Mỗilần tôi
"vềnước", nếumuốn, tôi cóthể đếnthẳng nơiđó
để nhậu với nó một tăng chítình. Lúcnào xungquanh nó tôi
vẫncòn nhậnra thấpthoáng ánhhàoquang thuởxưa còn sótlại qua
hìnhảnh với baonhiêu bạnnhậu xúmxít vâyquanh tántỉnh tíutít.
Mớiđó mà đã 40 năm, thằngnào cũng ănnói chữngchạc và
giữkẻ. Chảbù với những nămtháng ngàyxanh haithằng thường
ngồi nhậu ngoài hàngquán trên đường Nguyễn Tri Phương ănnói
vôtư. Nhìnlại máitóc của cả hai nay đã bạc, bụng phệra.
Mấy nămđầu sau "giảiphóng", đồngthời một ngườibạn
làmbáo "giảiphóng" khác, tôi khôngcòn thườngxuyên
gặp chúng nữa vì tôi và haiđứa kia thời bấygiờ không cùngchung
một hướngđi. Hướng tôi đi là tìmđường vượtbiên, bị
thấtbại lừađảo tanhbành, cuốicùng vượtthoát vào giữa năm
1979 ở Rạchsỏi, Rạchgiá. Ngàyxưa nhànước cộngsản gọi
những người như chúngtôi là những kẻphảnquốc, nay đượcxem
là "khúcruột xa ngàndặm". Tự bảnthân tôi thì tôi
chấpnhận cáinhãnhiệu dântrongnước gáncho là "Việtkiều",
chỉ thiếu có cáichữ "yêunước", và cáchhànhxử
của tôi chẳng khác chi trămngàn Việtkiều khác. Đasố những
ngườiđó biết mình là ngườiViệtnam nhưng cảmthấy maymắn
với cáisốphận khôngcòn là ngườiViệtnam. Tôi nhìn cảnhđời
của hầuhết tấtcả dântình trongnước và tôi biếtrằng mình
kiếptrước đã tu chắc cũng được nghìnnăm mới được
sống kiếp nầy làm côngdân nước Mỹ.
Tại một conđường ănuống banđêm, khu lấnbiển, Rạchgiá.
(Ảnh: dchph)
Ôngbà ta có câu, nămchục tính năm, sáuchục tính tháng,
bảychục tính tuần, támchục tính ngày... Lầnnào tôi "vềnước"
cũng màymò tìmgặp hai thằngbạn cùngquê. Lầnnầy về tôi
chỉ gặp chúng mộtlần. Sauđó tôi đi mútchỉ thămlại những
nơichốn tôi đãđiqua, lầnnầy xuốngdưới vùng miềnTây
lụctỉnh, nghĩnhớlại conđường vượtbiển thamgia vào lànsóng
người đàotỵ cộngsản.
Thựcsự thì chẳngcógì để nóinhiều về ngườibạn
thuởnhỏ cùngquê đó nhưng sựhiệndiện của những người như
nó đã vẽ nên một mãnhđời tiêubiểu của của thếhệ
nửavời của chúngtôi. Nó lớn hơn tôi vài tuổi. Tôi học
chung trường đạihọc với cô emgái của nó. Thời chiếntranh
khốcliệt đầu thậpniên '70, lúc còn học trunghọc, nó họckhá
rất mẫumực, trường Chu Văn An ở Sàigòn, nhưng họctàithiphận
nên cuốicùng nó lọtvào trường Luật. Hìnhảnh sinhđộng
của nó đã từnglà một trongnhững yếutố xungđộng ảnhhưởng
đến sựtrưởngthành của conngười tôi. Mọisự nungnấu thành
ýchí và chíhướng dẫndắt tôi tìmđường vượtbiên để
sang Mỹ. Nó học gì tôi bắtchước học nấy, tiếngAnh, tiếngĐức,
tiếngPháp... Để chi? Để tạora cho mình nhiều cơmay hơn để
xinđược họcbỗng duhọc do các nước lớn cấp như Mỹ, Pháp,
Đức... đánhtùtì nước nào cho thì đi nước đó.
Nhưng "giảiphóng" xong là mọi toantính đềubị đảolộn,
chứđâucó sướng như conôngcháucha của chếđộ thờibâygiờ,
muốn điđâu thì đi, có nhà có xe chờ sẵn, thường thì ở bên
Mỹ. Concái họ duhọc hết bênMỹ nhưng chachú của chúng từ
bộ chínhtrị trungương đến cánbộ caocấp tỉnhuỷ ở
Việtnam hễ mở miệngra là chửi Mỹ.
Cốtlõi của vấnđề bànra ởđây là trướckhi tôi vượtbiên
năm 1979 khi đang học đạihọc năm thứba, thuộc "giaicấp
thứba" ở Sàigòn vào thờiđiểm đó, được chucấp
nhuyếuphẩm đầyđủ để đihọc, phườngkhóm địaphương cóphần
nểnang, sovới những thànhphần khác như thanhniênxungphong đi vùng
kinhtếmới thì ngonhơnnhiều trong nhiều khíacạnh của đờisống.
Thídụ đi xeđò về tỉnh thămnhà thì được cấp giấyphép đặcbiệt
có câu đạiý là "Yêucầu quýcơquan quanhệ hãy dành mọi
sựgiúpđỡ cho người đượccấp giấyphép được đilại
thuậnthiện dễdàng." Khi ở kháchsạn hay ănuống nhàhàng
dọcđường đều được ưuđãi với tấmgiấy thônghành dànhcho
"họcsinh đạihọc" (tiếngTàu họ dùng nhưthế, khôngcòn
dùng chữ 'sinhviên') Cũngnhờ tấmgiấy nầy mà tôi đidứng
tớilui những vùng miềnbiển dễdàng tạođiềukiện cho
chuyếnđi vượtthoát khỏi nước Việtnam ngụctù vào năm 1979
tử Rạchgiá bằng đường "bánchínhthức", tứclà nhànước
thutiền chophép tổchức rađi, nói là để dànhcho Hoakiều
muốnrờibỏ Việtnam chứ trên thựctế mỗi chuyếntàu đi đềucó
một nửasố người Việt. Khi tôiđirồi, nhàtrường gởi
giấynợ về bamá tôi bắthọ phải trảlại sốtiền chiphí
mấymăm tôi ănhọcđạihọc.
Nóithế cónghĩalà việc tôi rờibỏ Việtnam khônghoàntoàn là
chínhtrị vì tôi khôngcó dâydưarễmá gì với chếđộ
Việtnam Cộnghoà cũ ở miềnNam trước thángtư năm 1975. Cóngười
cho tôi là thuộc hạng 'trốnlính' cừkhôi trong thờichiến. Nóivậy
là để chứngtỏ là những phảnánh những vấnđề chínhtrị
kinhtế trong bàiviết nầy không hoàntoàn là bị kíchđộng
bởinhững lýdo chínhkiến màlà chúng phátra tự thâmtâm của tôi
khi muốn trìnhbày ýkiến của mình về những vấnnạn
tồntại trên đấtnước Việtnam ngàynay, tấtcả từ cửamồm
của một kẻ đãđược maymắn nhìnthấy ánhsáng cuối đườnghầm,
biếtđuợc có ítra một lốithoát danhcho đám lãnhđạo chópbu,
rằng họ hãy tỉnhtáo, nhanhchóng thoátrakhỏi mêlộ để
chuộctội, đừngđể khỏi lưudanh xúuế trong lịchsử nướcnhà.
Thoángchốc 40 năm đã trôiqua trong một chợpmắt từ một
giấcnamkha bừngtỉnh dậy nhậnra nồi kêvàng chỉ mớivừa chíntới.
40 năm qua đã có biếtbaonhiêu vậtđổisaodời trên thếgiới này
mà Việtnam nuớcta cũng chỉ đổimới tời chừng ngầnấy thôisao?
Hôm check-in đi Phúquốc trong phitrường Tânsơnnhất một anh
bạntrẻ ở quầy Vietnam Airlines hỏi tôi rằng: "Chú thấy
Việtnam sau bốn mươinăm thấyđổi thếnào?" Nhìn chàng
thanhniêntrẻ bảnhbao với câuhỏi đó tôi thấyngay là anhta nói
với cáivẻ hãnhdiện mongchờ tôi nói một câu tíchcực
khentặng về những thànhtựu trên đấtnước Việtnam ngàynay.
Rấttiếc là tôi khôngthể khentặng được và tôi chỉ thởdài
nóilà Việtnam mình còn nghèonàn lạchậu lắm. Bốnmươi năm
tại những quốcgia khác ngườita đã đi bằng đôihia bảydặm
còn mình thì vẫn chưacó thayđổi độtphá nào đángkể.
Nhậtbản sau Thếchiếnthứ II chấmdứt năm 1945 đã vượtlên
làm cườngquốc kinhtế thứhai trên thếgiới vào năm 1985.
Singapore dànhđược độclập từ năm 1965 mà Thủtướng Lý
Quang-Diệu thờiđó cũng chỉ mơước nềnkinhtế nước Tângiaba
sẽ cần pháttriển đến mứcđộ bằng Chợlớn của Sàigòn vào
năm 1965 là ông hânhoan thoảmãn, trongkhi đó vào những ngày
cuốinăm 1979 tôi được "trungchuyển" từ trạitỵnạn
"Vietnamese boatpeople" ở Tangjung Ungat ở Namdương tớiđó
và lưulạichỉ trong một tuầnlễ đủ để nhậnthấy đólà
một đảoquốc tiêntiến vượtbậc. NamHàn, sau Chiếntranh
Triềutiên chấmdứt vào năm 1953 với toànbộ miềnnam bị tànphá
trongkhi các tấtcả cơsở côngnghiệp vậtchất đều nằmhết
"ngoàiBắc" thuộc BắcHàn, đến năm 1993 Hànquốc đã
là một nước có nền côngnghiệp đóngtàu, xehơi, với các
mặthàng tiêudùng điệntừ nay dẫnđầu thếgiới mà trongkhiđó
mức pháttriển kinhtế của Đạihàn vào năm 1965 sau 12 năm
chấmdứt chiếntranh chưa chắc đã bằng miềnNam Việtnam, và
Triềutiên cùng chung sốphận vẫn cònlà một nước nghèonàn
nhấtthếgiới, v.v. và v.v. Bóngma cộngsản ơi, ông Lenin, Karl
Marx, Engels, etc., xinlàmơn hãy tha giùmcho đấtnước khốnkhổ
của chúngcon được nhờ. Có ám thì ám lũ Ngasô Tàucộng,
những kẻ đã gâynên tộiác tàytrời đốivới lịchsử phátriển
của nhânloại.
Việtnam tiếnbộ? Hiệnđạihoá? Đừngnóiđâuxa, cơsở phươngtiện
ngay trong khu sânbay nộiđịa dànhcho hànhkhách của Phitrường Tânsơnnhất
cũng đủ chothấy mứcđộ pháttriển của Sàigòn nóiriêng,
Việtnam nóichung. Nếu tôi nhớ khônglầm thì đâylà nơi được
dùnglàm khu phitrường quốctế TSN cáchđây độhơn chụcnăm
của sânbay nầy. Còn nóivề khu đạisảnh của cảng hàngkhông
quốctế của TSN hiệntại thì nó khôngbằng bấtcứ một phitrường
nộiđịa nhỏnhất nào ở một thànhphố vôdanh nàođó trong
nộiđịa Trungquốc. Cũng nên nhắcnhở ônlại là vào năm 1986
khi tôi đi Quếlâm ở Quảngtây, và năm 1987, Hảikhẩu, đảo
Hảnam, ở Trungquốc, tôi còn nhớrõ cả hai phitrường của hai
nơiđó còn nhỏ hơn cả Phitrường Phùcát, Quinhơn ở Việtnam
hiệnnay! Ở Việtnam nghenói là nhànước đang chuẩnbị làm
phitrường mới ở Longthành cách Sàigòn khoảng 30 câysố.
Thựcsự thì tinđồn nầy tôi đã nghe từlâu, nó đã
xuấthiện trên 10 năm trước cốý làmcho ngườita đuanhau đếnđó
muabán đầucơ đấtđai. Một ngườibạnthân của tôi cũng
thamgia lànsóngngười đó. Luồngthôngtin bánchínhthức trên cóthể
chỉ để làm hâmnónglại mónăn đã nguộilạnh để xàonấu
thêm tiền bánđấtđai.
Đó là chỉ mới đềcập sơqua về phươngdiện hìnhthức của
Sânbay TSN, chưa kểđến việc quảnlý phitrường. Điềuhành
một hãng tàubay tầmcở quốcgia như hãng Hàngkhông Việtnam
lại là một chuyệnkhác, trongđó nhiều chuyếnbay trễnãi từ
2 tiếngđồnghồ trởlên là chuyệncơmbữa. Chuyếnbay chúngtôi
đi Đảo Phúquốc hôm 22 thángtư 2015, chuyến 8 giờ 15 giờ
biếnthành 10 giờ 15 phút.
Xuikhiến sao mọichuyện lủngcủng lại xảyra ngay vào hômđó.
Chuyếnbay chúngtôi đi lại bị xếp trúngnhằm vào một trong
những chiếc tàubay cánhquạt bánphảnlực dưới 100 chỗngồi
ATR 42/72 Twin Turboprop do Pháp-Ý chếtạo. Bêngoài phicơ trôngnhư
trên 25 tuổi, cũkỹ. Lên phicơ, ngồiđợi trên nửa tiếngđồnghồ,
thấy nhânviên kỹthuật chạylênchạyxuống mấylần từ dưới
phiđạo bướcvào lòng máybay, thôngbáo bằngmiệng nói oanhoanh
với phicông về kếtquả đạpthắng và sửathắng bánhlái
của chiếc phicơ (?)
Cuốicùng sau hai lần xinlỗi hànhkhách trên hệthống loaphóngthanh
là lýdo "sựcố kỹthuật" về chuyếnbay cấtcánh trễ,
phicông quyếtđịnh chobay (!) Thân chiếcphi cơ runlên khi cấtcánh
làm tôi liêntưởng đến những chuyếnbay DC 8, DC 10 của Air
Vietnam trong thời Đệnhị Cộnghoà của miềnNam Việtnam của
thời chiếntranh thậpniên 60 bay từ Quinhơn đi Sàigòn mà tôi
bay vàilần hằngnăm khi còn niênthiếu. Chiếphichơ ATR 42/72
nhỏbé cấtcánh, rung lẩybẩy chaolượn trên trờikhông. Chưatới
20 phút sau thì phicông lại loanbáo phải bay vềlại phitrường
TSN vì lýdo sựcốkỹthuật!
Khi phicơ bay vònglại phitrường để chuẩnbị đápxuống, tôi
ngồi phía bênngoài khung cửasổ máybay nhìnxuống. Tôi có
losợ chútít nhưng cảmthấy tâmtrạng thật bìnhthản, cólẽ vì
khôngcó thànhviên nào trong giađình của tôi cùng đichung. Bàxã
tôi bậnviệc mới về Mỹ trước từ ngàyhômqua. Tuynhiên,
trong chuyếnbay này tôi và ôngbạn 'đạica' đichung với giađình
ngườibạn khác gồmcó bốnngười, họ vì muốn đitheo chơichung
cho có bạn với chúngtôi chứ trướcđây thậtsự họ đã
từngđi Phúquốc rồi. Cólẽ lầnnầy giađình ngườibạn
muốn cho chúngtôi tậnhưởng cái thú nghỉmát ở Saluinda, một
resort đắttiền trên 350 đôla mộtđêm cho một villa tiệnnghi
với bãibiển riêng.
Tôi tự trách mình sao lại bàyra chuyện đi Phúquốc làmchi để
cả giađình ngườibạn nếu cógì thì phải liênluỵ. Tôi
cảmthấy khôngkhí trên phicơ cănthẳng vàolúc ấy. Ôngbạn đạica
ngồicạnh giỡ quyểsách ra đọc, nhưng ngườibạn khác của tôi
quansát và báocáo là trong suốt 20 phút "đạica nhàmình không
lậtsang trang nào cả." Khôngaibảoai nhưng mọingười đều
biết là chiếc phicơ họ bay đang trảiqua thửthách sốngcòn
với thờigian, nếu khôngnói là sốngchết bánmạng với gần
100 hànhkhách nộiđịa tộinghiệp. Hànhkhách trongnước baogiờ
cũng chấpnhận phóthác cho mọi sựcố khônghành cóthểxảyra
như trườnghợp kểtrên -- dĩnhiên là sốmệnh của Việtkiều
thì kểsố gì, cũngthếthôi. Cáichết đốixử bìnhđẳng nhưnhau
đốivới mọingười, từ kẻ giàucó đến kẻ dưdảchútđỉnh
để dulịch đóđây.
Cuốicùng sau 2 tiếngđồng đợi trong sânbay thì chúngtôi được
chuyểnsang một chuyến phicơ nộiđịa khác thuộc loại Airbus còn
dưchỗ để tiếptục cuộc hànhtrình đi Phúquốc. Maylà bàxã
tôi không đichung, nếukhông bả sẽ khócthét, rúlên hay lahét
mộtcách không kềmchế như đã xảyra tám năm trướcđó khi
bả bị dụ đi thamquan chuixuống hầm địađạo ở Củchi, nơi
các chiếnsĩ dukích oaihùng đấutranh thời Mỹnguỵ, lýdo là
bả hoảngsợ. Nếukhông, chuyếnđi lầnnầy đã không
trọnvẹn theo dựđịnh. Trong sựkiện nầy dĩnhiên có nhiềuđiều
đáng phêphán và chêtrách cách quảnlý của hãng Hàngkhông
Việtnam, trongđó cho chuyện gâyhoangmang khôngcầnthiết và khôngbiết
trấnan hànhkhách. Nếunhư phicông đừng thôngbáo sựcố gìhết,
cứ lẵnglặng mà về thì cólẽ haynhất chăng (?) Khi hànhkhách
quayvề phitrường ban quảnlý chuyếnbay hàngkhông nên đưa họ
vào nhàhàng đãi cho họ một bữaăntrưa thịnhsoạn trước
rồi nóichuyệnsau chăng (?) Tôi đã nghe nhiều hànhkhách trong
chuyếnđi bậtmiệng chửithề là sẽ không bướclên chiếcphicơ
cánhquạt kia lầnnữa.
Hạtầng giaothông cơsở phảnảnh sựpháttriển kinhtế của
một nước. Đườngxá giaothông ở Việtnam thì bêbối quá, khôngcó
baonhiêu đoạnđường là đường caotốc, và dĩnhiên là phải
trảtiền 'mãilộ', cònnhiều hơn bên miền Đôngbắc của nước
Mỹ nữa (vùng New York, Maine, Maryland, Delaware, Philadelphia... Ở
California là "freeway") Đoạnđường Quốclộ 1 tôi đã
từng đi liềntùtì là từ Đônghà, Quảngtrị, đivào tới
Nhatrang, chúng là những conđường hẹp xecộ chạy chenlấn giànhđường
nhau. Dĩnhiên là chưakể chuyện xelửa thì vẫncòn chạy trên
conđườngray rộng 9 tấc xâydựng từ thời Phápthuộc
sửachửađi sửchửlại từ năm 1975 còn được dùnglại chođến
bâygiờ! 40 năm! Trước giaiđoạn đó nữa thì đường xelửa
ở miềnNam bị Việtcộng liêntục gàimìn khôngxài được; cóngười
nói nhờ "giảiphóng" nên Việtcộng khôngcòn về pháhoại
nữa.
Nóitới xelửa thì cũng nên nhấnmạnh là xelửa caotốc loại
"high-speed train" hoặc "bullet train" đãcó tại các
nước tiêntiến như Nhậtbản đã mấymươinăm. Trungquốc mới
xâydựng xong chưatới haimươi năm và họ đang xâydựng với
hệthống chằnchịt khắp đạilục với một tốcđộ
khủngkhiếp. Trướckhi về Việtnam lầnnày, tôi có đưa
anhbạn đạica làm một vòng chớpnhoáng 10 ngày sang Trunghoa
lụcđịa để xem nhữnggì anhbạn nghenói tới từ cái
thựcthể nước "Trungcộng" lớnmạnh. Quacách nóichuyện
hằnhọc đã tỏra cămghét đấtnước cótên gọi chínhthức là
Trungquốc nầy, tuyvậy, đạica nhàmình phải côngnhận là
hệthống xelửa caotốc (bullet train) 206 câysố mộtgiờ --
giảm từ 350 câysố/giờ sau một tainạn chết trên 40 người
nhiều năm trước đây tại Ônchâu -- ởđó là rất "hiệuquả",
tính đúng giờgiấc điđến từng phútgiây.
Cho tới năm 2004, đoạnđường tàulửa caotốc từtrường
duynhất và nhanhnhất (431 km/h) là từ Thànhphố Thượnghải ra
Phitrường Phốđông dài mớichừng 30 câysố (7.5 phút). Ngàynay,
hệthống tàulửa tốchành đadạng, trongđó tàu đườngxa có
hệthống D (Dongche 動車) và G (Gaosu 高速) tínhđến năm 2014 đã
trảirộng hơn 16.000 câysố khắp lụcđịa Trungquốc.
Trong chuyếnđi nầy chúngtôi đã sửdụng xelửa tốc hành ba
lần, hai lần từ Thượnghải đi Tôchâu và ngượclại,
mỗichuyến mất độkhoảng nửa tiếngđồnghồ trên tuyếnđường
mà tám năm trướcđây tôi ngồi xếhộp do một ngườiquen
chở chạy xalộ mất gần 2 giờ do vì kẹtxe từ đườngxá
trong thànhphố, hoặc đibằng xebuýt mất khoảng 3 giờ bằng trên
mười năm trướckia. Mọi chậmtrễ là do trong thànhphố có quánhiều
xehơi, nhiều như Việtnam có quánhiều xe gắnmáy vậy. Ngàynay
sốlượng xehơi riêng lưuhành ở Trungquốc vượtxa nướcMỹ.
Xe gắnmáy đasố chỉ còn sửdụng tại những vùng làngmạc thônquê.
Đây là lần thứtư tôi đi Tôchâu. Trướcđây trong thậpniên
80 của thếkỷ 20 đó là một thànhphố nhỏbé buồnthiu ngáingủ
vào những trưa nắngnóng trên các bờkênh. Tôchâu thờixưa
nổitiếng là thànhphố thơmộng, một xứ "Venice" của
đôngphương, với congái vùng Giangnam mỹmiều. Ngàynay nó là
một thànhphố côngnghiệp hiệnđại với trên 11 triệu cưdân.
Dĩnhiên là ởđó khôngcòn các kiềunữ xinhđẹp vì ngàyxưa
tấtcả côgái nào đẹp cũng đều đã bị tiếncống vào
triềuđình Bắckinh để làm cungphi cho các vua phươngbắc.
Khuphố cổ ở Tôchâu nằm trên một con kinhđào. (Ảnh: dchph)
Mớiđầu chúngtôi định đitới Tôchâu xongrồi từđó bayđi
Thànhphố TamÁ, thuộc tỉnhđảo Hảinam. Chúngtôi không muađược
vétàubay bay từ Tôchâu nênđành quay vònglại Phitrường
Hồngkiều (Hongqiao) ở Thượnghải lầnnữa. Khi lên chuyến
xelửa caotốc vềlại Thượnghải, tôi và anhbạn lên tàu trễ
vì phải chenlấn đấutranh với đámngười trong sânga theolối
họ đã quen với cáchhànhxử đi tàuchợ ngàyxưa, cólẽ vì
sợ mấtchỗ trên tàu (?) Tàu khởi hànhđúnggiờ nên khôngthể
đợi. Thayvì lên toatàu 14 thì chúngtôi lên trúngphải toa số
7. Thếlà chúngtôi lếtthết kéo hànhlý trong lòng hànhlang tàu
từ toa nầy sang toa khác và khi chúngtôi vừamới đặtđít
ngồixuống ghế ở toa 14 thì chiếc tàulửa caotốc đã vàobến
sânga trungương, kiểu "Central station" ở Nữuước, nghĩalà,
bến xelửa, xebuýt, và hơn thếnữa, trạm nầy nối luôn với
đạisảnh của sânbay "Cầuvồng" (虹橋 Hongqiao), Thượnghải.
Hai toa trong đoàn tàu caotốc Hoàhiệp Hiệu trên sânga Thượnghải
đi Tôchâu. (Ảnh: dchph)
Lần thứba chúngtôi đáp tàulửa caotốc là từ thànhphố
biển TamÁ lên Hảikhẩu ở tỉnhđảo Hảinam trên một đoạnđường
dàihơn 300 câysố. Thànhphố biển ấmáp nầy được dânđạilục
hãnhdiện theokiểu tựphong của nước này là "Hawaii của
phươngĐông", thựcsự chủyếu dànhcho dân phươngbắc
bảnxứ trốn tuyết vào mùađông. Trong tấtcả nhàga xelửa
hỗntạp từ Quảngchâu đến Thượnghải, cólẽ hệthống nhàga
và tàulửa caotốc ở tỉnhđảo Hảinam là phụcvụ dânsinh có
hiệuquảnhất. Sởdĩ nó đạtđược đến trìnhtrạng tốt nhưthế
là nhờ dânsố nhỏbé của đảo, chỉ mới lêntới độ 8
triệungười trên một diệntích lớnrộng gầnbằng miềnBắc
Việtnam. Mỗi chuyến tàulửa chạy cáchnhau một tiếngrưỡi đồnghồ
từ sángsớm đến nửađêm. Sânga TamÁ mới được xâydựng nên
rất thoángrộng và hiệnđại. Mua vétàu và chờxe khôngcần
chenlấn. Toànkhu sảnhđường lơthơ số hànhkhách nhànnhã
imlặng cắmcúi với điệnthoại vittính của mình. Tổngsố người
chiếm khôngtới mộtphần mười sốghế trong khunhàđợi.
Thật là một cảnh tươngphản sovới những sânga ồnào
tấpnập và hỗntạp khác trong đấtliền.
Banđêm ở trạm xelửa ở khu tây của trungtâm cũ của Thànhphố
Quảngchâu, Trungquốc (Ảnh: dchph)
Cáicảnh chenlấn trong nhàga từ Thẩmquyến, Quảngchâu, chođến
Thượnghải đều gâysốc cho dânngoạiquốc muốn trảinghiệm
cuộcduhành của họ trên đấtnước Trungquốc bằng tàuhoả.
Đốmà dânxứlạ đến Trungquốc xếphàng nổi để muađược
vétàu! Nếu bạn có nhucầu đilại bằng tàulửa nóichung, tốt
hơnhết là nhờ quầyvé của kháchsạn đang ở, côngty dulịch
hay đạilý vé bênngoài muagiùm..
Nóichung, tổngthể hệthống hoảxa ở đạilục ítra phải tănglên
gấp bốnlần nữa (khoảng 40,000 câysố với đoàn tàu nhiều
gấpbốnlần hơn hiệntại mới đápứngnổi yêucầu đilại
của ngườidân ở Trungquốc, nhấtlà vào các dịp lễlạc như
ngàyTết, ítra là dù chỉ đạtđến cái khungcảnh hiệnđại
thoáimái ở nhàga TamÁ trên đảo Hảinam màthôi chứ chúng
vẫnchưa đạtđược tiếnbộ hữuhiệu của hệthống
"bullet train" ờ Nhậtbản như tôi đã từng thểnghiệm
vào khoảng năm 2002 khi giađình chúngtôi đitheo đoàndulịch có
người hướngdẫn ra nhàga đón xelửa caotốc đi từ Đôngkinh
tới Osaka. Đoànđitua của chúngtôi trêndưới cókhoảng hơn 20
người phải chiara làm nhiều toánnhỏ đứng tảnmác ra nhiều
cổng khácnhau để lêntàu nhanhchóng. Nếu đoàn chúngtôi tâptrung
lại chỉ tại một cổng lênxe thì đôngquá vì chúngtôi sẽ khôngcó
đủ thờigiờ để lênkịp tàulửa. Tàucaotốc từ nơikhác đỗbến
đónkhách tại một trạmga nhấtđịnh nàođó ở Tokyo xong đitiếp
thì tàu chỉ đậulại võnvẹn đúng 1 phút để đónkhách.
Dĩnhiên là khi bànvề cơsở giaothông hạtầng trên đạilục
Trungquốc, ta khôngthể bỏqua hệthống xalộ caotốc ởđó.
Xecộ khi rakhỏi thànhphố lớnnhỏ nào là cũng cóthể vào
xalộ caotốc, trừkhi ngườita khôngmuốn trảtiền "mãilộ"
thì phải chọn "quốcđạo" (têngọi tươngđương với
quốclộ của Việtnam ta nhưng đườngxá của họ khá và tốt
hơnnhiều.) Chảbù với nămxưa cáchđây 30 năm, đólà một xứ
lạchậu nghèonàn. Cả một tỉnh của Trungquốc thờiđó không
tântiến giàucó hơn nước Triềutiên ngàynay baonhiêu. Tôi còn
nhớ những conđường hươnglộ -- đườnglàng -- mà tôi đã
từng điqua khắp nướcTàu giờđây còn tốthơn những
quốclộ ở Việtnam.
Dođó, ta cóthể kếtluận, chỉ cần thayđổi mộtchút cáchsuynghĩ
hệthống chínhtrị kintế của mình và thựcthi cảicách thôngthoáng
đổimới là quốcgia đó cóthể đạt đếnmức pháttriển đángkể
nếukhôngnói là vượtbực. Tuynhiên, như trườnghợp cảicách
của Trungquốc từ đầu thếkỷ thứ 21 nầy cũngcòn
rấtnhiều giớihạn. Nếukhông, họ đã đưa đấtnước họ vượtxa
hơnnữa, khôngphảilà rồngbay màlà phitiễn.
Điều oáiăm là chếđộ chínhtrị của Trungquốc đangcó
những dấuhiệu chothấy xãhội của họ ngàycàng bị
xiếtchặt hơn trong trong thờiđại thôngtin liênmạng toàncầu
của thếkỷ 21 ngàynay. Thậtvậy, ởđó giờđây, năm 2015, ngườidân
trongnước khôngthể dùng Yahoo mail, GMail, Google, Youtube, FaceBook,
Twitter, v.v., vì tấtcả những gì manglại tưtưởng tựdo dânchủ
ở Tâyphương đềubị thaythế bằng những côngcụ bảnxứ để
dễbề kiểmsoát hơn. Ngàynay ngaycả việc mua gắn Simcard vô
'smart phone' (điệnthoại vitính) phảicó giấytờ chứngminh
tuỳthân. Các hãng như Apple muốn bán trên thịtrường nầy
phải nhượngbộ áplực của nhànước cộngsản đồngý nộp
mãnguồn (source code) của hệđiềuhành OS của iPhone cho cơquan
hữutrách Trungquốc vì họ "nghingờ" là OS của iPhone có
càiđặt "spyware" (ứngdụng giánđiệp) gắnsẵn trongmáy.
Họ làm cứ ynhư là "smart phone" dưới nhãn Huawei hay
Xiaomei, do đám quốcphòng Trungquốc sảnxuất bánra nướcngoài.
Đều trớtrêu là sảnphẩm iPhone đều được hoàntoàn lắpráp
tại đạilục.
Đúnglà tiểunhân suybụngtarabụngngười. Đãtừlâu điệnthoại
tinhkhôn của hai hãng lớn ở Trungquốc là Huawei và Xiaomei khôngđược
bàybán ở thịtrường Hoakỳ ngaytừ giaiđoạn đầu khi các côngty
đó mới thànhlập với sảnphẩm bị tốcáo là "copcat"
kỹthuật đánhcắp của các côngty nướcngoài trongđó có
iPhone. Các cơquan hữutrách bên Mỹ từlâu đã khôngcòn
sửdụng máyvitính nhậpcảng từ Trungquốc vì lýdo anninh
quốcgia. Gầnđây kểcả các máy vitính xáchtay của côngty điệntoán
Lenovo bán khắptoàncầu cũng đã bị các nước Âuchâu và Mỹ
tốcáo là sảnphẩm của họ nầy cógắn "spyware"
trongmáy. Chínhphủ Hoakỳ thườngxuyên tốcáo và bắtgiữ
nhiều côngdân Trungquốc làmgiánđiệp cho các hãngxưởng và côngty
quốcdoanh hoặc quốcphòng Trungquốc về tội ăncắp bímật
kỹthuật từ của các hãng điệntử nơi họ được nhậnvào
làmviệc. Bạn cóthể google trên mạng bấtcứ lúcnào về
những tintức này nếu muốn tìmhiểu thêm về vấnđề nầy trướckhi
bạn quyếtđịnh mua một mónhàng điệntử có xuấtxứ từ
Trungquốc có dán nhãn in "Made in China"; khôngcó nhãn thì
lạicàng khôngnên mua, baogồm cả các loại hànggiả bịcấm như
vísắc đànbà, đồnghồ đeotay mua từ nướcngoài xáchtay vào
nước Mỹ.
Lýdo sảnphẩm của hãng Apple lại bánđược và cógiá ờ
thịtrường báubở tại Trungquốc phầnlớn do nhờ nhãnhiệu
đắttiền của hãngnầy. Khi một điệnthoại iPhone kiểumới
mới xuấthiện trên thịtrường Mỷ, một điệnthoại iPhone cóthể
bán được trên mấy nghìn đôla. Người Trungquốc mới giàusổi
thích loèthiênhạ cho nên họ đuanhau mua các món hànghiệu đắttiền,
không những đồ điệntử, màcònlà từ xecộ chođến
giỏsắc đànbà, áoquần, mỹphẩm, chođến rượu, thuốclá.
Nóiđến rượu thì khôngkể loại rượuđế "Maođài"
báncả 200 đô một chai thường được dân đạilục dùng đề
hốilộ chạychọt cửasau, còn thuốclá thì khôngthể không
nhắcđến loại Zhonghua ("Trunghoa") sảnxuất nộiđịa,
trên 10 đôla mộtgói mua miễnthuế tại phitrường Hồngkông, còn
thứgià thì dămba đôla to các cửahàng tạphoá Tàu tại những
khu đông dân của ngườiHoa tại các nước. Thứnhất, thuốclá
ngoại bịcấm trong đạilục chonên Zhonghua và mộtsố hiệukhác
thaythế để nângcao đẳngcấp của ngườitiêudùng tronggiới
giaicấp trunglưu và thượnglưu. Tôi đitớilui ở Trungquốc
hằng chụclần, tiếpxúc vài dămba nhânvật thuộcloại "tiểutốt"
nhưng tôi nhậnxét thấy hễmà họ rútthuốclà ra mời là xìangayra
baothuốc Zhonghua đỏchỏói, còn bảnthânhọ thì hút thuốclá
loại rẻthiền baxu, nghĩalà trongngười họ baogiờ cũng
thủsẵn hai loại. Thựcsự, tôi biết là còn có haiba hiệu
thuốclá nữa còn đắthơn Zhonghua.
Hình 2 chiếc tàu Hảigiám Trungquốc đậu ngoàikhơi khu
tắmbiển thuộc Thànhphố TamÁ, Tỉnhđảo Hảinam, 7 thángtư
2015 (Ảnh: dchph)
Sỡdĩ tôi nói hơinhiều về Trungquốc gần là chuyện hànghoá
thôngthương, xa là biểnđảo giếngdầu đánhcá, bởilẽ
hiệnthực Trungquốc gắnliền với mọi biếnchuyển chínhtrị
và tồnvong của Đảng Cộngsản Việtnam, kểcả sựsinhtồn
của đấtnước Việtnam. Đảng Cộngsản trongnước phải
dựavào Trungcộng (tứclà 'Đảng Cộngsản Trungquốc') để
tồntại. Quyluật tấtyếu, 'sông cóthể cạn, núi cóthể mòn,
nhưng cáichânlý là Đảng Cộngsản Việtnam phải dựavào
thếlực của Trungcộng để sinhtồn là khôngthể nào
chốicải được.'
Nếu cầmquyền Việtnam bỏ chathềy Trungquốc để theo Mỹ là
họ sẽ khólòng giữđược chínhquyền ngay vì chếđộ tựdo dânchủ
Tâyphương không chấpnhận chuyện úpmở đánhlậnconđen với nước
theo thểchế độctài tậpquyền trungương phongkiến tráhình
cộngsản dưới hìnhthức xãhộichủnghĩa 'địnhhướng' (?) nhưng
đỉnhcaotrítuệ của loàingười đang gán cho hệthống chínhtrị
ở Việtnam hiệnntại, một chếđộ cấmđoán ngaycả quyền ngườidân
biểutình hay viết nhạc chốngđối ngoạixâm Trungquốc.
Tạisao thì ai cũng biết. Ai cũng hiểu điềuđó. Dođó, nếu
nếu đám cầmquyền có chửibới nướcTàu về những xâmphạm
biểnđảo từ Trungquốc, thì thấtcả chỉlà ngôntừ trên đầumôichótlưỡi,
nóichocó để đánhlừa dưluận màthôi. Còn Trungquốc thì khônngoan
vừa đánh vừa vuốt, coi những nhàlãnhđạo cầmquyền
Việtnam chẳngcó kýlôgam nào. Thựctế thì họ đã bị
Trungquốc bỏtiền muađứt từlâu. Giá baonhiêu thì khôngbiết,
một tỷ đô, hai tỷ đô, ba tỷ đô? Nếukhông thì tiềnđâu
chúng có tiền nhiều thế, mở côngty, mua lắm đấtđai siêuthị
ở Mỹ?
Sựhiệnhữu và chấpnhận sựtồntại của Đảngcộngsản
Việtnam chỉlà mộtphần trongkếhoạch 100 năm thôntính
VIệtnam cósẵn từ thời Hồ Chí Minh còn làm taysai cho
cộngsản quốctế, xong được Đảng Cộngsản Trungquốc dưới
sựkiểmsoát của Mao Trạch-Đông gởisang Việtnam để
tiếptục kếhoạch hoànhập vào chếđộ phongkiến đỏ tráhình
của tậpđoàn vuachúa Bắckinh. Thamvọng bànhtrướng của tậpđoàn
cầmquyền Bắckinh phươngbắc đã thểhiện rõ khi đưa hảiquân
ra biểnĐông lậpcăncứ, tuầntra, và ápđảo tàubè đánhcá
của ngưthuyền Việtnam và Phiuậttân trong những vùng biểnđảo
cònđang trongvòng tranhchấp . Chúng cũng đang sữasoạn tuyênbố
chủquyền và giớihạn trên vòm khôngphận bêntrên những
quầnđảo chiếmđược nằmtrong vùngbiển lưỡibò mà họ tuyênbố
giành chủquyền nhiềunăm trướcđây. Chúng đã dốcsức
sanlấp các chùm đảo sanhô, xâydựng đườngbăng phicơ dài trên
3 câysố được các chuyêngia Mỹ đánhgiá đólà những Hàngkhậumẫuhạm
khôngbaogiờ chìm trên Biển Đông. Chúng đã chuẩnbị sẵnsàng
cho một cuộc đốiđầu cả trên biển lẫn khôngtrung.
Giờnầy chúng còn ngangnhiên đưa cả luậtbiển do chúng đặtra
việncớ là để bảotồn nguồn cá, cấm ngưdân Việtnam đánhcá
trong vùngbiển khôngnhững là thuộc Việtnam hàngnghìn nămqua còn
ngaycả vùng lãnhhải đang có sựtranhchấp của nhiều nước
trong khuvực.
Viêtnam là nước trongcuộc lại không dám kiện Trungquốc ra toàán
quốctế mà chỉ tỏ một tháiđộ với phảnứng rụtrè quèquặt
với lờilẽ giống như kẻđiđường bị một đám cônđồ
ứcchế chắngdám có hànhđộng gìcả. Nhậtbản, Hoakỳ nghe
tới chuyện nầy cũng bấtbình nổigiận nhưng mộtkhi mà đám
cầmquyền Hànội nhắmmắtđưachân bánnước theo Tàu thì có
thêm dămba ông Mỹ Nhật xíavô nữa thì củng chẳng làm gìđược
ráotrọi. Dođó dưới lăngkính ngườingoài đứngngoài nhìnvào
lại thấy đám lãnhđạo Việtnam hènquá, thua Philuậttân xa.
Đồngminh cũ của cộngsản Việtnam là Nga đã bán tấtcả
nhữnggì mà ngânsách quốcphòng 4 tỷ đôla nhỏnhoi tộinghiệp
mà Việtnam cóthể rặnrađược để trangtrải cho xetăng súngống
và tàungầm. Xungđột Hoa-Việt sắp lọtvào chukỳ bộcphát và
bùngnổ mộtkhi dânViệt đã phẫnnộ đếnchỗ tộtcùng mặcdù
cáncân lựclượng chothấy mộttbên là một anhViệt nghèoráchmồngtơi
và bênkia là anhTàu tobự thamlam. Mỹ Nhật nhìnvào thấy
tộinghiệp, mộtphần vì lợiích quốcgia họ, vớtvát cũng đã
cốgắng vựcđỡ nó bằng những pháođàinổi ngoài biểnĐông
nhằm chuẩnbị cho một cuộcchiếntranh khôngcânxứng..
Nhưng cuộcchiến nầy khôngphải chỉ xảyra trên mặtbiển ngoàikhơi
BiểnĐông màthôi. Trungquốc đangbaovây VIệtnam từ trongđấtliền
với những mũidùi tiếnquân BắcTrungNam. Ai đãtừng đixe bằng
đườngbộ từ cửa Mốngcái đến Thànhphố Namninh thuộc
Tỉnh Quảngtây Trungquốc đều nhậnthấy Trungquốc đã xâydựng
nhiềuđường caotốc nhắmthẳng xuống miềnBắc Việntnam.
Những conđường nầy cóthể dichuyển hàng trămngàn quân ápđảo
đến sát biêngiới Việtnam trong vòng 2 đến 3 giờ đồnghồ.
Sátnách từ miềnnam Tỉnh Vânnam, Trungquốc đã xâydựng
hệthống xelửa trên miềnbắc nước Lào từ nhiều năm trướcđây
mặcdù khôngđược sựđồngthuận của thủtướng Lào. Trong
chuyến dulịch nước Lào năm 2011, một "ngườicháu"
của thủtướng Lào kểcho tôi hay rằng khi Trungquốc xinphép xâydựng
đường xelứa ở ThượngLào, chínhphủ Lào bácbỏ, họ lại
coinhưkhông cứviệc khaihoang phárừng đặt đườngrầy bằng
giấyphép "giả" có chữký của đươngkim thủtướng Lào!
Dĩnhiên Bắckinh cho xâydựng hệthống đườngsắt nầy cộngthêm
hệthống Xalộ XuyênÁ (AH) ở xứđó vơi ýđồ gì thì đã quá
rõ.
Trongkhi BiểnĐông đang đểnhồi sôisục dậysóng, mặttrận
miềnTây vẫncòn yêntỉnh. Trênđường chúngtôi đi từ Siem
Riep ngangqua Phmom Penh trên quốc lộ Asia Highway 1 (AH1) hướngvề
Cửakhẩu Mộcbài, Tâyninh, Trungquốc đã bỏ tiềncủa vào đấtnước
chùatháp rasức xâydựng xalộ hướngvề Sàigòn. Nếucần họ
cóthể dichuyển quân xuyênqua Lào đâmthẳng xuống miền Caonguyên
Trungphần Việtnam nơi mà họ đãlàmchủ những nơi họ có
giấyphép khai mỏ Bôxít hay 'Bullshit'! Cuộc ditản Pleiku-Buônmêthuột
xuống vùngbiển Camranh-Phanrang cóthể táidiễn lại lầnnữa
ở vùngnầy trong nửa đầu của thếkỷ 21.
Ngày Tết Khmer trên một conđường vào Thànhphố Namvang,
Cambốt, 4/2015 . (Ảnh: dchph)
Về phía Việtnam, ngoài việc củngcố conđường Xalộ Trườngsơn
hoànthành trên mườinăm trướcđây dọc theovùng Trườngsơn Đông,
phe quânđội dườngnhư đã chuẩnbị sửasang đoạnđường
venbiển tuyến nambắc xuyênsuốt miềntrung để sẵnsàng đốiđầu
với những cuộc đỗbộ từ biểnĐông vào đấtliền của quânthù.
Mới nói nghe cóvẻnhư Quânđội hànhđộng độclập với chínhphủ
nhỉ? Nếthế thì đâu có chuyện các côngty Trunguốc ngàyvào
Việtnam xâydựng ồạt các nhàmáy và côngtrường tại các điểmyếu
huyệtđạo trên khắp bảnđồ đườngcong shữ S của Việtnam.
Mọisựkiện liêntục xảyra trongnước từ việc biểutình
chống Trungquốc xâmlăng, rồi đến việc các nhàhoạtđộng chínhtrị
chốngTàu bị cầmtù, đàyải, cộngthêm cuộc nổiloạn của côngnhân
Việtnam năm 2014 chothấy hàngtrăm nhàmáy Trungquốc làmchủ
trảidài khắp từnamchíbắc... Ngoàira, biếncố đó chothấy có
sự chiarẽ phânkỳ của haiphe thân và chống Tàu trong bộchínhtrị
trungương Đảng Việtnam.
Đã hơn 8 nămnay tôi khôngcòn hứngthú dulịch xứTàu vì tôi
trởnên phảncảm với đấtnước đó qua những hoạtđộng xâmlấn
BiểnĐông của chínhquyền Bắckinh theo chiếnthuật tằmăndâu
của họ. Mỗilần đọcthấy tintức Việtnam bị Tàu ứcchế là
tôi sôiganlộnruột, huyếtáp tăngvọt. Chuyếnđi vừaqua là có
hai mụcđích, mà mụcđích chính là đưa anhbạngià 'đạica' đichơi
theo lời yêucầu để chobiết sựtình thựcthể nướcTàu mà
ôngta chữi hoài mà chẳng rõ địchtình nhưthếnào; cònlại là
lýdo riêngtư là đithăm hai ôngbànhạc, cảhai giàrồi không
biết còn khoẻmạnh tới ngàynào. Lòngvòng nhưthế là để
trảlời dămba lời tốcáo trênmạng bảo tôi là giánđiệp cho
Trungquốc. Chưachắc là đámngười chốngTàu đó
chốngkịchliệt bằng tôi. Dùsaođichăngnữa, phải biết địch
biết ta mới trăm trận trăm thắng, khôngthể ngồinhà chửiđổng
được.
Anhbạn của tôi tuy đãđi khôngđược baonhiêu nơichốn ở
Trungquốc trong mộtthờigian quá ngắnngủi trướcsau 10 ngày nhưng
cũng đủđể cho ông bậtmiệng nói "xứ nầy nó lớnquá",
"chưabaogiờ thấy ngườita đôngđúc như thếnầy",
"hệtthống tàulửa caotốc của nó đúng từngphút",
v.v. Nóira nhưthế là để sosánh cáinghèonàn lạchậu của
Việtnam mình. Thídụ thì có quánhiều nhưsau. Vàinăm gầnđây
trên các trụclộ giaothông ở ngoạivi Sàigòn xuấthiện vài
cầuvượt, vài "express way"; Sàigòn Hànội cóthêm vài
"shopping mall" đắctiền; miềnBắc, miềnTây cóthêm vàichục
côngtrình kýlômét đường xalộ caotốc "trảtiền mãilộ",
v.v., là cứ vảnhmặtra tưởng xứta tiếnbộ nganghàng với các
nước tiêntiến khác mà quênkhuấymất tronglòng đấtnước
mọsự thốinhưcứt. Lấythídụ, trườnghọc hoặc nhàthương...
Người có chúttiền là gởi con đihọc nướcngoài, có bịnh thì
sang Thái hoặc Singapore chữatrị. Cònlại cáiđám dânngucuđen
nghèohèn sống trongnước thì để cho nhànước cỡiđầucỡicổ
cho dễtrị. Tìnhhuống đó ychang như nhữnggì đang xảyra ở đấtnước
Trungquốc, đám cótiền có của thì dicư ra nướcngoài, cònlại
trongnước là đám nghèohèn dễdạy chảbiếtgì về thếgiới
Tâyphương tựdodânchủ bênngoài.
Nóivậy không cónghĩalà phủnhận sựpháttriển và những thayđổi
rõrệt của nhiều côngtrình xâydựng và đổimới trên khắp
nẽođường quêhương. Như đãnói, những thứ bắtmắt đó thì
ai cũng nhìnthấy. Thídụ, Sàigòn mọclên nhưnấm những toànhà
caotầng, chỉntrang đường Nguyễn Huệ thành khuđibộ. Những
khuphốmới sangtrọng như Phúgia hay Chateau ở Phúmỹhưng, ờ
miền Tiềngiang, Hậugiang thì có những cầutreo bắcngang những
nhánhsông lớn thaythế cho phà sau những tạinạn xâydựng
khốcliệt, thànhphố Rạchgiá hiệnđại rộngrãi và khangtrang
hơn, ở miềnTrung thì có Thànhphố Đànẵng nổitiếng là
anninh và sạchsẽ... Nhưng đằngsau những thànhtựu ítỏi là cáiruột
thốinát ungthối đỡlấy tâmbìnhphong hàonhoáng. Thídụ, saukhi
đấtđai bấtđộngsản ở đảo Phúquốc lọtvàotay một
sốnhỏ conôngcháucha của ngườicầmquyền rồi được
quốchội bùnhìn hợpthứchoá làm đặckhu kinhtế. Tấtcả
với tàisản bấtđộngsản mua với giá hời trướcđây ờ đảo
bỗngnhiên chỉquađêm là họ trởthành những nhà
tỷ-tỷ-tỷ-phú. Tàisản quốcgia chung đã trởthành của riêng
của một sốngười ở những vùng biển với những bãibiển
riêng của những resort đắttiền với phòngngủ villa dămbatrăm
mỹkim một đêm.
BãiSao ở phía bắc Đảo Phúquốc, nhìn sang bênkia bờ là đấtliền
của Thànhphố Shihanoukville, Cambốt. (Ảnh: dchph)
Nhữngmặt tiêucực, nóitómlại, cáilạchậu, cáinghèo, cái
bithương, bấtcông, phẫnnộ... thì phôra đầyrẫy trên cùngkhắp
các nẽođườngđấtnước. Kểkhôngxiết và nóikhônghết. 40 năm
đãqua trên một đấtnước bị dàyxéo bời chủnghĩa
phongkiến xuấtphát từ nướcTàu đã tạo điềukiện cho ngườicâmđầu
một nước đèđầuđècổ phânthây rụctỉa củacông,
ứchiếp bóclột ngườinghèo. Thùtronggiặcngoái, quanlại thamnhũng
cướpđất bánnước chàđạp dẫmnátquêhương mộtcách tànnhẫn
và thôbạo. Tôi khỉnhbỉ tấtcả đámngười vôliêmsĩ đó
rồi ghétluôncả đámdânngucuđen suốtngày mõimòn trôngngóng ơnmưamóc
của bọnthốngtrị rõgiọt ơnmưamóc từtrênxuốngdưới
camchịu sốngkiếp đehèn không dám lêntiếngnói. Tôi cảmthấy
xấuhổ phải làmngười Việtnam. Mỗilần về Việtnam và tôi
mang tronglòng một tâmthức và nãotrạng của ngườingoạicuộc,
thàlàm côngdân Mỹ cònsướnghơn là nhìnnhận quêchađấttổ mình
là xứ Việtnam nghèonàn ngudốt lạchlậu và thahoá.
Với hiệntrạng đấtnước hiệntại, cánhân tôi, nếu ai hỏi
khi đã tỏbày chínhkiến nhưtrên, tôi mơước gì sẽ xảyđến
cho quêhương mình? Nếu tấtcả chúngta muốn đứng thẳnglưng
nhìnthẳng vào bạnbè khắpnămchâu và vỗngực tựxưng mình là
người Việtnam thì đấtnước nầy cần phảicó một cuộccáchmạng
toàndiện và triệtđể. Làmsao để có cáchmạng thì chỉ có dân
trongnước mới có tưcách trảlời.
Riêng tôi, tôi muốn có Chiếntranh. Chiếntranh chống xâmlược
từ bọn giặcthù muônkiếp từ phươngbắc. Chỉcó chiếntranh
triệtđể mới cóthể xoáhết mọi tàntích phongkiến nôdịch
Tàuphù trên mãnhđất nghèohèn lạchậu truyềnkiếp. Lịchsử
của dântộc nầy rất giỏi chuyện chinhchiến vì họ đã dấyđộng
chiếntranh liêntục hơn suốt 2500 năm qua. Chỉcó chiếntranh
lầnnữa với kẻthù phươngbắc, kểcả xoásạch luôn
mộtnửa dânsố ViệtBắc thì cũng chẳng tiếc gì vì họ đã
bị tẩynão chịu sốngkiếp nôlệ dưới áchthốngthị của
tậpđoàn phongkiếnđỏ hiệnđại. Chỉ có chiếntranh mời làm
nổi một cuộccáchmạng nhổbỏ mọi gốcrễ của quákhứ hènmọn
tựty tựkỷ.
Có người sẽ hỏi, chiếntranh chống xâmlược với một nước
hùngmạnh như Trungquốc ngàynay thì chúngnó nuốt chửng mình còn
gì? Cứ thủngthẳng "để nhànước 'no' condân 'no' ra 'nàm'
chi chomệt?" Nênbiết đâylà một lậptrường cựckỳ
"phảnđộng" chỉ có phe thânTàu mới có quanđiểm
lấpliếm nhưthế. Thờinào nướcTàu đi xâmlấn Việtnam mà nó
không hùngmạnh? Lịchsử Việtnam dạycho ta biếtrằng, saucuộc
bấtcứ cuộc chiếntranh chống ngoạixâm Tàu nào, Việtnam
baogiờ vẫn chiếnthắng và giữvững độclập bềnlâu hơnbaogiờhết
vì chodù dântình có bậnbịu chiarẻ thếnào condân Việtnam
baogiờ cuốicùng cũng đoànkết trong việc chống giặcTàu xâmlược
phươngBắc.
Ta cần chiếntranh để tiêudiệt mọitàn tíchphongkiến trên đấtnước
ta, kểcả mọibiếnthể khác của tưtưởng Khổngmạnh. Cóđiều
chắcchắn là có một sựviệc rõràng chothấy sau chiếntranh ta
sẽ xâydựng lại từđầu. Nhưng mọingười hãy coichừng.
Lịchsử Việtnam cũng dạycho ta thấyrằng sởdĩ ngườiViệt
thường chiarẽ nhau, chẳng ai phục ai, nhấtlà saukhi những
cuộc chiếntranh giành độclập đã toànthắng, là cũng do
những quanniệm phongkiến của Tàu tiêmnhiễn vào đầuóc của
mọi giaitầng lãnhđạo với quanniệm "quânsưphụ". Vì
nó mà trongnhà anhem lại tiếptục giànhgiựt cấuxé nhau.
Cứthế mà Việtnam cứ nghèođói mãimãi từ xưa đếnnay.
Tôi lại thậmnghĩ là cólẽ làm một đấtnước nôlệ cho Đếquốc
Hoakỳ ở phươngNam còn tốt hơn thà thêm một ngôisao vào lácờ
Trungquốc đểđược làm vương cho triềuđình phươngBắc chăng?
Ai cũng biếtlĐảng Cộngsản Việtnam đã phạmphải cáitội tàyđình
trên đấtnước nầy khi chúng đã ngumuội dám đánhthắng nướcMỹ.
Lịchsử thếgiới chưacó nước náo dámlàm nhưvậy. Trong
trận Đệnhi Thếchiến các nước Nhật, Đức đã đều chịu
sựthuatrận với Mỹ để mưucầu phồnvinh và tựdo dânchủ để
cùng sánhvai với các xứ Tâyphương khác. Ngượclại, Đảng
Cộngsản Việtnam quangvinh đỉnhcao trítuệ của loàingười đã
dạycho ta bàihọc lịchsử đắngcay chuachát trong cuộc
chiếntranh vừaqua cảnước haimiền nambắc đã đánhthắng 4 cườngquốc
lớnmạnh nhất thếgiới của thếkỷ 20, đólà chiếntranh
chốnglại Pháp, Mỹ, Nga, Tàu. Cóthể vìthế chonên chúngta
giờnầy phảitrả cáigiá rấtđắt cho niềmsĩdiện hàonhoáng
mà đảng và nhànước cộngsản Việtnam đã khôngngừng đánhbóng
sau 40 năm đổiđời mà không đổixác.
dchph
SF May 2015
|