Tiếptheo
trangtrước
Thậtvậy, đốivới
một người đanghi, sắtmáu và lạnhlùng như
Stalin, giết bấtcứ ai dùlà đồngchí
thâncận sốngchết bênnhau với ông từ lúc chưa
thànhcông, chỉ vì một chút nghingờ (3), thì
làmsao Churchill cóthể tạo được
mối quanhệ thânthiết với Stalin trong một thờigian quángắn
nhưvậy được?
Thờigian quángắn ởđây, theo
như chínhthức là từ lúc Churchill được
bầu làm thủtướng
Anh 6/1940, cho tới 4&8/1941 khi xảy ra hai sựviệc sau:
Vào thángtư 1941 thì tìnhbáo của Mỹ và Anh đã
nắmchắc trongtay kếhoạch của Ðức về cuộchànhquân được
gọilà Barbarossa nhằm đánhvào Nga. Trong lúc Roosevelt theođúng
thủtục ngoạigiao thôngbáo qua tòa đạisứ
Nga ở Mỹ, thì Churchill đã
gởi phụtá qua tận Moscow để
đưathư riêng
báocho Stalin! Bỏqua mọi yếutố chủquan khác, và nếu chỉ
xétvề diện tâmlý, chothấy mứcđộ thântình của ông nhưthếnào đốivới
Stalin!
Chỉ hơn hai tháng (25/8/1941) kểtừ saukhi Hồngquân bị tấncông và thua trên khắpcác mặttrận,
thì Churchill đã
cóthể rũ Stalin thamgia chungvào cuộc hànhquân chiếmđóng
xứ BaTư (Iran),
vì vua xứnày có thiệncảm và khuynhướng
ngãtheo Ðứcquốcxã. Bềngoài của vấnđề
thì Anhquốc muốn bảovệ túi dầuhỏa và các nhàmáy sảnxuất
nhiênliệu, nhưng quantrọng
nhất chínhlà Churchill muốn thiếtlập conđường
tiếpliệu tiệnlợinhất cho Liênsô. Dĩnhiên Stalin sẵnsàng
làmtheo, nếu không muốn nói là mangơn
nướcAnh đã
hếtlòng giúpđỡ,
cứunguy! Hơn 80 triệu
tấn võkhí và nguyênliệu việntrợ cho LiênSô trongthờikỳ
chiếntranh đã được
chuyểnvận qua Iran, chưa nóiđến
số chuyênviên tìnhquyện cốvấn về kỹthuật của Anh trong
các nhàmáy sảnxuất võkhí ở hậuphương
miền đông nước
Nga. Cóthể nói Churchill là người
đã tíchcực vậnđộng
bằng mọi cách, từ ngoạigiao đến
cả truyêntruyền, để
Mỹ chịu gởi việntrợ nhanhchóng cho Liênsô. Cáihay của
Churchill là ở chổ, những gì ông đã
làmcho Stalin hay LiênSô, đều
cóthể dựa vào lậpluận rất hợplý "Kẻthù của kẻthù
ta là bạn ta trong thờikỳ thếchiến 2."
Có hai câuchuyện lịchsử mà đasố đều
nghenóiđến.
Trướchết,
chuyệnvề danhtướng
Patton.
Ðầu thángchín 1944 và chỉ trongvòng 3 tháng saukhi đổbộ
lên Normandie, các quânđoàn
thiếtgiáp của tướng
Patton đã vàosát biêngiới miềnTây nướcÐức. Trongkhi ở mặttrận miềnÐông, Hồngquân Liênsô chỉ
mới tiếnvào ngoạithành của Warsaw, thủđô
Balan. Vì losợ Patton tiếnvào lảãhthổ Ðức
trước sẽ làm
hỏng kếhoạch(?), nên Churchill đã
dựavào thỏahiệp tại Tehran (12/1943) canthiệp thẳng với Tổngthống
Roosevelt, yêucầu Patton dừngquânlại để
chờ. Nhưng, dùcó tướng
tưlệnh mặttrận
Âuchâu là Eisenhower ralệnh, Patton vẫn cốtình làmlơ
để cho xetăng
vượt biêngiới tiến vào Ðức. Biết quárõ
ôngtướng cótài
nhưng bướngbỉnh
và cứngđầu này,
và cũngvì khôngthể thay ngựa giữađường,
nên Eisenhower đã
phải dùng biệnpháp cho ngưng tiếptế
nhiênliệu. Kếtqủa, tướng
Patton đã nổi
khùng nói với Eisenhower một câu đểđời: " Lính tôi có thể nhai giâylưng
(bằng da) để
chiếnđấu, nhưng
tăng của tôi thì phải có xăng
để chạy!" Và, Patton đã
bàytỏ sựbựctức bằngcách ralệnh binhđòan
thiếtgiáp tiếnquân cho đến
khinào cạnhết xăng mớithôi!
Các nhàphêbình quânsự saunày đều
đồngý là vì
có sựchậmtrễ đó, nên
Hitler đã có cơhội
điềuđộng
các sưđoàn Panzer thiệnchiến
cònlại, để
thựchiện cuộcphảncông táobạo cuốicùng ở mặttrận
Ardennes, và kếtthúc bằng trậnđánh
ở thịtrấn Bulge ,lừngdanh trong
quânsử Mỹ. Hậuquả là các đạoquân
Mỹ bị chậmmất tổngcộng hơn
ba tháng mớicóthể tiếnquân vào lãnhthổ
Ðức. Nhưng cũng chưahết,
trong những thángcuối của cuộcchiến, đạoquân
thứ Ba của Patton nóiriêng và lựïclượng
Mỹ nóichung cũng bị kềmhãmlại và chỉ đóngvaitrò thứyếu ở mặttrận miềnTậyNam nướcÐức.
Câuchuyện trên được
ghilại với lời giảithích là Churchill muốn dànhvinhdự đánhvào Berlin, chocác quốcgia đồngminh
Âuchâu có thủđô bị
tànphá hay chiếmđóng như Paris,
Moscow, và London. Pháp thì khôngcó đủ
khảnăng về nhânlực.
Trongkhi Anh tuycó khảnăng, nhưng
vì kếhoạch riêng muốn tiếtkiệm xươngmáu
(Churchill luônluôn có lý!) đã
khôngmấy tíchcực! Từđó suyluậnra thì chỉ cònlại một mình LiênSô độcquyền
trảthù!
Ðầutháng 2/1945, khi các đạoquân
Liênsô chỉcòn cách Berlin khoảng 35 dậm, thì được
lệnh ngưnglại.
Stalin đã trựctiếp
chỉthị cho Thốngchế Zukhov đánh
chẻ ra haibên hướng
bắcnam để chừa
Berlin ra, với dụngý tranhthủ thờigian tiếnchiếm nước
Ðức càngnhiều càngtốt, trướckhi
những chiếnlợiphẩm quýgía lọt vào tay đồngminh.
Trênđường tiến
của Hồngquân, tấtcả các cơxưởng
kỷnghệ caocấp cùng toànbộ chuyênviên kỹthuật Ðức, đã
được tậntình
chiếucố và tiếpthu sạchsẽ khôngcònsót một conốc(7)!
Các sửgia saunày chỉ phêbình sựviệc trên nhưlà một sailầm vôtình của pheđồngminh
khốitựdo.
Câuchuyện thứhai sauđây chothấy rõrệt thiêntài của Churchill. Nhânvật chính là Harold
Kim Philby (1912 - 1988), và cũnglà một điệpviên
haimang (nhịtrùng) nổitiếng cómộtkhônghai trong lịchsử chiếntranhlạnh.
Philby chínhgốc Anh nhưng sinhra ở
ẤnÐộ và lúcnhỏ sống ở TrungÐông theo chamẹ. Ðầu thậpniên
1930 vào thời khủnghoảng kinhtế, Philby trởlại Anhquốc học
tại trường Ðạihọc
Cambridge, và có khuynhhướng
thiêntả. Ðược
mócnối bởi hai bạnhọc là Guy Burgess và Anthony Blunt để
làmgiánđiệp
cho Liênsô, Philby cùng hoạtđộng
chung với một sinhviên khác tên là Donald Maclean. Saukhi ratrường,
Philby xin làm kýgiả cho tờ Times of London .
Thếchiến 2 bùngnổ vào năm
1939, thì Maclean đang
làmviệc tại BộNgoạiGiao, trongkhi Philby và
Burgess chỉmới xinđược
vào làmcho tìnhbáo Anh, hay cơquan
MI5. Vàolúcnày, Churchill đã đượcmời làm ThốngÐốc Hảiquân, còn gọilà Lord of Admiralty. Theo
tàiliệu (4) chobiết, dù tácgỉa chỉ nhắc thoángqua, thì
Churchill đã quen với Burgess từ những năm
1932 khi Burgess còn là sinhviên tại Ðạihọc
Cambridge. Vào thời chưa trởlại
với chínhquyền, Churchill thườngxuyên
tiếpxúc và thảoluận tìnhhình chínhtrị với nhóm Burgess tại
nhàriêng! Nênnhớ là dù bị thấtsủng, nhưng
uytín và danhvọng Churchill cũng còn rất cao,
sovới đám sinhviên
hay kýgỉa còntrẻ. Nhânđây, cũng
nên nóithêm một tàinăng
độcđáo khác
của Churchill. Ông là kýgiả có sángkiến tổ
chức mạnglưới
thôngtin quốctế đầutiên
của tưnhân, hay cònđược gọilà tìnhbáo quốctế . Nhờ uytín cánhân và lợitức
khácao (hay do một nguồn tàitrợ bímật nào đó?),
ông đã tổchức được
một hệthống những người
chotin ở rảirác khắpnơi trênthếgiới,
trong chínhquyền địaphương
cũngnhư ngoài dânsự. Nếucó tintức gì
quantrọng hay cầnbiết điềugì,
Churchill cóthể liênlạc thẳng với đạidiện tại địaphương
đó. Nhờvậy, cókhi ông biết chínhxác những
tinnóng trướccả bộNgoạigiao hay thủtướng
Anh! Chínhquyền Anh làmngơ vì
thấy cólợi cho nghành tìnhbáo, do Churchill cũng là một dânbiểu
của quốchội.
Trongvòng hainăm làmviệc
cho tìnhbáo Anh, Philby đã
dễdàng (?) tạođược
sự tínnhiệm ở cấptrên, và được
bổnhiệm vào các vịtrí thenchốt cầmđầu
phòng tuyêntruyền chống quốcxã Ðức, rồi tiếptheo là ngành
phảngián, chuyên khối CS, kểcả SôViết! Thànhtích của Philby
trong 8 năm(1941-1949) chẳngcógì
đángkể, nếukhôngmuốnnóilà tạo thấtbại liênmiên cho phía đồngminh.
Ðiểnhình là chuyện một điệpviên
tàigiỏi của Liênsô ở Âuchâu, Alexander Rado có ýđịnh
muốn hợptác với tìnhbáo Anh. Ðược
giaocho côngtác làmviệc với Rado, Philby đã
giànxếp khéoléo để
nhânvật trên bị triệuhồi vềnước
và vôtù, trướckhi có cơhội hànhđộng.
Vài trườnghợp
tươngtự nhưtrên xảyra ngaycả saukhi chiếntranh chấmdứt,
nghĩalà Anhquốc khôngcòn được
chínhthức côngkhai coi Liênsô là đồngminh
chiếnlược nữa.
Chẳnghạn như Konstantin Volkov, một
điệpviên
LiênSô caocấp khác ở ThổNhĩKỳ muốn xin tỵnạn tại tòaÐạisứ,
với lờihứa sẽ tiếtlộ ba têntuổi nằmvùng (Philby, Maclean,
và Burgess) cho tìnhbáo Anh. Chỉvài tuần sau, thì Volkov đã
được cho tỵnạn
vĩnhviễn trong một nghĩatrang ở Moscow!
Mặcdù các đồngnghiệp
bắtđầu nghingờ
khảnăng của
Philby, thậmchí biếtcả chuyện ngườivợ lydị trước
của Phily đã bị
lộtẩy là điệpviên
Liênsô ở ÐôngÐức, thượngcấp chínhthức đàng
sau hậutrường
vẫn hoàntòan hếtlòng tintưởng
vào ông. Philby vẫn được
thăngquan tiếnchức
mauchóng, và được
bổnhiệm làm đệnhất
thamvụ tòađạisứ
Anh tại Mỹ (1949-1951). Một chứcvụ tộtđỉnh
của nghềnghiệp, coinhưlà đạidiện
chínhthức của tìnhbáo Anh tại Mỹ. Trong vịtrí nóitrên, tấtcả
các chitiết của tổchức NATO, chiếntranh Triềutiên, Chiếntranh
ÐôngDương hay vùng Trungđông đều
quatay của Philby. Nhưng quantrọng
hơnhết, là cơquan
tìnhbáo Mỹ thườngxuyên
thôngbáo chitiết và hợptác chặtchẻ với Philby, trong tấtcả
các hoạtđộng
chống SôViết hay khối Warsaw. Theo tàiliệu thamkhảo (2) thì cơquan
tìnhbáo của Mỹ trong giaiđoạn
đầu gọilà
OSS (tiềnthân của CIA) còn rất nontrẻ, và phải nhờvào giúpđỡ về tổchức,
cũng như cốvấn
kỹthuật của tìnhbáo Anh.
Trongkhiđó thì đồngnghiệp của Philby là Donald Maclean lại được
cài vào làm thànhviên nồngcốt, đạidiện
Anhquốc trong ủyban Nguyêntử của khốiđồngminh.
Với chứcvụ này, Maclean có thể ravào bấtcứ lúcnào, và coi
bấtcứ tàiliệu nào của ủyban tại Washington! Chẳng cógì lạ
vì chỉ 4 năm sau, 1949, Liênsô
đã có võkhí
nguyêntử. Ðiều mà ít người
đểý đến
là hai khoahọcgia đầutiên
bị Mỹ tốcáo tiếtlộ bímật Nguyêntử cho LiênSô, Alan Nunn
May và Klaus Fuchs (côngdân Anh gốc Ðức), đềucó liênhệ nguồngốc phátxuất từ Anh.
Maclean chỉ bị nghingờ do sựbấtcẩn của một thưký
tại tòađạisứ
LiênSô, khi chuyển tínhiệu về Moscow, đã
sơý dùng bộkhóa
mậtmã cũ mà Mỹ đã
biết. Do nộidung của tínhiệu bắtđược,
tìnhbáo Mỹ biết chắnchắn là có giánđiệp
nằmvùng trong ủyban Nguyêntử. Nhờđó,
anninh Mỹ mới tổchức điềutra
sâurộng, và đồngthời
Maclean bị phátgiác là hay thườngxuyên
vào các cơsở
của ủyban sau giờlàmviệc vào banđêm.
Khi biết Maclean có được
đặcquyền nóitrên,
ôngtrùm nổitiếng của FBI lúc bấygiờ là Edgar Hoover đã
phải nói mộtcách mỉamai: "Nếu tôi muốn tới thăm
các cơsở của ủyban Nguyêntử, thì cũng phải
cầncó ngườihộtống mới đượcvào!"
Kếtcuộc của màn giánđiệp
haimang chấnđộng
cả thếgiới lúcbấygiờ thì lại rất cóhậu .
Ðánhhơi được
nguycơ bịlộ,
Philby liền thuxếp cho Burgess, đệnhị
thamvụ tại tòa đạisứ
và đang sốngchung trongnhà với giađình
Philby, trởvề Anhquốc trước.
Ðểcó lýdo chínhđáng, Burgess phải
giảbộ say và láixe quá tốcđộ
cho cảnhsát NewYork bắt tới ...ba lần trong cùng một ngày!
Burgess về lại London không lâu thì Maclean bị gọivề để
phòng MI5 điềutra.
Burgess lại là một thànhviên của ban điềutra!
Khôihài ở chổ, một nhânvật nguyhiểm nhưvậy
mà tìnhbáo Anh coinhư pha, không quảnthúc
cũngnhư cho nhânviên thườngtrực
theodõi. Chỉ vàingày trước
khi được chấpcung,
Burgess đã dễdàng
thuxếp cho Maclean vượtbiên
qua Pháp, rồi trốnluôn qua LiênSô. Giờchót, tuy chưa
bịlộ, khôngbiết Burgess nghĩsao đã
quyếtđịnh đàotẩu
luôn với Maclean. Hậuquả là Philby bị kẹt nặng, vì có liênhệ
quánhiều với Burgess. Sauđó
ítlâu, Philby cũng bị triệuhồi vềnước
theo yêucầu của Mỹ, và cũng bị điềutra gần hainăm, trướckhi được xửvôtội vì thiếu bằngchứng! Bị cho vềhưu
non, Philby xin xuấtngoại qua sống ở Beirut,
Lebanon.
Tôngtích làm giánđiệp
haimang của Philby chỉđược
khẳngđịnh vào
năm 1960, do một
điệpviên
Liênsô xin tỵnạn qua Mỹ cungcấp. Nhưng
tìnhbáo Anh vẫn còn chưatin,
vì chorằng cóthể là đòn
phảngián của Liênsô. Philby luôn gặp maymắn đếncùng.
Mãi ba nămsau 1963 (Vào
thờiđiểm này
sứckhỏe Churchill rấtyếu, khôngcòn có bấtcứ liênhệ nào với
chínhquyền nữa), thì tìnhbáo Anh mới biếtchắcchắn
và quyếtđịnh
cho bắt Philby, nhưng ông lại
được bímật
báotin trước vàigiờ
để kịpthời đàothoát
sang Moscow. Cuộcđời
ông lại được
đãihậu thêm một
lầnnữa. Philby được
Liênsô tuyêndương côngtrạng
và phonghàm Tướng
Côngan!.
Sau vụ giánđiệp
độngtrời đó
thì Mỹ chỉ biết ngậmbồhòn làm ngọt vì rõràng là tình thì gian, mà lý thì ngay , biết nói
sao! Bấtquá, cũngchỉ cóthể côngkhai chỉtrích cơquan
tìnhbáo Anhquốc trongviệc xửdụng, khôngchỉ
một mà đến
những ba tên nằmvùng phảnbội!
Churchill và Chiếntranh ÐôngDương
Hầunhư các
sửgia Việt cũngnhư
nướcngòai khi viếtvề chiếntranh Ðôngdương
đều bắtđầu
bằng cộtmốc thờigian từ 1945, mà không nghĩrằng đólà
kếtquả của một thỏahiệp ngấmngầm
giữa Churchill và De Gaule trướcđó hainăm. Nênnhớ
là saukhi chiếntranh chấmdứt, nướcPháp bị suyyếu toàndiện, kểcả quânsự. Nếu khôngcó hậuthuẩn
tíchcực của Churchill về việc táichiếm thuộcđiạ,
thì De Gaule đã
khôngthể gởi lựclượng
quânđội trựctiếp
theochân lính Anh để
trởlại Việtnam.
Khi các đạoquân
thiệnchiến của Hitler bị đánh
cho tanhàng ở mặttrận Stalingrad vào mùaÐông 1943, thì ai cũng thấyđược
chiếnthắng cuốicùng trong tầmtay, khôngsớmthì muộn. Nhưng
với Churchill thì ông còn thấy xahơnnữa, là làmthếnào để
phụchồi kinhtế đang bị
tànphá, kiệtquệ sau chiếntranh. Tấtnhiên, một trong các biệnpháp
thíchđáng nhất
vẫn là tiếptục khaithác tốiđa
tàinguyên đã
cósẵn tại các thuộcđịa
cũ. Ðồngminh cùng chíhướng
trong chươngtrình
này khôngai kháchơn là Pháp. Trởngại
duynhất lúc bấygiờ chínhlà việc đasố
dânMỹ nóichung, qua Tổngthống Roosevelt, đã
khôngmấy ủnghộ chủnghĩa Thựcdân. Ðể làmgương
cũng như tuyêntruyền chốnglại chủthuyết Ðại ÐôngÁ của Nhật, Tướng
MacArthur đã đượcchỉthị hứa trước
với các lựclượng
khángchiến Phi chống Nhật, là Mỹ sẽ traolạicho Phi nền độclập
saukhi chiếntranh chấmdứt.
Muốn hóagiải khókhăn trên,
điều mà
Churchill đã
tiênliệu trướcđó
hàng chục năm,
thì chínhsách lưỡngcực
phântranh phảiđược
mauchóng thànhhình với bấtcứ giánào. Maymắn hay tàinăng
của trítuệ thì khôngthể nóiđược
ởđây, nhưng kếtquả
chothấy ông đã
thànhcông vượtmức
hơncả nhữnggì
cóthể mơước.
Từ hộinghị Yalta chođến
Postdam, và tấtcả các diễntiến khác đã
xảyra đúng như rậpkhuôn.
Chiếntranhlạnh của hậubán thếkỷ 20 đã
bắtđầu thànhhình!
Nhớlại vào khoảngthờigian sau chiếntranh, Mỹ có đưara
kếhoạch Marshall nhằm giúp các nước
Âuchâu phụchồilại nền kinhtế hậuchiến, trongđó
cócả Anh và Pháp. Trongvòng vàinăm
đầu, chươngtrình
đưara bị trìtrệ
bởi nhiều lýdo, nhấtlà những kỳkèo tranhchấp về nhânsự lẫn
tàinguyên đadạng
ở hậutrường
chínhtrị. Ðể trảgía cho tháiđộ kẻcả và sựchậmtrễ
đó,
cả nước
Mỹ đãbị hùdọa
bằng "Ôngngáo Cộngsản" , mà caođiểm
là phongtrào Tốcộng rầmrộ khắpnơi,
nhấtlà khi Sôviết cóđược
vỏkhí nguyêntử. Hậuquả là chínhquyền của Tổngthống
Truman phải cấptốc thựchiện ngay chươngtrình
việntrợ, khôngnhững về kinhtế màcòn quânsự nữa, cho các
nước đang
chiếnđấu
chống Cộngsản (kể luôn nướcPháp đang chốngcộng ở ÐôngDương), vì
sợ nếu chậmtrễ thì cả toàncầu sẽ bị nhuộmđỏ!
Thuyết Domino rađời
trong bốicảnh nóitrên. Bàntay nào đã
giựtdây phíasau và ai được
hưởnglợi thì
khôngrõ lắm, chỉ biết là saukhi cơnbãotố cộng đã
qua, thì cóhơn cả
chụcngàn dânMỹ bị mấtviệc, và vài ngàn tríthức khác bị
ghitên vào sổ đen.
Trởlại chuyện người
tính thì cũng chưabằng
trời tính! Churchill cóthể nhândanh quyềnlực của nướcAnh để thayđổi
vậnmệnh cả thếgiới, nhưng lại
khôngthể làm đượcnhưvậy
cho vậnmệnh của chính ông và nướcAnh. Khôngmay cho Churchill và De Gaule là chỉ trong mộtthờigian
ngắn sau chiếntranh, cả hai đều
bị thaythế. Nếukhông, thì chưachắc
rằng ẤnÐộ cóthể được
độclập trong
năm 1948, và chiếntranh
Ðôngdương đãđược
tạmthời kếtthúc vào 1954 bằng trận ÐiệnBiên với hiệpđịnh
Geneve. Trước
1948, giốngnhư lậptrường
đồngđiệu
của De Gaule với Ðôngdương,
Churchill đã côngkhai tuyênbố nhiềulần là
Anhquốc khôngnên từbỏ thuộcđịa
Ấnđộ!
Nhân nói đến
hiệpđịnh
Geneve, tưởng
cũng nên tìmhiểu tạisao có chuyện chiađôi
đấtnước
tại các xứ thuộcđịa
sau chiếntranh. Ðúngra, việc chiahai lảnhthổ coinhư
là một đòn
tốiđộc của
Churchill, nhằm trừngphạt riêng cho nướcÐức của Hitler, và cũng để
phòngngừa trong tươnglai, không
cho Ðức sớm khôiphục lại địavị
cườngquốc để
hămdọa cả thếgiới.
Thếnhưng kếtquả
lại chora tốtđẹp
vượt quá mức
tưởngtượng
nhờ tài đạodiễn
của Stalin, điểnhình
là Mỹ buộc phải thiếtlập cầu khôngvận để
cứuđói Berlin, nên
nhânđó thuậntay họ làmluôn cho các nước
đangbị nộichiến
giữa Quốcgia và Cộngsản.
Mụcđích chính của
các cựu đếquốc
Âuchâu lúc bấygiờ chỉ nhắmvào một chuyện duynhất, dùng Cộngsản
để mặccả
lợinhuận và nhấtlà làm chậmlại đà
pháttriển kinhtế của Mỹ càng nhiều càngtốt, để
họ có cơhội
phụchồi và đuổi
theokịp. Thoạtđầu,
Trungquốc đượccoi nhưlà mụctiêu
chính. Nhưng maycho Trungquốc
(mà rủicho các tiểuquốc khác?) lànhững đỉnhcao
trítuệ của thếgiới lúc bấygiờ đã
kịp thấyngay cógì khôngổn. Lụcđịa
Trunghoa quálớn, dù bị chia hai thì một nữa phía nam thuộc họ
Tưởng, cũng là
quá nhiều cho Mỹ. Cuộc chơi sẽ
không côngbằng nếu cáncân quá nghiênglệch, nhấtlà HồngKông
và Macao chưachắc
được đểyên,
nếu họ Tưởng
ngả hẳn vào lều chú Tom, rồi dựahơi
chú mà làmbậy (?). Trunghoa sau thếchiến 2 đâu
códễ ănhiếp
như trong thếkỷ
19 trướcđó!
Nhưng trênhết và là nguyênnhân chính làmcho
các chínhtrịgia sángsuốt của Âuchâu, kểcả Churchill, phải hoảngsợ thựcsự, khôngphải là một Trunghoa bị nhuộmđỏ, mà
chínhlà một Trunghoa theo chủnghĩa tưbản
thân Mỹ! Vấnđề
đã được
giảiquyết khẩncấp, cả Trunghoa phải bị kềmkẹp dưới
chủnghĩa Cộngsản, thuộc trong vùng ảnhhưởng
của Sôviết. Khôngbiết lịchsử Trunghoa saunày có baogiờ đặtra câuhỏi lớn nhưsau: Phảichăng
vì sự thiếu khônngoan ngoạigiao của họ Tưởng
trong việc côngkhai thùđịch
với chủnghĩa Cộngsản, cũngnhư cầuthân
với Mỹ lộliểu mộtcách quáđáng,
đãlà yếutố duynhất quyếtđịnh
cho sựthànhcông chớpnhoáng của họ Mao?
Saucùng, theođúng lôgíc của
địalý chínhtrị,
thì Ðạihàn, Việtnam và Ðôngdương,
phải nằmluôn trong khốiCộngsản. Nhưng rũi (hay may?) cho lịchsử, vì đến
thờiđiểm
1950, các thếlực ủnghộ Churchill đang
sắpsửa chuẩnbị đưa
ông ra thamchính mộtlần chót (1951-55). Chẳngphải
vì họ muốn giúp đồngminh
Pháp duytrì thuộcđịa,
mà vì saukhi mất Ấnđộ
rồi, các thếlực tưbản
sợ sẽ mấtluôn Hongkong và các nhượngđiạ!
Dođó, dù khi trởlại
cầmquyền Thủtướng,
Churchill thấyngay rằng nếu khôngcó mồingon nhữ cho
hai anh khổnglồ tiếptục hầmhừ vớinhau, thì các giámkhảo
và trọngtài sẽ bị mấthết uyquyền, và khôngbiết chuyệngì
sẽ xảyra. Cái ngòinổ ở Âuchâu thì tốt thật đó,
nhưng quá nguyhiểm vì nằmsát bêncạnh nhà.
Chonên cuốicùng cònlại các quốcgia nhượctiểu
như Ðạihàn,
nhấtlà Việtnam, phải chịu sốphận hẩmhiu của những convật
bị tếthần.
Gầnđây, có dưluận
ngoài đườngphố
ở các xứ theo Ấnđộ
giáo chorằng, sởdĩ mà bệnh Bòđiên chỉ xuấthiện ở Anhquốc, khiếncho cả triệu conbò bị giếtchết,
là vì luật nhânquả! Khi xâmchiếm Ấnđộ
làm thuộcđịa,
khôngnhững Anhquốc đã
giếthại rất nhiều người
thờ Bò, màcòn giết nhiều bò để
ăn Beefsteak , xúcphạm
đến convật
thiêngliêng ở Ấn. Chonên hiệnnay ông ThầnBò táithế
xuấthiện dưới
dạng con vikhuẩn để
trừngphạt lại nướcAnh! Mặcdù câuchuyện nghe cóvẻnhư
mêtín dịđoan,
nhưng cũng là điều
đángsuynghĩ cho những
ai tin vào thuyết nhânquả!
Cũng maycho cả Pháp và Anhquốc, đasố
dânViệtnam, nóichung là Ðôngdương,
chẳngcó thờ convật nào đặcbiệt
cả, trừ ông Bụt. Mà ông Bụt hay ông Phật thì baogiờ cũng nhìnđời
bằng conmắt Từ-Bi-Hỷ-Xả!
Nguyễn Cường
Sacto 9/2001
ThamKhảo:
Ronald H. Bailey, The Air War in Europe, Time-Life Books, Virginia, 1980.
Douglas Botting, The Aftermath: Europe, Time-Life Books, Virginia, 1983.
Nicholas Bethell, Russia Besieged, Time-Life Books, Virginia, 1979.
William Manchester, The Last Lion, Winston Spencer Churchill, Wesleyan
U., 1987.
I. C. B. Dear, The Oxford companion to WW 2, Oxford University Press,
Oxford, 1995.
Taylor, A.J.P., and others, Churchill Revised: A Critical Assessment,
Dial, 1969.
John, Toland, The Last 100 Days, Random House, NewYork, 1965.
